Ötken aptada Şahmet Qūsaiynov atyndaǧy Aqmola oblystyq Qazaq muzykalyq drama teatry Astanaǧa gastroldık saparmen kelıp kettı. Öner ūjymy elordalyq körermennıŋ nazaryna Säken Jünısovtıŋ «Abylai» tarihi tolǧauyn, Jabal Erǧalievtıŋ «Jan şyryly» dramasyn jäne İlgiz Zainievtıŋ «Liustra» lirikalyq komediiasyn şyǧardy.
«Teatr – aqyl aitatyn nemese psihologiialyq keŋes beretın oryn emes. Degenmen, naqty ömırden alynǧan uaqiǧalardy körsete otyryp, jaqsyǧa süisındırıp, jamannan jirendıretın missiiaǧa ie. Bız Astanaǧa üş qoiylym äkeldık. «Abylai» tarihi tolǧauyn Qazaq handyǧynyŋ 550 jyldyǧyna arnadyq. «Jan şyryly» – teatrymyzdyŋ repertuarynda özındık orny bar şyǧarma. Rejisser Mūratbek Ospanov sahnalaǧan qoiylymda bögde aǧymnyŋ şylauynda ketken, ömırı talas-tartysqa tüsıp, qiynşylyqqa ūşyraǧan qazırgı zaman keiıpkerlerı jönınde baiandalady. Jalpy alǧanda, älemdı alaŋdatyp otyrǧan terrorizm jaiyn qozǧaidy. Maqsatymyz – jas ūrpaqty osyndai keleŋsız jaittardan saqtandyru. Al, «Liustra» komediiasy arqyly adamdardy küldıre otyryp, oilandyrudy közdedık» deidı aqmolalyq teatrdyŋ körkemdık jetekşısı Farhadbek Qanafin.
Qalleki teatrynyŋ sahnasynda jürgen osy üş qoiylymnyŋ arasynda özımız tamaşalaǧan «Jan şyryly» dramasyna keŋırek toqtalaiyq. İslam dının jamylǧan jat aǧymdardyŋ azǧyruynan talai otbasynyŋ oiran bolǧany – bügıngı qoǧamnyŋ aşy şyndyǧy. Qoiylymda naqty osy jönınde aitylady. Gülnūr esımdı keiıpker jūbaiy Asqarmen bırge sauda-sattyq qamymen taiau şyǧys elderın jiı aralaidy. Sondai bır saparynan oralǧanda ata-anasy nikab kiıp, bet-auzyn tūmşalap alǧan qyzdaryn tanymai qalady. Ata-anasy naǧyz haq joly būl emes ekenın qanşa aitsa da, Gülnūr könbei qoiady. Tuǧandaryna auyr sözder aityp, dombyraǧa şoşyna qaraidy. Ata-ana men perzentı arasyndaǧy dauǧa Asqar men qazaqtardy jat aǧymǧa kırgızumen ainalysatyn sodyrlardyŋ jansyzy Jūman atty keiıpker aralasyp, Gülnūrdyŋ jaǧyna şyǧady. Aqyry, ülken janjal tuyp, Gülnūr men janyndaǧy adamdar däm de tatpastan ata-ana şaŋyraǧyn tärk etedı. Gülnūr onymen qoimai mektepte oqityn qyzy Janardy da özı siiaqty kiındırıp, «ata-äje» dep şyryldaǧanyna qaramastan alyp ketedı.
Olar Siriiadaǧy sodyrlardyŋ lagerıne barǧanda oŋbai qateleskenderıne köz jetkızedı. Laŋkesterdıŋ jetekşısı Abdurahman ibn Halid būl jerde jihadqa şyǧatyn adamdardy daiyndap otyr eken. Mūndaǧylar ızgı maqsatty közdegen adamdar emes, naǧyz qaraqşylar ekenı aiqyn aŋǧarylady. Alaida, şegınerge jol joq, bärı keş… Äielı men qyzyn qorǧaimyn degen Asqar oqqa ūşqan soŋ Gülnūr jyndanyp ketedı.
…Esınen aiyrylǧan Gülnūr anasymen auruhanada jolyǧyp qalady. Söitse, qyzynyŋ küiıgıne şydamaǧan äkesı dünieden ötıp ketken eken. Äpkesın ızdeimın dep şyqqan bauyry ız-tüssız joǧalǧan. Ökpesın qara qazandai qylǧan qyzyn anasy qaita qabyldaǧysy kelmeidı. Bır sözben aitqanda, bütın bır otbasynyŋ ömırı ökınışpen aiaqtalǧandai…
Amanǧali QALJANOV
