Jaŋalyqtar

QYZ NAMYSYN QORǦAǦAN bır maqala tarihy turaly



guljan

Bügınde älem tanyp, Alaştyŋ asqaq aibaryna, ūlttyŋ ülken maqtanyşyna ainalǧan elordamyzdyŋ Arqa tösıne qonys audaruy qazır 25 jyldyq mereilı merekesı qarsaŋynda tūrǧan «Astana aqşamy» gazetıne de tyŋ serpın, sony lep äkeldı.

Sol kezde şyǧarmaşylyq ūjymǧa uaqyt talabyna sai qarqyndy qimyl tanytyp, batyl baiyptamalar jazuǧa maşyqtanǧan Atyraudan – Temırhan Ramazanov, Şyǧys Qazaqstannan – Beken Qairatūly, Jezqazǧannan – Aitqadyr Tıleuov, Torǧaidan – Örıs Iаşükırqyzy, Tarazdan – Maqsat Janqūliev siiaqty qalamy qarymdy ärıptester qosyldy. Ärı respublikanyŋ san aimaǧynan jinalǧan osy jurnalisterde jūmys ısteuge degen qūlşynys keremet edı. Äsırese, Jūmagül Sauhat, Janbolat Aupbaev, Didahmet Äşımhanov, Talǧat Batyrhan, Erǧazy Äsembekov siiaqty elge keŋınen tanylyp qalǧan müiızı qaraǧaidai, talǧamy biık, täjıribelı qalamgerlerdıŋ basşylyǧymen bır şaŋyraqtyŋ astynda eŋbek etu kım-kımge de abyroi bolatyn. Osy jetıstıktı maldanǧan gazet qyzmetkerlerı erkın jazyp, batyl söiledı. Qandai da bır ädıletsızdıktı körse, örekpıp, öre türegeldı. Qalamyn kezep, qoǧamdyq ömırden qalys qala almaitynyn aŋǧartty. Sodan bolsa kerek, gazet tılşısı kez kelgen mekemege imenbei kırıp, onyŋ basşysymen terezesı teŋ söilese alatyn edı. Ilude olai bolmaǧan jaǧdaida basşyŋyz erteŋgı künı gazet betınen özınıŋ terıs qylyǧy jönındegı maqalany oqyp, oǧan jauap jazuyna tura keletın.
Bır ǧana mysal. Ol kezde qalalyq oqu bölımınıŋ meŋgeruşısı Önerbek Qūramysov degen şeneunık boldy. Sodan tılşı Beken Qairatūly sūhbat aluǧa barmai ma? Söitse, ol kergıp, «qolym timeidı» deptı. Jurnalist «qaşan keleiın, qai kezde qolyŋyz tiedı» dep qaiyra sūramai ma? Ol da bır öz buyna özı pısken adam eken, «2030 jyly kel» dep bıraq qaiyrypty.
Kelesı künı gazetke «2030 jyly kel!» degen taqyryppen jaryq körgen maqala bırden dürbeleŋ tuǧyzdy. Qalalyq bılım bölımındegıler abyr-sabyr boldy da qaldy. Esesıne, tılşıge rizaşylyǧyn bıldırıp, qoŋyrau şalǧan oqyrmandar sany az bolmady.
Aqyry, keşe arystandai aibat şekken bılım bölımnıŋ basşysynyŋ saly suǧa ketıp, jünı jyǧylǧan mysyqtai erteŋ künı redaksiiaǧa özı kelıp, keşırım sūrady.
Gazettıŋ osyndai bedelınıŋ arqasynda basşylarynan qiianat körgen, ömırden ädılet ızdegen adamdar araşa sūrap, redaksiianyŋ tabaldyryǧyn jiı attaityn boldy.
Solardyŋ bırı – sol kezde osy qalada qūrylys jürgızuşı «Okan-holding-İsot» atty türık firmasynyŋ brigadirı Tūran-beidıŋ qiianatyna şydamai qolyndaǧy şelegı men qalaǧyn atyp ūryp, «Astana aqşamyna» kelgen sylaqşy-syrşy Güljan Taijan edı.
Ädettegıdei qarbalas jūmys kezı bolatyn. Bölmemızge jylai-jylai közı dombyǧyp ısıp ketken qara tory, ädemışe kelgen qazaq qyzy endı. Amandyq-saulyqtan keiın: «Aǧai, maǧan kömektesetın tılşı kerek. Öz elımde jürıp jat jūrttyq adamnyŋ zorlyq-zombylyǧyna ūşyradym» dep eŋırep jıberdı. Asyqpai tyŋdaǧanda ol mäselenıŋ mänısın bylai baiandady:
«Kündelıktı jūmysyma kelıp, kerektı qūral-saimandardy alu üşın brigadir Tūran-beidıŋ bölmesıne bardym. Ol maǧan jūmys qūraldaryn berıp jatyp, «o-o sen iakşi qyzsyŋ» dep belıme qol jügırttı. Onysymen qoimai denemdı sipalai bastady. Men älgınıŋ aram oiyn baiqap qoidym da qolyn qaǧyp jıberıp, «sen şaldyŋ menıŋ denemdı ūstauǧa qandai qaqyŋ bar?» dep bar dausymmen aiǧailap, qūral-saimandaryn laqtyryp tastap, şyǧyp kettım».
Oqiǧa, rasynda da, keudesınde ūlttyq namysy bar adamnyŋ aşu-yzasyn tuǧyzatyndai edı. Ol kezde bas redaktordyŋ bırınşı orynbasary, belgılı jazuşy, marqūm Didahmet Äşımhanov edı.
Män-jaidy tüsıngennen keiın «mūny aiaqsyz qaldyruǧa bolmaidy, özıŋız ainalysyŋyz» dep maǧan tapsyrdy.
Güljandy ılestırıp, qazırgı Bögenbai batyr daŋǧylynyŋ boiyndaǧy jiyrma bes qabatty qos üidı salyp jatqan «Okan-holding-İsot» firmasyna keldık. Firma prezidentı Ozdjan Türkiar äuelı qabyldaǧanymen, äŋgıme auany Tūran-beige auysqanda audarmaşysyna aiǧailap, bızdı kabinetınen quyp şyqty.
Ne ıstemek kerek? Bıraz oilana kelıp: «Ärbır türık aǧaiynnyŋ auzynda – Allasy bar. Al, Allaǧa sengen adam Güljan qaryndasymyz baiandaǧandai ospadarsyz dörekılıkke, imansyzdyqqa, arsyzdyqqa bardy degenge sengıŋ kelmeidı. Bız ony älı de jamanşylyqqa qimaimyz. Sondyqtan, mäselenıŋ aq-qarasyn anyqtaǧymyz keledı. Eger, firma basşylary mäselenıŋ mänısımen tanysyp, aşyq äŋgımeleskende, ıstıŋ anyq-qanyǧyna köz jetkızuge äbden bolar edı. Amal ne, olai bolmady» dep bolǧan jaidy tügel baiandap «Güljanǧa sensek – Tūran-beiden tüŋılesız» degen maqala jazdyq.
Maqalanyŋ serpın tuǧyzǧany sonşalyq, kelesı künı jūmys uaqyty bastalar-bastalmastan sol kezde atynan at ürketın «Habar» agenttıgınen «basşylar jıberdı» dep operatoryn ılestırıp Güljanar Qoişybaeva degen tılşı kelıp tūr. Söitsek, «Astana aqşamy» gazetınıŋ bırınşı betınde basylǧan Güljannyŋ janaiqaiyn «Habar» basşylary da boiauy keppei jatyp oqyp ülgerıptı.
Kelesı künı maqalaǧa sılteme jasai otyryp, Güljan men Tūran-beidıŋ «hikaiasy» turaly «Habar» keşkı jaŋalyqtarynan körsettı.
Būryn bızge qyryn qarap, sözımızdı jüre tyŋdaityn türık firmasynyŋ basşylary endı özderı gazet redaksiiasyna telefon soǧyp, jügensız brigadirıne şara qoldanatynyn qaita-qaita aitumen boldy.
Arada bır aiǧa juyq uaqyt ötkende redaksiiaǧa quanyşy qoinyna syimai Güljan Taijannyŋ özı kelıp tūr. «Rahmet, aǧailar! Ädılettılık saltanat qūrdy. Maǧan qiianat jasaǧysy kelgen Tūran-bei elden quyldy. Men būrynǧy jūmysyma qaita qabyldandym. «Astana aqşamy» gazetıne alǧysym şeksız» deidı şattyqtan jüzı balbūl jainap.
Būl jait adam taǧdyryna araşa tüsıp, patşa köŋıldı oqyrmandarynyŋ köŋılınen şyǧa bılgen şyǧarmaşylyq ūjymdy būrynǧydan da jıgerlendıre tüstı. Odan keiın de «Astana aqşamynyŋ» qinalǧandarǧa qol ūşyn sozyp, ızgılıktıŋ jarşysy bolǧan sätterı qanşama!
«Gazettıŋ sözı – uaqyttyŋ ızı» deitın bolsaq, tepse temır üzetın jıgıt jasyna jetıp otyrǧan basylymnyŋ tıgındılerın paraqtai otyryp, eldıŋ eŋbegın körsetudı maqsat tūtqan şyǧarmaşylyq ūjymnyŋ maŋdai terı zaia tögılmegenın baiqaimyz.

Taŋatar TÖLEUǦALİEV




Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkır üsteu

Back to top button