تاۋەلسىز ەلىمىزدى سوناۋ وداق ىدىراپ, باعىت-باعدارىمىز بەلگىسىز بولىپ تۇرعان توقسانىنشى جىلدارى قۇقىقتىق, دەموكراتيالىق جولعا باستاعان نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ جەكە قاسيەتتەرى تۋرالى از ايتىلىپ جۇرگەن جوق. ءتىپتى, قانشا ايتىلسا دا كوپتىك ەتپەيتىن سياقتى. ويتكەنى, ۇلى ابايدىڭ ءوزى «سۇيەر ۇلىڭ بولسا, سەن ءسۇي, سۇيەنەرگە جارار ول» دەمەي مە؟
ەلباسىنىڭ سوزگە شەشەندىگى, ونەرگە جاقىندىعى ءوز الدىنا, ورىندى جەرىندە ورتانى شاتتىققا بولەيتىن ازىلقويلىعى قانداي؟!
ەرتەرەكتە قازاقستان پرەزيدەنتى جەزقازعان وبلىسىنا بارعان ءبىر ساپارىندا «جەكەمەنشىككە كوشەمىز. بۇل جالقاۋلارعا قارسى جاسالۋدا. ءبىزدىڭ اۋىل شارۋاشىلىعىندا ءۇش اي تراكتورىنىڭ نە كومبايىنىڭ استىندا جاتىپ, كۇندىز-ءتۇنى ەڭبەك ەتەتىندەردەن ارتىق اقشا الاتىندار بار. نارىققا تەزىرەك كوشپەسەك, ولار ەڭبەكتىڭ قادىرى مەن قاسيەتىن سەزىنبەي ءوتۋى مۇمكىن» دەپ ازىلدەگەن بولاتىن.
ال ونەرگە جاقىندىعى شە؟ بىردە سارابدال ساياساتكەردىڭ قولىنا دومبىرا الىپ, «ماشينانىڭ تاگارماسا نيگا سيگاز بۋماعان, بۇل ءدۇنيانىڭ حيزىقلارە ناگا تيگەس بۋماعان!…» دەپ ەڭبەكشىلەر ورتاسىندا شىرقاي جونەلگەنى بار.
قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىن قۇرۋ تۋرالى العاشقى ءسوز توقسانىنشى جىلداردىڭ باسىندا ەلباسىنىڭ اۋزىنان شىققانى بەلگىلى. سول يدەيا ءپىسىپ-جەتىلگەن كەزدە نۇرسۇلتان ءابىشۇلى ورال قالاسىنا جۇمىس ساپارىمەن كەلدى. ەگىن القابىن ارالاپ, ديحاندارمەن, اۋىل شارۋاشىلىعى قىزمەتكەرلەرىمەن كەزدەسۋىنەن كەيىن ك.ە.ۆوروشيلوۆ اتىنداعى ورال ماشينا جاساۋ زاۋىتىنىڭ مادەنيەت سارايىندا ۇلتتىق مادەني ورتالىقتاردىڭ مۇشەلەرىمەن, وبلىس اكتيۆىمەن القالى باس قوسۋ وتكىزدى.
– تاۋەلسىزدىك, ەل بوستاندىعى دەگەن ءتاتتى ۇعىم عوي. ەندى, وسى اتا-بابالارىمىز ارمانداپ, ءبىزدىڭ قولىمىز جەتكەن ەگەمەندىكتى ۋىسىمىزدان شىعارىپ المايىق, ەل ىشىندەگى كەم-كەتىكتىڭ ورنى تولار, جەتىمسىزدىك پەن باسقا دا كەمشىلىكتەردەن قۇتىلىپ, جەتىلەرمىز, جاڭا ءتاي-ءتاي باسقان, تالتىرەكتەگەن اياعىمىز قۋات الىپ, بۇعانامىز بەكىر. ءالى-اق, الشاڭداپ, العا قادام باسارمىز. تەك, سىرتتان تيەر سوققىدان ساق بولايىق, ساقتانايىق! – دەدى.
وسىدان كەيىن پرەزيدەنت باتىسقازاقستاندىقتاردىڭ قول جەتكەن جەتىستىكتەرىنە توقتالا كەلىپ:
– وبلىستا وتكەن جىلى ەگىن جامان شىققان جوق. ديحاندار بارىنشا مول استىق جينادى. وسى جىلى دا جاۋىن-شاشىن مول جاۋىپ, اۋا-رايى مۇمكىندىك بەرسە, ەڭبەككەرلەر ايانىپ قالماس, – دەدى.
ءسويتتى دە زالدا الدىڭعى قاتاردا وتىرعان بەلگىلى جازۋشى ەنگەلس عابباسوۆقا: «ءسىز ۇزاق جىلدان بەرى اۋا-رايىن باقىلاپ ءجۇرسىز عوي. قالاي ويلايسىز, كەلەسى جاز قالاي بولادى؟» دەدى.
ەنگەلس عابباسوۆ تا وسىنى كۇتىپ وتىرعانداي, «نۇرەكە, مەن كوپتەن ايتىپ ءجۇرمىن. كوكتەم مەن جازدىڭ باسى جاڭبىرلى بولادى. الداعى جىل ديحاندارعا جايلى بولعالى تۇر. وبلىس تاعى دا مول استىق جينايدى. ءبىز ءالى ءسۇيىنشى سۇرايتىن بولامىز» دەپ قۋانىشتى كوڭىل كۇيمەن سويلەي جونەلدى.
وسى سوزگە قاتتى مەرەيلەنگەن ەلباسى بالاشا قۋانىپ, «جارايسىڭ, ەنگەلس, جارايسىڭ! ءسۇيىنشىڭدى مەن-اق بەرەيىن» دەپ بىلەگىندەگى ساعاتىن شەشىپ بەردى. وسى كەزدە نۇرسۇلتان ءابىشۇلىنىڭ مارتتىگىنە ريزا بولعان زال الاقان قىزدىرا قول سوعىپ, شاتتانىپ كەتتى.
سول ءبىر ءساتتى باتىسقازاقستاندىقتار ۇمىتا المايدى. ۇلكەنى دە, كىشىسى دە رەتتى جەرىندە ايتىپ جۇرەدى. ايتقانداي, كەلەسى جىلى بولجانعان ەگىن مول شىعىپ, ەل ىرىسقا كەنەلدى. ال, ەنگەلس عابباسوۆ كەلەسى 1995 جىلدىڭ ساۋىرىندە قۇرىلعان قازاقستان حالىقتارى كىشى اسسامبلەياسى اتقارۋشى حاتشىلىعىنىڭ توراعاسى بولىپ تاعايىندالدى. كەيىن العاشقى قوس پالاتالى پارلامەنتتىڭ سەنات دەپۋتاتى بولىپ سايلاندى.
قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ ءوزى سىيلاعان سول قول ساعاتتى جازۋشى كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاپ كەلەدى.
«مەن ءۇشىن بۇل وقيعانىڭ ماڭىزى وتە زور. شىن جۇرەگىمەن, ادال كوڭىلىمەن مەملەكەت باسشىسى سىيلاعان دۇنيە ءۇيىمنىڭ تورىندە جارقىراپ تۇرعانى ءۇشىن دە مەن ءوزىمدى باقىتتى ادام سانايمىن. ءارى ونى كەلەسى ۇرپاققا ماقتانىش سەزىمىمەن ايتىپ وتىرامىن» دەيدى جازۋشى.
ساعي ورال