Qysy ūzaq qalanyŋ tırşılıgınde qar erıp, kün jylyna bastaǧanda taǧy bır tüitkıl boi köteredı. Alty ai qar men mūzdyŋ qūrsauynda jatqan tas joldar Arqanyŋ qatal tabiǧatyna şydamai müjılıp, oi-şūqyry köbeie bastaidy. Biyl da solai. Bıraq, qalalyq äkımdık qyzmetkerlerı «Joldardy jöndeuge qarajat jetkılıktı mölşerde bölıngen. Köşeler tez arada jöndeledı» dep otyr.
Köŋılıŋdı könşıtpeitın köşeler köp
Astananyŋ joldary jöndelmeidı emes, jöndeledı. Bıraq, jūmys sapasy talapqa sai bolyp şyǧa bermeidı. Şoqan Uälihanov köşesındegı oidym-oidym şūŋqyrlar, Mūhtar Äuezov köşesındegı jaryqtar men qyryq qūraq jamaular, Orynbor köşesınıŋ bas şaǧyndaǧy tömpeşıkter osynyŋ dälelı. Qalanyŋ oŋ jaǧalauy, iaǧni eskı şahardaǧy joldardyŋ köpşılıgınıŋ sapasy tömendep ketkenı sondai, aǧymdaǧy jöndeumen jamap-jasqau endı abyroi bermeitın siiaqty. Mūndai jöndeuler joldy qotyraş-qotyraş qylyp, onsyz da oŋyp tūrmaǧan siqyn odan saiyn būzyp tūr. Ol joldarǧa kürdelı jöndeu jürgızbese öŋı kırmeitını aidan anyq. Mūndai jerler Şäkırım Qūdaiberdıūly, Kenjebek Kümısbekov, Mūhtar Äuezov köşelerınde az emes. A.Puşkin köşesınde ornalasqan «Selinnyi» taǧamdar fabrikasynyŋ qarsy aldyndaǧy oidym-oidym joldar kölık jürgızuşılerın ǧana emes, jaiau jürgınşılerdıŋ de jüikesın jūqartyp bıtken.
Ol şūŋqyrlar säl kün jylynsa suǧa tolyp, qatynasty qiyndatyp jıberedı. Būl aimaqtyŋ joly jöndeuşıler nazaryna jylda nelıkten ılıkpei qalatynyn tüsınu qiyn.
Qalanyŋ şetkerı aimaqtaryndaǧy joldar da jüikenıŋ myqtylyǧyn qajet etedı. Būl köşelerden sızdı alyp jürgen jürgızuşınıŋ äldekımnıŋ «adresıne» baǧyttalǧan sözderdı bır boratyp jıbermeuı mümkın emes. Al Lesnaia Poliana, Qosşy auyldaryna baratyn joldy kölık döŋgelegınıŋ ortasynan keletın su basyp jatqaly bıraz boldy. Jylda köktemnıŋ alǧaşqy künderınde osyndai körınıs jiı qaitalanyp otyruy – üirenşıktı jaǧdaiǧa ainalǧandai.
Boztorǧaidyŋ şyrylyn kım tyŋdaidy?
Qalalyq №18 orta mekteptıŋ artqy jaǧyndaǧy Dombyraly, Stepan Razin, Jambyl siiaqty qysqa köşelerımen jürseŋız, özıŋızdı Astanada emes, örkeniet jetpei, eldıŋ soŋynda qalǧan äldebır eldımekende adasyp qalǧandai küi keşesız. Jalpy osy audandaǧy qai köşenı alsaŋyz da, adam şoşityn jerler köp-aq. Joldarynan öte almai bır qinalsaŋyz, ainalasyndaǧy siqy qaşqan üiler, onyŋ janyndaǧy tömpeşıkter men oipaŋdar kül-qoqysymen ekı şoşytady. Äsırese, Stepan Razin köşesındegı şūŋqyrlar kışkentai balalar tüsıp ketse, joǧalatyndai tereŋdıkte. Mūndai şūŋqyrlar jäne bıreu emes, köşenıŋ tūla boiy şūŋqyr desek, eşkım ony joqqa şyǧara almas edı.
Elordadaǧy «Jerūiyq» saiabaǧynan jetı qadam jerdegı Boztorǧai köşesınıŋ jyry būdan jetı-segız jyl būryn qozǧalǧanymen, būl mäsele älı şeşımın tappai keledı. Būl köşenıŋ ūzyndyǧy bar bolǧany 700 metr eken. Bıraq, jöndeu jyry jetı jyldan asyp ketken.
«Būl köşenı jöndeu jūmystaryn qarjylandyru kelesı jyly qaralady. Biylǧy jobada qarastyrylmaǧan» degen jauapty Almaty audandyq äkımdıgı jyl saiyn jıberedı. Boztorǧai köşesınıŋ jyl saiyn josparǧa kırmei qaluy – mamandar tarapynan jıberılgen öreskel qatelık dep esepteimız. Qyp-qysqa köşenı jöndeu mäselesı nege osynşa jylǧa sozylyp barady? Qarjy bölınse, jol jöndeu jūmystaryn qysqa merzımde jürgızu merdıger kompaniiaǧa qiynǧa tüspes edı. Ötken jylǧy ūjymdyq hatymyzǧa Almaty audandyq äkımdıgı Boztorǧai köşesıne 2016 jyly jöndeu jūmystary jürgızıledı degen bolatyn. Endıgı uaiymymyz bızdıŋ köşenı jöndeu biylǧy jobaǧa enbei qalyp jürmese eken» deidı Boztorǧai köşesınıŋ tūrǧyny G.Janabaeva Astana äkımdıgınıŋ saityndaǧy «Halyqtyq baqylauǧa» jazǧan hatynda.
Tūrǧyn üi keşenderıne kıru – mūŋ
Astananyŋ köşelerındegı joldardy aittyq. Al tūrǧyn üi keşenderı aulasyndaǧy joldar qandai küide? «Bır apam, bır apamnan da ötken soraqy» demekşı, elordadaǧy keibır tūrǧyn üi keşenderınıŋ aulasyna köktem, küz ailarynda kıru – ülken qiiamet-qaiym. Sözımız jalaŋ bolmas üşın naqty mysal keltıre keteiık. Ahmet Baitūrsynov köşesınıŋ boiynda ornalasqan «Skazochnyi mir» tūrǧyn üi keşenınıŋ maŋyna qazır barsaŋyz, aiaǧyŋyzdy myŋ batpan balşyqtan alyp jüre almaitynyŋyzǧa bız kepıl. Osyǧan ırgeles boi kötergen «Janūia» tūrǧyn üi keşenıne qonystanuşylar da köktem şyǧa balşyqqa batyp jatqandary. Äsırese, sol maŋaida ornalasqan №72 orta mektebıne qatynaityn oquşylarǧa būl öte qiyn tiıp jatyr. Būl tūrǧyn üi keşenderıne qatynaityn joldar asfalttalǧanymen, onyŋ janynan jürgınşı joldardyŋ bıraz bölıgıne asfalt töselmegen. Sondai-aq, tūrǧyn üi keşenderı aulasynda şūŋqyr men oiyǧy köp joldar da tūrǧyndarǧa qatynasty qiyndatyp tūr.
Biyl qai köşenıŋ joldary jöndeledı?
Astanadaǧy joldardyŋ ahualyn jıpke tızıp şyqqannnan keiın Avtomobil joldary basqarmasyna habarlasyp, biylǧy jol jöndeu josparymen tanystyruyn ötıngen edık. Obaly neşık, atalmyş basqarma bızdıŋ būl ötınışımızdı lezde oryndap, biyl jöndeletın joldardyŋ tızımın, biylǧy atqarylatyn jūmystyŋ josparyn nazarymyzǧa ūsyndy.
Sonymen, basqarmanyŋ mälımetıne qaraǧanda, 2016 jyly 15,8 şaqyrym jol jaŋadan salynbaqşy. Ekı şaqyrymǧa juyq jol qaitadan jaŋartylady. Al 8,16 şaqyrymǧa ortaşa jöndeu jūmystaryn jürgızu josparlanǧan. Kışı ainalma joldar aiasynda M.Jūmabaev köşesınen Abylai han daŋǧylyna deiıngı №14 köşenı jäne Qorǧaljyn tas jolynan N.Tılendiev daŋǧylyna deiıngı Ş.Beisekova köşesın abattandyru jūmystary jalǧastyrylady eken. Sondai-aq, Ş. Beisekova köşesınen Tūran daŋǧyly köşesıne deiıngı Saraişyq köşesın salu jalǧastyrylmaq. Ş.Beisekova köşesınde 5-engızılımnıŋ jylu jelısın salu boiynşa jūmystardy bastau biylǧa josparlanyp otyrsa kerek.
Biyl EKSPO-2017 körmesıne daiyndyq jyly ekenı belgılı. Osy aituly körmege daiyndyq aiasynda jaŋadan jetı köşe salu josparlanǧan. Onyŋ bırınşısı №26 köşeden №27 köşege deiıngı Sauran köşesı bolsa, ekınşısı Mirzoian köşesınen jaŋa temır jol vokzalyna deiıngı №41 jäne №42 köşeler. Qalǧan jaŋa joldar qūrylysy №41 köşeden Ş.Qaldaiaqov köşesıne deiıngı A82, A62 köşelerınde jüredı. Baiantau köşesınde 4-engızılımdegı jylu jelısı salynbaq.
Qalanyŋ avtomobil joldarynyŋ qyzmetın qamtamasyz etu baǧdarlamasy boiynşa biyl B.Momyşūly daŋǧylynan A.Baitūrsynov köşesıne deiıngı Täuelsızdık boiynda, Kerei men Jänıbek handary köşesınen Husein ben Talalǧa deiıngı Orynbor köşesınde, Ä.Bökeihan, A.Baraev köşesınde, Saryarqa daŋǧylynan K.Kümısbekovke deiıngı Bögenbai batyr daŋǧylynda ortaşa jöndeu jūmystary jürgızılmekşı. «Ramstor» SÜ audanyndaǧy köpır de ortaşa jöndeuden ötedı. Būǧan qosa, Qabanbai batyr daŋǧyly, Täuelsızdıkten Taha Huseinge deiıngı Täşenov köşesı, Q.Sätpaevtan Q.Mūnaitpasovqa deiıngı aumaqtaǧy Petrov köşelerı de ortaşa jöndeuden ötedı. Būl josparǧa qosymşa injenerlık jelıler qūrylysy boiynşa da arnaiy jūmys jobasy jasalǧan.
Jalpy, basqarmanyŋ biylǧy jūmys jospary auqymdy. Aldyn ala jasalǧan jospar sätımen jüzege asyrylsa, elordanyŋ siqyn ketırgen joldar qalypqa kelıp qalar dep ümıttenemız.
Meŋdolla ŞAMŪRATOV
Materialdy “Astana aqşamy” gazetınıŋ astana-akshamy.kz resmi saityna sılteme jasaǧanda ǧana paidalanuǧa rūqsat etıledı.
