«TechConnect» jarysynda jeŋımpaz atanǧan «Wipon» jobasy jaily jazǧanymyz esterıŋızde şyǧar?! Juyrda atalǧan kompaniianyŋ direktory Rüstem Sūltanmūratovpen jaqynyraq tanysudyŋ sätı tüstı. Önertapqyş jıgıt Almatydaǧy KİMEP universitetın tämamdapty. Özı – nebärı jiyrma tört jasta. Elordaǧa köşıp kelgelı bır jyldan endı asqan.
– Rüstem, «Wipon» qosymşasyn şyǧaru ideiasy oiyŋa qalai keldı?
– Dükennen bırneşe ret jalǧan tauardy satyp alǧan soŋ, osy problemany şeşetın jol oilastyra bastadyq. Dostarymnyŋ bärı – tehnikalyq injenerler. Söitıp, byltyrǧy tamyz aiynda ıskerlık komandamyzdy jinap, jaŋa jüienı qūrastyruǧa kırıstık. Onda da meilınşe oŋaiyraq ädısterdı paidalanuǧa tyrystyq. Ädette kez kelgen adam smartfonyn qolynan tastamaidy. Bızge de keregı sol, iaǧni, qai uaqytta da qolaily bolatyn qūral ızdegenbız. Aqyry, aqyldasa otyryp, kontrafaktılı önımdı anyqtaityn mobildı qosymşa jasap şyǧardyq. Bügınde ol qosymşany «Play Market», «App Store» jäne «Windows Store» dükenderınen jüktep aluǧa bolady.
– Men sony telefonyma jüktep alǧan edım. Baǧdarlamany aşyp, qosylǧan kameraǧa erın dalabynyŋ ştrih-kodyn tostym. Alaida eşteŋe körsetılmedı…
– Kosmetikalyq tauarlardy tekseretın qyzmettı älı engızgenımız joq. Äzırge «Wipon» arqyly alkogoldı susyndardyŋ sapasy qadaǧalanady. Ol üşın dükennen äkelıngen ışımdıktıŋ aksizdık markasyn smartfonmen skanerleimız. Baǧdarlama bırden onyŋ jasandy ne tüpnūsqa ekenın aiyryp beredı.
– Är skanerleudıŋ qorytyndysy qandai da bır jerde tırkele me?
– İä. Bız Memlekettık kırıster komitetımen kelısımşartqa otyrǧanbyz. «Wipon» baǧdarlamasynyŋ kömegımen aiqyn bolǧan aqparattardyŋ bärı komitet saityndaǧy jeke kabinette saqtalady. Sondyqtan ondaǧylar qai dükende qandai kontrafaktılı önım satylyp jatqanynan ärqaşan habardar. Sondai tauardyŋ tabylǧany turaly mälımet tüse salysymen, dereu älgı dükendı tekseredı. Qazırdıŋ özınde Astanada 120-dan asa tekserıs jürgızılıp, 16 myŋǧa juyq kontrafakt ışımdık äşkerelendı.
– Mūnşama paidaly jobany basqa da tauar türlerınıŋ jalǧan emestıgın anyqtauǧa paidalanar bolsaq, nūr üstıne nūr ǧoi.
– Ärine. Endı bız «Wipon» qosymşasyn azyq-tülık pen därı-därmektıŋ sapasyn baqylaityn qūrylǧy retınde de damytamyz. Būiyrsa, keler jyldyŋ ekınşı toqsanynan bastap osy funksiia qoljetımdı qyzmetke ainalady.
– Sol funksiia ıske qosylsa, önımnıŋ halal ekenın de aiǧaqtau mümkın be?
– Būl da josparda bar. Ökınışke qarai, qazırgı uaqytta özın halal dep jarnamalaityn köp kompaniianyŋ arnaiy sertifikaty joq. Halal degen ūǧymdy şoşqanyŋ etınen jasalmaǧan önım dep qana tüsınbeu kerek. Onyŋ saqtalu täsılı, qūramyndaǧy qospalary, daiyndalu amaly – bärı-bärı naqty talaptarmen bekıtıledı. Solardyŋ üdesınen şyqqanda ǧana tauar tolyqtai halal. Jetıldırılgen «Wipon» däl sondai jalǧan önımdı «tanyp», belgı beredı.
– İnternet-dükennen satyp alynǧan dünielerdı de tekseretın bır jüie qūrylmaǧan. Tauardyŋ tüpnūsqalyǧyna eşqandai kepıldık joq. Osy olqylyqty joiu qoldaryŋyzdan kele me?
– Aldaǧy uaqytta «Aliexpress, «E-bay», «Tao-bao» siiaqty ırı internet-dükendermen ortaq şart jasasu oiymyzda jür. Maqsatymyz oryndalsa, ol da – ülken jetıstık. Bır jaǧynan, tūtynuşylardy, ekınşı jaǧynan, käsıporyn iesın alaiaqtyqtan qorǧap, bıraz zaŋsyzdyqty tūsaular edık.
– Otandyq naryqta bäsekelesterıŋız bar ma?
– Jalpy, älemde qūrylymy, qyzmetı bızdıkıne ūqsas bırneşe kompaniia bar. Bärın de jaqsylap zerttedık. Kemşın tūstaryn qaitalamai, barynşa yŋǧailyraq platforma qūrudy közdedık. Ştrih-kodty skanerleitın jekelei baǧdarlamalar köp. Bıraq olar tek zattyŋ atyn ǧana aitady. Kontrafaktını anyqtaityn da qosymşalar bar, bıraq olar tym kürdelı. Ärqaisynyŋ osyndai sipatyn bız bır qosymşaǧa jinaqtadyq. Al otandyq naryqta bäsekelesterımız joq.
– Jobany jasauǧa qanşa qarjy kettı? Demeuşıler boldy ma?
–Bas-aiaǧy 200 myŋ AQŞ dollaryn jūmsadyq. Alǧaşqy qarjylai kömekke «Düniejüzılık banktıŋ» tehnologiialardy kommersiialandyru jobasy boiynşa qol jetkızdık. Jaqynda qatysqan «TechConnect» saiysynan 25 myŋ AQŞ dollaryn ūttyq. Osylardyŋ arqasynda eşqandai materialdyq qiyndyqqa ūşyramai, emın-erkın jūmys jasauymyzǧa mümkındık tudy.
– Jobanyŋ özın-özı aqtauy da ülken mındet qoi.
– Kelesı jyldan bastap paida tabatyn mehanizmderdı ıske qosamyz. Äzırge qosymşany jükteu tegın. Äuelı tūtynuşylardy, öndıruşılerdı şaqyryp, müddemızben tolyqtai tanystyryp alǧandy jön kördık. Negızınen IT-jobalardyŋ jūmys ısteu täsılı osyndai. Tamyz aiynan berı 12 myŋnan asa adam «Wipon» qosymşasyn jüktegen. «TechConnect» konkursynan soŋ ol körsetkış 2-3 myŋǧa östı. Bügınde 16 myŋǧa juyq paidalanuşymyz bar.
– «Wipon» degen atau nenı bıldıredı?
– Būl – qysqartylǧan ūǧym. Maǧynasy – ziiatkerlık menşıktı qorǧauǧa arnalǧan halyqaralyq jüie. Osy maqsatta qoldan kelgenşe aianyp qalmauǧa tyrysamyz. Köleŋkelı ekonomikamen keşendı kürestı küşeituge atsalysamyz. Qazırdıŋ özınde bız teksergen önımderdıŋ 30 paiyzy kontrafakt bolyp şyqty. Bolaşaqta qyzmet aiasyn keŋeitsek, būdan da kädelırek tırlık tyndyramyz.
– Äŋgımeŋızge rahmet. Isterıŋ alǧa bassyn.
Botagöz MARATQYZY
