Osy aida kinoteatrlarǧa jol tartqan otandyq «Qarjyger. Şyǧu oiyny» filmı 2018 jyldyŋ taŋdauly kommersiialyq kinokartinalarynyŋ bırıne ainalatyny sözsız. Nelıkten?
Dinamikalyq siujet. Qor birjalarynda qomaqty qarjymen ainalysatyn ekı dostyŋ şielenıske toly oqiǧasy körermennıŋ nazaryn ūstap otyrady. Dramaturgiialyq tosyn būrylystardan «ary qarai ne bolar eken?» degen sūraq körermenderdı mazalaityny anyq. Qoldanylǧan detaldar körermenge keiıpkerdıŋ bolmysyn aşuǧa kömektesedı. Filmdegı soŋǧy epizodtardyŋ bırındegı Tairǧa ūsynylatyn esırtkı men qaǧaz aqşany qyraǧy körermen bolmasa, köpşılık onyŋ ne üşın qoiylǧanyn aŋǧarmai qaluy äbden mümkın.
Ūqsastyq. Köptegen körermen filmdı amerikalyq «Uoll-strittegı kökjal» («The Wolf of Wall Street») kartinasymen ūqsastyrady. İä, formaty, siujetı ūqsauy mümkın. Bıraq «Qarjyger»-dıŋ özındık stilistikasy men aitary bar. Ekı filmdegı aiyrmaşylyq – otandyq filmımızde qazaqi mentalitet boi köteredı. «Bäkenıŋ» yqpaly, jaqyn adamdaryŋa kömek qylu syndy özımızge tän erekşelıkterdı köremız. «Uoll-strit» filmındegıdei şekten tys anaiy sahnalar kezdespeidı. «Qarjyger» filmı körermenge oi tastasa, «Uoll-strit» filmı bärı de sonşalyqty oŋai nemese sonşalyqty qiyn boluy mümkın degen tūjyrym beredı.
Bır ättegen-aiy. Tair men Almiranyŋ jelısı tolyq aşylmaǧan. Sondai-aq bırneşe finaldyŋ boluy körermenderdı tüsınıksız sezımge böleidı. Onyŋ bır dälelı – filmnıŋ soŋyndaǧy muzykanyŋ orynsyz qoldanyluy.
Tyŋ baǧyt. 2018 jyly 20-ǧa juyq kommersiialyq kartinalar taspalandy. Solardyŋ ışınen taqyryby men tehnikalyq jaǧynan ılgerı tūrǧan drama janryndaǧy «Altynşy post», «Ämıre» syndy tuyndylardy ǧana eske tüsıre alamyz. Komediialardyŋ sany köp bolǧanymen, sapasy aqsaŋdap tūrǧany köpke mälım. Osy jylǧy kriminaldy drama janrynda jaryqqa şyqqan alǧaşqy kinokartinanyŋ üzdıkter qatarynan tabylu sebebı – mamandandyrylǧan kinogerlerdıŋ bırıguınde. Debiutant-rejisser Elena Lisasina jäne ssenarii avtory Dmitrii Bogomolov BMKİ (VGİK) – tülekterı. Satybaldy Narymbetovtyŋ körkemdık jetekşılıgı men Anna Chakirtovanyŋ prodiuser-keŋesşılık qyzmetı filmnıŋ barynşa sapaly şyǧuyna äser etkendei. Bas prodiuser Erbolat Baiganinnıŋ qarjyger maman bolǧany – akter, rejisserdıŋ jūmysyn jeŋıldetkenı sözsız. Soŋǧy jyldary körermenge jol tartqan qazaq kinokartinalarynda sirek kezdesetın taza dybys, şeber jasalǧan dubliaj filmnıŋ sapasyn joǧarylatyp tūr.
Akterlerdıŋ jaŋa qyry. Jaŋa er adamdyq tamaşa duet paida boldy. Asylhan Tölepov jaŋa qyrynan aşyldy. Atqa şauyp, sadaq atqan jetkınşekten tamaşa ūiymdastyruşy, sauda adamyn körgenımızde Asylhannyŋ jaŋa deŋgeige köterılgenın baiqadyq. Sondai-aq teatr jäne kino akterı Şyŋǧys Kapinnyŋ kinodaǧy alǧaşqy basty rölı auyz toltyryp aitarlyqtai sättı bolyp şyqty. Byltyrǧy jyldyŋ «Nedelimoe» kriminaldyq dramasynda da jaqsy nätije körsetken akterdıŋ kezektı rölı onyŋ «oŋ jambasyna» kelıp, joǧarǧy deŋgeide alyp şyqty. Odan bölek, filmnıŋ barynşa şynaiy şyǧuyna ülken äser etken Baqytjan Älpeiısov, Aldabek Şalbaev syndy qazaq kinosynyŋ aǧa buyn ökılderımen qosa, jaŋadan paida bolǧan konsileri beinesı erekşe sezımge böleidı. Filipp Voloşinnıŋ somdauyndaǧy konsileri beinesı este qalarlyq. Akterdıŋ obrazdy däl, naqyşynda somdauy sonşalyqty – Voloşinnıŋ keiıpkerı ekranda paida bolǧanda deneŋızden suyq dırıl jürıp ötuı bek mümkın.
Tüiın. Ülken ekrandy jaulap alǧan arzan komediialardan erekşelenetın «Qarjyger. Şyǧu oiyny» kartinasynyŋ jaryqqa şyǧuy – qazaq kommersiialyq önımderınıŋ bır satyǧa joǧarylaǧanynyŋ dälelı. Ärine, būl köŋıl quantarlyq jait.
Eŋlık EGEUBAEVA
Qazaq ūlttyq öner
universitetınıŋ studentı
