Qazaqstandaǧy baspa ısınıŋ damuyna üles qosqan jastardyŋ bırı – Aida Syzdyq. Onyŋ redaktorlyǧymen nebır igı jaqsylardyŋ kıtaby basylyp şyqty. Aldan Smaiyldyŋ «Astana ǧasyrlary», Ädıl Ahmetovtyŋ «Baiyrǧy amerikalyqtardyŋ altailyq tegı», Äbdıuaqap Qaranyŋ «Mūstafa Şoqaiy». Aida osyndai tūlǧalarmen jūmys ıstegen jauapkerşılıgı mol myqty maman edı…
«100 jaŋa esım» jobasyna ūsynylǧan jastardyŋ arasynan Aidany ızdegenımız ras. Maqsatymyz Qazaqstannyŋ audarma, baspa ısıne qatysty tyŋ oilaryn oqyrmanǧa jetkızu edı. Aida «Astana aqşamy» daiyndaǧan saualdarǧa densaulyǧyna bailanysty keşırek jauap beretının aitty. Ökınıştısı, tura ekı apta ötkennen keiın Aidanyŋ qaitys bolǧany turaly habardy äleumettık jelıden estıp, abdyrap qaldyq. Sūhbatymyzǧa jauap alyp ülgermegendıkten Aida turaly özımız jazǧandy jön kördık.
Aida Syzdyq – qazaq ädebietındegı bolmysy bölek jazuşy Būqara Tyşqanbaevtyŋ tıkelei ūrpaǧy. Anasy Raihan Mäjenqyzy jazuşy, elge tanymal baspa ısınıŋ üzdıgı. Mamandyǧyn jetıldıru maqsatynda Aida «Bolaşaq» baǧdarlamasymen Ūlybritaniianyŋ Stirling universitetınde baspa ısı boiynşa magistraturada bılım aldy. Elge kelgennen keiın baspa ısınıŋ damuyna bar küşın arnady. Onyŋ ışınde balalar ädebietın damytuǧa qosqan ülesı öz aldyna. Bırneşe tıl bıletın Aida ataqty jazuşy Deniel Erginnıŋ «The Quest» kıtabyn qazaqşa söiletuge atsalysty. Älemdık bestsellerdı audaru üşın audarmaşyǧa qoiylatyn barlyq talapqa jauap beretın şyn mänındegı sauatty maman edı…
Elımızge belgılı jazuşy Roza Mūqanova Aidanyŋ erekşe qyz bolǧanyn aitady. Jyp-jyly jymiyp, jüzınen meiırım tögılıp tūratyn Aida bala kezınde ūiaŋ bolǧanymen eseie kele öjetke ainalǧan eken.
«Şetelde bılım aldy. Elıne qyzmet etudı basty maqsat tūtty. Asqardai azamatty jar ettı, düniege altyn asyqtai üş ūl, bır qyz äkeldı. Balalaryna ǧajap tälım-tärbie berdı. Ädette adam balasy mınsız bolmaidy deimız ǧoi, al Aidajan mınsız edı. Keskın-kelbetınde de, mınezı men jaratylysynda da erekşe körkemdık baiqalatyn. Onyŋ jap-jas bolyp üilesımdı otbasyn qūryp, aǧaiyn-tuystyŋ bereke, ūitqysy bola bıluı de qasiettılıktıŋ körınısı bolatyn. Ömırınıŋ soŋynda anasyna aitqan amanaty, ata-enesıne degen qūrmetı, süiıktı jary Asqarǧa degen mahabbaty jan tebırentedı. Bar-joǧy otyz bes jas qana jasady. Sol aralyqta özın qandai mädeniettı ūstady. Qandai sabyrly jan edı. Aida dünieden ötkende därıgerı bır oqiǧany baian ettı. Aida üşınşı balasyna tolǧatyp otyryp, namazyn qaza jıbermei oqyp otyrdy deidı. Onyŋ boiynda qazaq qyzdarynyŋ qaisarlyǧy, ūly analardyŋ sabyrlyǧy bırdei üilesım tauyp tūratyn. Aqqudai iılgen Aidanyŋ beinesınde sūlulyqpen bırge ūly analarymyzdyŋ jastyq şaǧy bırge ketkendei körındı», – deidı Roza Mūqanova.
Kurstas ärı syrlas dosy Gülşeker Huanbai bızben äŋgımeleskende sonau 1999-2004 jyldar aralyǧynda Aidamen bırge ötkızgen jyldardy saǧynyşpen eske aldy.
«Az ba, köp pe… jiyrma jyldyq ǧūmyrym Aidamen bırge ötıptı. Bızde älem ädebietı degen pän bar edı. Sol pännen keiın Djek Londonnyŋ şyǧarmalaryna qatty qyzyqtym. Ony estıgen Aida menı üiıne qoimai ertıp keldı. Söitıp, jazuşynyŋ şyǧarmalaryn aǧylşyn tılındegı tüpnūsqadan erkın audaryp berdı. Şynymdy aitsam, ekeumız adam balasynyŋ ǧūmyryndaǧy eŋ bır altyn kezeŋı jastyq şaǧymyzdy bırge ötkızdık. Bırge ǧaşyq boldyq, bır kezeŋde tūrmys qūryp, bır kezeŋde ana atandyq… Aramyzdaǧy dostyq pen syilastyq eş üzılmedı. Alǧaş ret auyryp qalǧanyn estıgen kezde, şetelde oquda edım. Telefon soǧyp, keletınımdı aitqanda, «Qoi, qazır ölıp qalmaityn şyǧarmyn endı, asyqpai oquyŋdy bıtırıp kel, «Bolaşaqqa» qoiǧan kepıldıgıŋ bar emes pe?» dep külgen edı. Ätteŋ, qanşa ūzaq bolsa da oqu merzımım aiaqtalyp, elge oraldym ǧoi. Al, ol bızdı tastap kete bardy», – deidı qūrbysy Gülşeker Huanbai.
