ناۋرىز ايىنىڭ 23-ءىنشى جۇلدىزىندا تاۋەلسىز قازاقستان استاناسىنىڭ اتاۋى نۇر-سۇلتانعا وزگەردى. مۇنىڭ قارساڭىندا پارلامەنت دەپۋتاتتارى قوس پالاتانىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا ەلوردا اتاۋىنىڭ نۇر-سۇلتانعا وزگەرۋىن ءبىراۋىزدان جاقتاپ, داۋىس بەرگەن ەدى.
پارلامەنت زاڭ جوباسىن ءبىراۋىزدان ماقۇلدادى
ەڭ الدىمەن مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ كونستيتۋتسيالىق كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ, جوعارعى سوت سۋديالارىنىڭ, قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسىنىڭ, ۇكىمەت مۇشەلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن وتكەن ەكى پالاتانىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا قازاقستان حالقىنا انت بەردى. مەملەكەت باسشىسى راسىمگە قاتىسۋشىلار الدىندا سويلەگەن سوزىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ەگەمەن ەلىمىزدى قالىپتاستىرۋعا جانە وركەندەتۋگە, سونداي-اق ەلوردامىز – استانانى تۇرعىزۋعا سىڭىرگەن زور ەڭبەگىنە ايرىقشا توقتالدى.
قاسىم-جومارت توقاەۆ جوعارى ءارى جاۋاپتى قىزمەتتى اتقارا وتىرىپ, ەلباسىنىڭ ستراتەگيالىق باعىتىن جالعاستىرا بەرەتىنىن ايتتى. ءراسىم بارىسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسىعا «حالىق قاھارمانى» اتاعى بەرىلىپ, «التىن جۇلدىز» ايرىقشا بەلگىسى تابىس ەتىلدى. قاسىم-جومارت توقاەۆ: «بۇگىندە نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆ الەم تاريحىنا اسا كورنەكتى رەفورماتور رەتىندە ەندى. ول قازاقستاندى دۇنيە جۇزىندەگى باسەكەگە قابىلەتتى 50 ەلدىڭ قاتارىنا قوسىلعان زاماناۋي ءارى وزىق مەملەكەتكە اينالدىرا ءبىلدى. ەلباسىنىڭ حالقىمىزعا جانە الەم قاۋىمداستىعىنا سىڭىرگەن ەرەن ەڭبەگى مەن ۇلى ەسىمىن ماڭگى ەستە ساقتاۋىمىز كەرەك» دەي كەلە, ەلوردامىزدىڭ اتاۋىن نۇر-سۇلتان دەپ وزگەرتۋگە ۇسىنىس جاسادى. ءانۇرانىمىز ورىندالعان سوڭ, ق.توقاەۆقا پرەزيدەنت كۋالىگى مەن شتاندارتى, كەۋدە بەلگىسى جانە «التىن قىران» وردەنى تابىس ەتىلدى.
سول كۇنى پارلامەنت ەلوردانىڭ اتاۋىن وزگەرتۋ تۋرالى زاڭدى ەكى وقىلىمدا ماقۇلدادى. «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسىنا سايكەس, ەل ۇكىمەتى پرەزيدەنتكە استانا اتاۋىن وزگەرتۋگە كونستيتۋتسياعا تۇزەتۋ ەنگىزۋ ءۇشىن رەسپۋبليكالىق رەفەرەندۋم وتكىزۋ جونىندە ۇسىنىس جاسادى. پرەزيدەنت بۇل ۇسىنىستى رەفەرەندۋمعا شىعارماي, پارلامەنتتىڭ قاراۋىنا جىبەرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى. كونستيتۋتسيالىق كەڭەس بۇل ماسەلەگە وراي وڭ قورىتىندىسىن جىبەردى» دەپ مالىمدەدى بىرلەسكەن وتىرىستا ءماجىلىس توراعاسى نۇرلان نىعماتۋلين. وتىرىسقا قاتىسقان سەناتتىڭ 43 جانە ءماجىلىستىڭ 101 دەپۋتاتى اتالعان ۇسىنىستى ءبىراۋىزدان ماقۇلدادى.
ۇسىنىستى ەلوردا ءماسليحاتى قولدادى
التىنشى شاقىرىلعان استانا ءماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتتارى 46-نشى كەزەكتەن تىس سەسسيا بارىسىندا استانا اتاۋىن نۇر-سۇلتانعا وزگەرتۋ تۋرالى ۇسىنىستى قولدادى. «بۇگىن پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ استانانى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ەسىمىمەن اتاۋدى ۇسىندى. قالا باسشىلىعى ەلىمىزدىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى ن.نازارباەۆتىڭ ەسىمىن ماڭگى ەستە قالدىرۋ تۋرالى ۇسىنىستى تولىق قولدايدى» دەپ ءمالىمدەدى سەسسيادا ءسوز سويلەگەن ەلوردا اكىمى باقىت سۇلتانوۆ. ول نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ پرەزيدەنت وكىلەتتىگىن توقتاتۋ تۋرالى شەشىمىنە تاريحي دەپ باعا بەرىپ, استانانى ەلباسىنىڭ پەرزەنتى جانە تاۋەلسىزدىك جىلدارىنداعى ەلىمىزدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جەتىستىكتەرىنىڭ كورىنىسى دەپ اتادى. اكىمنىڭ پايىمداۋىنشا, باس قالا ەلدىڭ ءوسىپ كەلە جاتقان ءرولىن, قۋاتىن جانە ودان ءارى دامۋىنىڭ جوعارى الەۋەتىن كورسەتەدى. سەسسيا قورىتىندىسىندا دەپۋتاتتار ەلوردا اتاۋىن وزگەرتۋ تۋرالى ۇسىنىستى قولدادى. استانانى نۇر-سۇلتان دەپ وزگەرتۋ تۋرالى ۇسىنىس قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇكىمەتى جانىنداعى رەسپۋبليكالىق ونوماستيكالىق كوميسسيانىڭ قاراۋىنا جىبەرىلەدى.
ايتا كەتەرلىك جايتتىڭ ءبىرى, ەلوردا اتاۋىن وزگەرتۋ ءراسىمىن ادىلەت مينيسترلىگى رەسمي ءتۇسىندىرىپ بەردى. «كونستيتۋتسياعا ەنگىزىلەتىن تۇزەتۋلەر رەسپۋبليكالىق رەفەرەندۋمعا (91-ءىنشى باپ) شىعارىلادى. رەفەرەندۋم وتكىزۋ جونىندەگى ۇسىنىستى پارلامەنت نەمەسە ۇكىمەت بەرەدى. ونى وتكىزۋ نەمەسە باس تارتۋ تۋرالى شەشىمدى پرەزيدەنت قابىلدايدى. ەگەر پرەزيدەنت بۇل ۇسىنىستى پارلامەنتتىڭ قاراۋىنا جىبەرەتىن بولسا, كونستيتۋتسياعا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ جوباسى رەسپۋبليكالىق رەفەرەندۋمعا شىعارىلمايدى. مۇنداي جاعدايدا پارلامەنتتىڭ شەشىمى كونستيتۋتسيادا كورسەتىلگەندەي, 53-ءىنشى باپقا سايكەس قابىلدانادى. ەلوردانىڭ اتاۋىن وزگەرتۋ تۋرالى كونستيتۋتسياعا ەنگىزىلگەن تۇزەتۋلەر وسى راسىمگە سايكەس ەنگىزىلدى» دەلىنگەن رەسمي حابارلامادا.
23 ناۋرىزدا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ «قر كونستيتۋتسياسىنا وزگەرىستەر ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭعا قول قويدى. وسى زاڭدا: «1-باپ. 1995 جىلعى 30 تامىزدا رەسپۋبليكالىق رەفەرەندۋمدا قابىلدانعان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسىنا مىناداي ءوزگەرىستەر ەنگىزىلسىن: 2-باپتا: 3-تارماق مىناداي رەداكتسيادا جازىلسىن: «3. رەسپۋبليكانىڭ اكىمشىلىك-اۋماقتىق قۇرىلىسى, ونىڭ استاناسىنىڭ مارتەبەسى زاڭمەن بەلگىلەنەدى. قازاقستاننىڭ استاناسى نۇر-سۇلتان قالاسى بولىپ تابىلادى.»; 3-1-تارماقتاعى «استانا» دەگەن ءسوز «نۇر-سۇلتان» دەگەن سوزبەن اۋىستىرىلسىن. 2-باپ. وسى زاڭ العاشقى رەسمي جاريالانعان كۇنىنەن باستاپ قولدانىسقا ەنگىزىلەدى» دەلىنگەن.
سول كۇنى رەسپۋبليكا پرەزيدەنتىنىڭ «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ استاناسى – استانا قالاسىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ استاناسى – نۇر-سۇلتان قالاسى دەپ قايتا اتاۋ تۋرالى» جارلىعى شىقتى.
