وتكەن اپتادا ۇلتتىق عىلىمي كارديوحيرۋرگيا ورتالىعىنىڭ ماماندارى العاش رەت جاساندى جۇرەكتىڭ يمپلانتاتسياسى تۋرالى ايتىپ بەردى. قازاقستاندا بۇل وتا بيىلعى جىلدىڭ 19 قازانىندا 60 جاستاعى قۇنانباي ابراەۆقا جاسالعان ەكەن. سوزىلمالى جۇرەك اۋرۋىنا شالدىققان ناۋقاس وتادان كەيىن بىلىكتى دارىگەر يۋري پياعا ەكىنشى رەت ءومىر سىيلاعانى ءۇشىن العىسىن ءبىلدىردى.
قۇنانباي ابراەۆتى قۇتقارۋدىڭ جالعىز جولى – جاساندى جۇرەك يمپلانتاتسياسى. ويتكەنى ناۋقاسقا دونور تابىلماعان. 9 جىلدان بەرى اۋىراتىن ناۋقاستىڭ سوڭعى التى ايدىڭ ىشىندە اۋرۋى اسقىنىپ, جۇرە الماي قينالعان.
«ورتالىققا اربامەن اكەلدىك. شۇكىر, وتادان كەيىنگى جاعدايى قالىپتى. ۇيقىسى تىنىشتالىپ, اياعىنان تىك تۇردى. ءارى-بەرى جۇرەتىن بولدى» دەيدى ناۋقاستىڭ زايىبى. جۋرناليستەرگە ارنالعان ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا ۇلتتىق كارديوxيرۋرگيا ورتالىعىنىڭ باسشىسى يۋري پيا ناۋقاستىڭ ۇيىنە شىعۋعا دايىندالىپ جاتقانىن ايتتى. «وتا جاساعالى ءبىر جارىم اي وتكەن, ازىرگە جۇرەگى ەشقانداي سىر بەرمەي تۇر» دەيدى دارىگەر.
«اقىلدى» اپپارات – فرانتسۋز ءونىمى
جالپى, الەمدە ەڭ ءبىرىنشى رەت جاساندى جۇرەك سالۋ وپەراتسياسى 1969 جىلى بولعان. وكىنىشتىسى, ناۋقاس ءۇش-اق كۇن ءومىر سۇرگەن. ودان بەرى عالىمدار ءتۇرلى زەرتتەۋلەر جاساپ, تىڭ جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدى. ماسەلەن, 2013 جىلى فرانتسيادا العاش رەت اۆتوماتتى رەجيمدە جۇمىس ىستەيتىن جاساندى جۇرەك ناۋقاسقا سالىندى. جاساندى جۇرەكتىڭ بۇل ۇلگىسى فيزيكالىق اۋىرتپالىقتىڭ قارقىنى وزگەرگەندە جۇرەك جۇمىسىن سىرتتان رەتتەۋدى قاجەت ەتپەيدى. سونىسىمەن ەرەكشەلەنەدى ەكەن. EADS كونتسەرنىنىڭ اۆياتسيالىق-عارىش ماماندارى جاساپ شىعارعان اپپارات كادىمگى ءتىرى جۇرەك ءتارىزدى سوعادى. ونى ناۋقاسقا ورناتۋ وپەراتسياسىن پاريج گوسپيتالىنىڭ ءبىر توپ مامانى جۇرگىزگەن. سول كەزدە ءولىم اۋزىندا جاتقان ادام وتادان سوڭ ەسىن جيىپ, جاساندى دەمالدىرۋ اپپاراتىنان اجىراتىلعان.
مىنە, جاساندى جۇرەك يمپلانتاتسياسى فرانتسيادان كەيىن قازاقستاندا العاش رەت جاسالىپ وتىر. حالىقارالىق زەرتتەۋ اياسىندا وتكىزىلگەن وتاعا بەس ەلدىڭ ماماندارى قاتىسقان. CARMAT دەپ اتالاتىن تولىعىمەن جاساندى جۇرەك – فرانتسيالىق كومپانيانىڭ ءونىمى.
«بۇل – وسى سالاداعى ەڭ ۇلكەن جەتىستىكتىڭ ءبىرى. نانوتەحنولوگيانىڭ ارقاسىندا داتچيكتەر ناۋقاستىڭ جاعدايىن سەزىپ وتىرادى. ياعني, ادامعا فيزيكالىق كۇش تۇسكەندە نەمەسە كوڭىل كۇيى وزگەرگەندە جۇرەك ءوزىنىڭ جيىلىگىن ازايتادى نەمەسە كوبەيتەدى. بۇل – وتە «اقىلدى» قۇرىلعى. قىسقاسى, ءبىز العا جىلجىعان سايىن جاساندى ينتەللەكت دامي بەرەدى. مەنىڭ ويىمشا, الداعى ۋاقىتتا ميدان باسقانىڭ ءبارى جاساندى بولۋى مۇمكىن» دەپ ازىلدەيدى ءوز ءىسىنىڭ مايتالمانى يۋري پيا.
جۇرەكتىڭ ورنىنا سالىناتىن اپپاراتتىڭ باقىلايتىن تەتىگى شاعىن سومكەدە بولادى ەكەن. ناۋقاس ادام ۇنەمى وزىمەن بىرگە الىپ ءجۇرۋى كەرەك. ارناۋلى قۋاتتايتىن باتارەيالارى دا بار. قۇنىنا كەلەتىن بولساق, ازىرگە سىناق رەتىندە جۇرگىزىلگەندىكتەن, ناۋقاسقا تەگىن جاسالعان. بار شىعىندى فرانتسيالىق كومپانيا كوتەرگەن. دارىگەر پيانىڭ ايتۋىنشا, اپپاراتتىڭ نەگىزگى قۇنى 1 ميلليون ەۋروعا جۋىق. ول ادامنىڭ عۇمىرىن كەمى 5 جىلعا دەيىن سوزادى.
جۇرەگىنە جۇك تۇسىرگەندەر كوپ
ەلىمىزدە جۇرەك-قان تامىرلارى اۋرۋلارىنان بولاتىن ءولىم كورسەتكىشى – ءبىرىنشى ورىندا. تەك استانا قالاسىندا وسى سىرقاتتىڭ اۋىر ءتۇرى بويىنشا ەسەپكە الىنعانداردىڭ قاتارى 47 مىڭنان اسادى. سوڭعى ءۇش جىلدا قازاقستاندا جۇرەككە اشىق وتا جاساتقانداردىڭ سانى 30250-ءدى قۇرايدى. ۇلتتىق عىلىمي كارديوحيرۋرگيا ورتالىعىندا بەس جىلدان بەرى ەمدەلىپ جۇرگەن ازاماتتاردىڭ سانى – 35221.
«بۇگىندە ەلىمىزدە جىل باسىنان بەرى ءبىر جاسقا دەيىنگى بالالارعا ءتۋابىتتى جۇرەك اقاۋى بويىنشا 874 وتا جاسالدى. وتانىڭ ۇشتەن ءبىرى ۇلتتىق ورتالىقتا جۇرگىزىلدى. ازاماتتاردىڭ شەت ەلدەرگە بارىپ ەمدەلۋى ءبىرشاما تومەندەتىلدى. ونىڭ ۇستىنە, شەتەلدىك ەمدەلۋشىلەردىڭ ءوزى ءبىزدىڭ ورتالىقتىڭ قىزمەتىنە جۇگىنۋدە. ماسەلەن, 2012 جىلدان بەرى الەمنىڭ الىس-جاقىن 18 ەلىنەن 257 شەتەلدىك ناۋقاس كەلىپ, ەم-دوم قابىلدادى» دەيدى دەنساۋلىق ساقتاۋ ۆيتسە-ءمينيسترى ءلاززات اقتاەۆا.
ايتا كەتكەن ءجون, جاساندى جۇرەك ورناتۋ وتاسىن زەرتتەۋگە قاتىسقان بەس ەلدىڭ ىشىنەن ءبىزدىڭ ەلىمىز العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ جاساۋعا رۇقسات العان.
گۇلميرا ايماعانبەت
