Tarihy tereŋ oqu ordasy

Nūr-Sūltan qalasy äkımdıgınıŋ joǧary kölık jäne kommunikasiia kolledjı – elorda tarihyndaǧy eŋ alǧaşqy arnauly käsıbi-tehnikalyq oqu orny. Qūrylǧanyna biyl 76 jyl tolǧan bılım oşaǧynan sodan berı 35 myŋnan astam tülek tülep ūşty. Aşylǧanda Aqmola temırjol kölıgı tehnikumy bolyp qūrylǧan oqu ordasynyŋ oqytuşylar qūramy temırjol salasynyŋ täjıribelı mamandary men äskeri öndırıstegı qyzmetkerlerden qūraldy. Täuelsızdık alǧannan keiın kolledjde mamandyqtar qatary da, olardyŋ türlerı de köbeitılıp, eŋbek naryǧyna beiımdeldı.

Tehnikum 1945 jyly mamyr aiynda aşylǧanda «Qozǧalys jäne jük tasymaldau jūmysynyŋ tehnigı», «Parovoz şaruaşylyǧynyŋ tehnigı» degen ekı ǧana mamandyq bo­iynşa alǧaşqy 120 studenttı qabyldady. 1949 jyly ony 105 tülek oidaǧydai bıtırıp şyqty. Būl tülekter qazır Otanymyzdyŋ ärtürlı salasynda, negızınen, temırjolda eŋbek etude. Oqu ornynyŋ tūŋǧyş direktory qyzmetıne general-maior İvan Fillarionovich Şimanskii taǧaiyndaldy. Bır aita keterlıgı – temırjol salasyndaǧy oqu oryndarynyŋ basşylyq qyzmetıne sol kezde, negızınen, äskeri saladan taǧaiyndalatyn bolǧan. Būl ürdıs elımızde jetpısınşı jyldardyŋ aiaǧyna deiın saqtalyp keldı. Bırtındep mamandyqtar qatary 12-ge jettı. Egemendık alǧannan keiın taǧy 4 mamandyq qosyldy. Söitıp qazırgı kezde kolledj 16 mamandyq boiynşa mamandardy daiarlaidy, onyŋ ışınde jetı mamandyq temırjol salasyna qatysty.

Studentterdı jataqhanamen qamtamasyz etu maqsatynda qaladaǧy keibır nysandar, mäselen, at qoralar qaitadan jabdyqtalyp, jataqhanalarǧa ainaldy. Sol zamannyŋ özınde materialdyq jaǧdaiy tömen studentterge memleket tarapynan arnaiy aqşalai kömek pen kiım-keşek tegın berıldı. Tehnikum sol kezde ortalyqqa – Mäskeuge tıkelei baǧynuynyŋ arqasynda köptegen mäselelerdı ūtymdy şeşıp otyrdy. Oqu ornyn 1968-1977 jyldary basqarǧan Sapar Mūstafin tehnikum tarihynda alǧaş ret auyl-aimaqtardan kelgen temırjolşylardyŋ balalaryna arnap qazaq toptaryn aşty. Būl öz zamanynda temırjol salasyndaǧy ūlttyq kadrlar ülesın arttyruǧa ülken septıgın tigızdı.

Egemendıkpen bırge damydy

Täuelsızdık alǧannan keiın qoǧamdaǧy saiasi-äleu­mettık özgerıster bılım naryǧyna da ülken äser ettı. Elde köptegen käsıbi orta bılım beru ūiymdary naryqtyq qatynas özgerıs­terıne şydamai jabylyp jatty. Bırtındep kolledjdıŋ materialdyq bazasy tolyq jaŋartyldy. Äsırese, äkımdık tarapynan köp qoldau körsetıldı.

– Kolledj qaita daiarlau jäne kurstardy ötkızu arqyly qarjy igerdı. Tehnikumdy 1995-2008 jyldary basqarǧan Jeŋıs Jaqypbekovtıŋ erlıgı astana 1997 jyly Selinogradqa köşken sätte tehnikumdy saqtap qana qoimai, oqu orny üşın jaŋa ǧimarat talap ete bıldı. Nätijesınde kolledj osy qazırgı mekenjaiǧa jaiǧasty. Bızdıŋ oqu ornymyz elımız boiynşa eŋ bırınşı bolyp 2012 jyly dualdı oqytudy bastady. «QTJ» ŪK» AQ, Bılım jäne ǧylym ministrlıgı jäne kolledj arasynda üşjaqty kelısımşartqa qol qoiyldy. Basynda dualdı oqytudy 4 mamandyq boiynşa bastasaq, qazır 6 mamandyqty oqytyp jatyrmyz. Būryn bız 70 paiyz teoriialyq bılım berıp, studentterdı 30 paiyz ǧana täjıribege aralastyrsaq, endı dualdı oqytudyŋ arqasynda ony kerısınşe etıp, praktikalyq bılımdı köbeittık, – deidı atalǧan kolledj direktory, Nūr-Sūltan qalasy tehnikalyq jäne käsıptık bılım beru ūiymdary direktorlar keŋesınıŋ töraǧasy, saiasi ǧylymdar doktory Zulfuhar Ǧaiypov.

2008 jyly kolledj bazasynda temırjol mamandyqtary boiynşa respublikalyq oqu-ädıs­temelık bırlestıgı qūryldy. Bırlestıkte temırjol mamandyqtaryna arnalǧan memlekettık bılım beru standarttary, erejeler, ädıs­temelık nūsqaulyqtar äzırlendı. Kolledj ­Nūr-Sūltan qalasyndaǧy oqu oryndarynyŋ eşqaisysynda joq, jetıldırılgen, jaŋa modifikasiialy kompiuter­lık synyptarmen jabdyqtaldy. Bılım men tärbie beru salasynda üzdık jetıstıkterge jetkenı üşın kolledj 2012-2013 oqu jylynda qala äkımınıŋ «Üzdık kolledj-2012» grantyna ie boldy.

Bılım naryǧyndaǧy jetıstıgı zor

Jahandyq özgerısterge qaramastan, kolledj ūjymy bılım naryǧynda laiyqty ornyn tauyp, sol baǧyttaǧy jūmystaryn jalǧastyryp keledı. Bılım jäne ǧylym ministrlıgı, ärtürlı bankter men halyq­aralyq instituttar jariia­laǧan jobalarǧa qatysyp, grant jeŋımpazy atanuda. 70 jyldyǧy qarsaŋynda Nūr-Sūltan men Almaty, sondai-aq Qazaqstannyŋ basqa 9 qalasynan qatysqan köptegen kolledjder siiaqty «İnstitusionaldy damudyŋ jospary» atty jobany äzırleuge qatysty. Nätijesınde kolledj «Temırjol jyljymaly qūramdaryn jöndeu jäne tehnikalyq kütu» mamandyǧy boiynşa älemdık banktıŋ grantyn jeŋıp aldy. Granttan bölıngen qarajatqa oqu ornynyŋ materialdyq bazasy nyǧaitylyp, alǧaş ret oqytuşylar qūramy Fransiia, Germaniia, Chehiia, Resei jäne Belarus memleketterınde bılımın jetıldırıp, taǧylymdamadan öttı. Osy jyldar ışınde kolledj Qazaqstandaǧy ırı alpauyt käsıporyndarmen, atap aitqanda, «KEGOC» AQ, Qaztelekom, Qazavtojol, Astana LRT, Astana REK jäne t. b. mekemelermen bırneşe äleumettık serıktestık kelısımşarttar men memorandumdarǧa qol qoidy.

Mamandyqtar qatary molaidy

Keiıngı jyldary jaŋadan «Jol qozǧalysyn ūiym­dastyru», «Energomenedj­ment» jäne «Logistika» degen üş mamandyq aşyldy. Sonymen qatar oqu orny bılım salasyndaǧy jaŋa trendterden qalyspai, 2019 jyly Nūr-Sūltan qalasy boiynşa alǧaş ret «Radio­elektronika jäne bailanys» mamandyǧyna qoldanbaly bakalavriat bılım deŋgeiın engızıp, 25 studenttı qabyldady. Mereitoi jyly taǧy da ekı mamandyq – «Elektr­men qamtamasyz etu», «Esepteu tehnikasy jäne baǧdarlamalyq qamtamasyz etu» boiynşa qoldanbaly bakalavriat lisenziiasy alyndy. 2018 jyly oqu orny halyqaralyq akkreditteuden tolyǧymen öttı.

– 2017-2018 oqu jylynda №2 studentter üiı kürdelı jöndeuden ötkızılıp, studentterdıŋ tūrmysy men oquyna yŋǧaily jaǧdai jasaldy. Qazırgı taŋda studentter üiı internet jüiesı jäne kabeldık telearnamen qamtamasyz etılgen. Osy arada Nūr-Sūltan qalasy äkımdıgıne erekşe alǧysymyzdy aita ketu kerek dep sanaimyz. Mereitoida oqu korpusy ǧimaratyn tolyq jöndeuden ötkızdı. 75 jyldyq tarihynda kolledj barlyq oqu oryndary siiaqty köptegen qiyn da auyr sätterdı bastan keşırdı. Alaida qiyndyqtarǧa qaramastan, ärdaiym jetılıp, zaman talabyna sai özgerude. Ūjymdaǧy şyǧarmaşylyq ruh, igı dästürlerdı jalǧas­tyru, innovasiialardy qoldanu kolledjdı alǧa jetelep, maqsattardy oryndauǧa kömektestı. Kolledj ūjymy keleşekte de respublikalyq jäne şeteldıŋ ozyq oqu oryndarymen yntymaqtas­tyq qarym-qatynas ornata otyryp, älı de talai igı ıster atqaratyny anyq. Aldaǧy uaqytta bızdı köptegen jaŋa bastamalar, jetıstıkter men jeŋıster kütude, – deidı Z.Sūltanūly.

2018-2019 oqu jylynda bılım men tärbie salasynda jetken üzdık nätijelerı üşın kolledj ūjymy Nūr-Sūltan qalasy äkımınıŋ «Üzdık kolledj-2019» nominasiiasyna ie boldy. Materialdyq-tehnikalyq bazasy jaŋartylyp, zamanaui 3 zerthana aşyldy. «Talap» KEAQ tehnikalyq jäne käsıptık bılım beru ūiymdary arasynda 2019-2020 oqu jylynyŋ qorytyndysyndaǧy reiting nätijesınde «İnjenerlık öŋdeu jäne qūrylys salalary boiynşa» I oryndy, al elımızdegı «10 üzdık kolledjder» reitıngısınde II oryndy ielendı. Sonymen bırge kolledj 2020 jyly «Jas maman» jobasynyŋ jeŋımpazy atandy. Al biyl 27 qazanda oqu orny bazasynda «ENERGY» NSTS qūzyrettılık ortalyǧy aşyldy. Ortalyq maqsaty – eŋbek naryǧyna qajettı bılıktı mamandar daiarlaudyŋ halyqaralyq täjıribesın engızu.