Jyl basynan berı «Tatulasu ortalyǧy» 161 millionnan astam teŋgenı qūraityn daular boiynşa taraptardy bıtımge keltırdı. Janjal oryn alǧan köp jaǧdaida taraptardyŋ daudy şeşudıŋ balamaly täsılderınen beihabar ekenı baiqalady. Sözsız, janjal tuyndaǧan sätte, özıŋdı sot qabyrǧasyndaǧy aitys-tartysqa jetelegennen görı, özara tiımdı şeşımge kelıssözder arqyly qol jetkızu anaǧūrlym jeŋıl. Öitkenı mediasiia taraptardyŋ erıktı kelısımınıŋ, qūpiialylyq qaǧidattardyŋ negızınde jüzege asyrylady, būl daulasuşy taraptar üşın özara tiımdı ärı mardymdy kelısımge qol jetkızuge mümkındık beredı.
Bügınde mediasiia köptegen elderde keŋınen taralǧan. «Mediasiia turaly» QR zaŋy 2011 jyldan bastap jūmys ısteidı. Mediasiia jeke nemese zaŋdy tūlǧalar qatysatyn azamattyq, eŋbek, otbasylyq jäne özge de qūqyqtyq qatynastardan tuyndaityn, sondai-aq qylmystyq terıs qylyqtar, onşa auyr emes jäne auyrlyǧy ortaşa qylmystar turaly qylmystyq sot ısın jürgızu barysynda tuyndaityn daularǧa qoldanylady. Aita ketu kerek, taraptardyŋ bırı memlekettık organ bolǧan kezde mediasiia räsımı daularǧa (janjaldarǧa) qoldanylmaidy. Būdan basqa, mediasiia sybailas jemqorlyq qylmystar jäne memlekettık qyzmet pen memlekettık basqaru müddelerıne qarsy özge de qylmystar turaly qylmystyq ıster boiynşa mediasiia räsımı qoldanylmaidy.
Qazaqstan Respublikasynyŋ zaŋnamasynda daulardy şeşudıŋ özge de balamaly türlerı közdelgen (bıtımgerşılık kelısım, mediasiia, partisipativtık räsım).
2020 jylǧy 7 ai merzımde elordalyq azamattyq ısterdı qarauǧa mamandandyrylǧan audandyq sottarda:
• mediasiia tärtıbımen – 1259 ıs;
• bıtımgerşılık kelısımge kelumen – 274 ıs;
• partisipativtı räsımmen 2 ıs qaralyp, aiaqtaldy.
Būl rette, tatulastyru räsımderın qoldanu arqyly aiaqtalǧan ısterdıŋ basym bölıgı şarttyq mındettemelerge (928 ıs), neke jäne otbasylyq qatynastar aiasynda (276 ıs) jäne keltırılgen zalaldy öteuge (128 ıs) qatysty daularǧa tiesılı. Būdan basqa, qalada ötken jyldan berı «Tatulasu ortalyǧy» jūmys ısteidı. Ortalyqta elorda tūrǧyndary mediator, advokat jäne psihologtyŋ tegın qyzmetterıne jügıne alady. Mäselen, bırınşı jartyjyldyqta ortalyqqa mediativtık kelısım jasau mäselesımen şamamen 1574 ötınış tüsken, onyŋ 575-ı sotqa deiın rettelgen. Ortalyqtyŋ qoldauymen advokattar 282 azamatqa tegın zaŋgerlık keŋes bergen, psihologtyŋ kömegıne 148 azamat jügıngen. Psiholog sessiialary jeke jäne erlı-zaiyptylarǧa da arnalyp ötkızıledı.
«Tatulasu ortalyǧynyŋ» mediatorlary sotqa deiıngı retteu tärtıbınde jalpy somasy 161 million 165 myŋ 576 teŋgenı qūraityn daular boiynşa tatulastyru räsımderın bekıttı. Karantinnıŋ engızıluıne bailanysty «Tatulasu ortalyǧynda» azamattardyŋ yŋǧailylyǧy üşın mediatorlardyŋ, psihologtardyŋ jäne advokattardyŋ kündelıktı tegın onlain-keŋesterı ūiymdastyryldy.
Botagöz BAIаNOVA,
Nūr-Sūltan qalalyq sotynyŋ
aqparattyq qamtamasyz
etu bölımınıŋ basşysy
