Jaqynda biylǧy Ūlttyq sanaqtyŋ alǧaşqy nätijesı jariialandy. Sanaqtyŋ alǧaşqy qorytyndysy boiynşa, qazaqstandyqtardyŋ jalpy sany – 19169550 adam, elımızdegı qazaq ūltynyŋ ülesı 70,18 paiyz dep körsetıldı. Ärine, sanymyzdyŋ öskenıne, ülesımızdıŋ artqanyna quandyq. Bıraq «Auzy küigen ürlep ışedı» degendei, būl jolǧy sanaq ta san soqtyryp jürmesın degen küdık te joq emes.
Qazaqstanda ūlttyq halyq sanaǧy är 10 jyl saiyn ötkızıledı. 2009 jylǧy sanaqtyŋ arty ülken dauǧa ūlasyp, soŋy jemqorlardy jazalaumen basylǧan edı. Qazaqtyŋ sany da ekı türlı aitylyp, soŋynda elımızdegı qazaqtyŋ ülesı 63,1 paiyzǧa tūraqtaǧan bolatyn. Dästür boiynşa, kezektı sanaq 2019 jyly ötuı kerek edı. Alaida sanaqty daiyndau men ötkızuge bailanysty bırqatar ūiymdastyruşylyq mäseleler men pandemiiaǧa bailanysty Ūlttyq sanaq 2021 jylǧa şegerılgen bolatyn. Sanaqqa jauapty qūzyrly oryndar biylǧy sanaqty oidaǧydai ötkızu üşın onlain jäne dästürlı sanaq ülgısın de qoldanatynyn jetkızgen. «Qazaqstanda ärkım maŋyzdy!» degen ūranmen ötetın sanaqqa bölıngen qyruar qarjynyŋ qaida jūmsalatynyna deiın täptıştep körsetken sanaq komitetınıŋ ökılderı «Ūlttyq halyq sanaǧy 1 qyrküiekten 15 qazanǧa deiın, 45 kün onlain formatta ötse (keiın uaqyty ūzartyldy), interviuerler 1-30 qazan aralyǧynda dästürlı ädıspen üilerdı aralap, onlain sanaqqa qatyspaǧandardy sanaqqa engızedı. 31 qazannan 7 qaraşa aralyǧynda baqylau jūmystary jürgızıledı, respondentterdıŋ 10%-yn aralap, derekterdıŋ qamtyluy men däiektılıgı tekserıledı» degen edı. «Üidı aralap sanaq alatyndarǧa onlain sanaqtan ötkenıŋız turaly anyqtamany körsetuıŋız kerek» degen talap ta aitqan. Osy talap boiynşa, auyldy bılmeimın, qaladaǧy qazaqtardyŋ, dälırek aitqanda, qyzmet ısteitınderdıŋ köbı onlain sanaqtan öttı. Bıraq üiımızdıŋ esıgın qaǧyp, «Sanaqtan öttıŋ be?» dep qaita qadaǧalap sūraǧan sanaqşyny körgenmız joq. Tek bız ǧana emes, bızdıŋ töŋıregımızdegı adamdardyŋ bırazynyŋ üiıne sanaqşy kelmegen. Sosyn sanaqtyŋ şynaiylyǧyn tekseru maqsatynda facebook paraqşamyzda jürgızgen saualnamamyzǧa qatysqan 50-ge juyq adamnyŋ 28-ı «Üiıŋızge sanaqşy keldı me?» degen sūrauǧa «Joq» dep jauap berdı. Endeşe, astananyŋ tübındegı jaǧdai osyndai bolǧanda, auyldaǧy sanaqşylar üi bas saiyn aralady degenge kım senedı?! Ärine, būǧan bola ūlttyq sanaqtyŋ qorytyndysyn joqqa şyǧarmaqşy emespız. Mümkın onlain sanaqqa qatyspaǧan, üiıne eşqandai sanaqşy kelmegen tūrǧyndar basqa täsılder arqyly, mäselen, jeke säikestendıru nömırı arqyly sanaqqa qamtylǧan şyǧar. Bıraq 10 jylda bır ötetın sanaqty ondai täsılmen ötkızsek, onda qyruar qarjy şyǧaryp, bükıl eldı şulatyp sanaq jürgızudıŋ qajetı qanşa?! Ondai sanaq Ūlttyq statistika biurosynyŋ saitynda kündelıktı şyǧyp tūrǧan joq pa?!
Ärine, halyq biyl sanaq ısıne belsendılık tanytty. Kompiuter bıletınderdıŋ denı būl sanaqtan qalǧan joq. Alaida kompiuter bılmeitın qarttar men taŋnan qara keşke deiın qara jūmys ıstep jan baǧyp jürgen jandardyŋ bärı būl sanaqqa tolyq qatysty dep eşkım aita almaidy. Endeşe, olardyŋ üilerıne de sanaqşy barmasa, olar ūlttyq sanaqqa qalai qamtyldy? Soǧan qaraǧanda, jūrttyŋ «Qyruar qarjy şyǧaryp, Ūlttyq sanaq ötkızıp ne kerek, Qazaqstanda barlyq adamda jeke säikestendıru nömırı bar, sol arqyly sanai salsa boldy emes pe?» degen pıkırı de terıs emes eken-au degen oi keledı.
