Aldaǧy jyly Mındettı äleumettık medisinalyq saqtandyrudyŋ ūlttyq baǧdarlamasy bastalady. Bügın «Kerek keŋes» aidarynda MÄMS boiynşa eŋ özektı sūraqtarǧa jauap beremız. 2020 jyldyŋ qaŋtarynan bastap jūmys beruşı medisinalyq saqtandyru qoryna eseptelgen kırıstıŋ 1 paiyzyn sızdıŋ jalaqyŋyzdan ūstap, audarudy bastaidy (2022 jyldan bastap – 2 paiyz). Şegerımder üşın eŋ tömengı 10 jalaqynyŋ 1 paiyzy qūralady. Jūmys beruşı qyzmetkerlerge audarym jasaudy jalǧastyrady: 2020-2021 jyldary – 2 paiyz, 2022 jyly – 3 paiyz.
Medisinalyq saqtandyruǧa ne üşın töleu kerek?
Medisinalyq saqtandyru tölemderın audaru medisinalyq qyzmetterdıŋ saqtaluyna qūqyq beredı. Iаǧni ol – tegın qyzmetter. Sondyqtan saqtandyruy bar adamdar tekseru men emdeluge ketetın şyǧyndary turaly alaŋdamauyna bolady. Saqtandyruy joq adamdarmen salystyrǧanda saqtandyruy bar adamdarǧa medisinalyq kömek köbırek qoljetımdı. Bıraq eşteŋe tölemeitınder de medisinalyq kömeksız qalmaidy. Olar uchaskelık terapevtke baryp, tekseruden ötıp, bırqatar auyr syrqattardy emdei alady. Barlyq jedel medisinalyq kömek aqysyz körsetıledı.
Memleket kımge töleidı?
Zaŋǧa säikes, eldıŋ barlyq jūmys ısteitın tūrǧyndarynyŋ kırısterı mındettı äleumettık medisinalyq saqtandyru (MÄMS) boiynşa alynady. Aǧymdaǧy jyly jūmysşylar jalaqysynyŋ 1,5 paiyzyn tek jūmys beruşıler şegeredı. Adamnyŋ memlekettık qūrylymda nemese jeke käsıpkerde jūmys ısteitını maŋyzdy emes. Jūmys beruşı būl tölemderdı öz qarajaty esebınen jürgızuge mındettı.
Medisinalyq saqtandyru zaŋmen engızıledı. Salyq mındettemelerın oryndau negızınde jūmys beruşılerdıŋ, käsıpkerlerdıŋ jäne jeke käsıppen ainalysatyn tūlǧalardyŋ qyzmetın Memlekettık kırıs departamentı qadaǧalaidy. Keşıktırıp tölegenı üşın aiyppūl töleidı, qasaqana tölemeuşılerdıŋ şoty būǧattalady.
Kım özı töleidı?
2020 jyldan bastap jeke käsıpkerler, şarua qojalyqtarynyŋ ielerı (jeke zaŋgerler, sot oryndauşylary) jergılıktı äleumettık saqtandyru jüiesıne ai saiyn eŋ tömengı jalaqynyŋ 1,4 eselengen mölşerınen 5 paiyz mölşerınde audarady. Aǧymdaǧy jyly jarna 2975 teŋgenı qūraidy.
Eŋ tömengı jalaqy jyldan-jylǧa özgerıp otyratyndyqtan, 2020 jyly jarna mölşerı ärtürlı boluy mümkın.
Qalǧan barlyq tūrǧyndar (özdıgınen töleuşıler) medisinalyq saqtandyru üşın eŋ tömengı jalaqynyŋ 5 paiyz mölşerınde tölei alady. 2019 jylǧy baǧamen – 2125 teŋge.
Tūraqty kırısı nemese resmi eŋbek şarty bolmasa da medisinalyq saqtandyruǧa qatysa alady. Būl mümkındık özın-özı jūmyspen qamtyǧan qazaqstandyqtarǧa, iaǧni jeke tūlǧalarǧa qyzmet körsetetın adamdarǧa berıldı. Öz betınşe eŋbek etuşıler bıryŋǧai jiyntyq tölem jasai alady. Eŋ az şegerımder üşın (0,5-1 AEK) azamat zeinetaqy (onyŋ eŋbek ötılı bolady), äleumettık jäne medisinalyq saqtandyru siiaqty bırden üş äleumettık jüienıŋ müşesı bolady. ÖSP tölemın 2020 jyly kemınde qatarynan üş aiǧa töleu medisinalyq saqtandyru qyzmetınıŋ paketıne jol aşady.
Jadyra MŪRATBEKOVA
