Астанада екі күн бойы «Рухани жаңғыру – гүлдену мен келісім жолы» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция өтті. Айтулы жиын аясында түрлі бағдарламалар ұйымдастырылды. Осындай ауқымды шараны өткізуге Астана қаласы әкімдігі мен «Мәдениет арқылы бейбітшілікке қол жеткізу» деп аталған халықаралық қауымдастық мұрындық болды.
Конференцияда түрлі елдерден келген қоғам қайраткерлері мен ғалымдар және дінбасылары Қазақстан Президенті көтерген бастамалар мен адамзат алдындағы заманауи күрделі мәселелерді ғылыми негіздерге сүйене отырып, байыптау туралы пікірлерін талқыға салды.
Алдымен сейсенбі күні Еуразия халықтары ассамблеясының отырысы өтті. Оған Қазақстанның Еңбек Ері, ақын Олжас Сүлейменов, композитор Төлеген Мұхамеджанов және тағы басқа мемлекеттерден келген ғылым мен қоғам қайраткерлері қатысты. Сөз тізгінін ұстаған Төлеген Мұхамеджанов отырыстың мән-маңызына тоқталды:
– Елбасының қолдауымен 25 жылдан бері Рухани келісім күні аталып өтіледі. Бұл күннің ұлтаралық және дінаралық қарым-қатынасқа қосқан үлесі зор. Сондықтан бүгінгі шараға келген қонақтар еліміздегі береке-бірліктің бастауына айналған Қазақстан халқы Ассамблеясын өз елдерінде жүзеге асыруға ынта білдіріп отыр. Бұл – біз үшін мәртебе. Қазақстанда жүзеге асқан бастамаларды халықаралық ұйымдардың қолдауы мен мойындауы деп білемін.
Отырыста әуелі Рухани келісім күнін тойлау мәселесі қаралды. Біздің елімізде өтетін мерекені Еуразия халықтары ассамблеясы
тарапынан қолдап, оны
ұйымның халықаралық мерекесі ретінде атау көзделген. Сондай-ақ, Еуразия халықтарының хартиясы мен ЕХА жұмысының нәтижесі мен жоспары қабылданып, ұйым аясында болатын кеңестер мен мерекелер, қауымдастыққа кіруге өтініш білдірушілер жөніндегі бірқатар мәселелер талқыланды. Айта кетейік, биыл мамыр айында Мәскеуде Еуразия халықтары ассамблеясының съезі өткен.
Түстен кейін Бейбітшілік және келісім сарайында жоғарыда аталған конференцияның пленарлық отырысы болды. Жиынды елорда әкімінің орынбасары Ермек Аманшаев жүргізді.
– Рухани келісім мен конфессия және этносаралық татулық – кез келген қоғамның ішкі бірлігінің кепілі. Бұл ретте Елбасымыздың салиқалы саясатының арқасында Қазақстан қаншама ұлттар мен діндерге ортақ шаңырақ, киелі мекен болып отыр. Мемлекет басшысының осы бағытта қаншама маңызды бастамалары іске асты. Бүгінде Астана әлемдік және дәстүрлі дін басшылары жиналатын дінаралық диалогтың орталығына айналды. Қазіргі таңда бас қалада 100-ден астам этнос өкілдері тұрады. 47 діни бірлестік тіркелген, 14 конфессия бар. Бүгінгі жиында өркениеттің өзегіне айналар парасатты ойлар сарапталып, өзара ортақ диалог табады деп ойлаймын, – деді ол.
Одан кейін сонау Мәскеуден әдейі ат терлетіп келген КСРО халық әртісі, әйгілі әнші Иосиф Кобзонды қыркүйек айында сеңгірлі 80 жасқа толған мерейтойымен құттықтап, сыйлы қонаққа Астана әкімі Әсет Исекешевтің құттықтау хатын оқып беріп, қазақы жолмен құндызды бөрік пен шапан кигізді.
Содан соң Дін істері
және азаматтық қоғам министрі Нұрлан Ермекбаев сөз алып, жиылған жұртты
Рухани келісім және Еуразия халықтары ассамблеясының кезекті отырысымен құттықтады.
Жиында Ресей Мемлекеттік думасының депутаты, қоғам қайраткері Иосиф Кобзон да жиналғандарға ізгі тілегін білдірді. «Қазақстанды ерекше жақсы көремін. Осы елге үлкен мереймен келемін. «Астана – әлемнің рухани астанасы» деп айтар едім. Бүгінде жер-жаһанда түрлі оқиғалар, қақтығыстар болып жатыр. Солар біздің бүгінгі конференцияда айтқан сөзімізді естісе деймін. Әлемде татулық, достықтың байрағы желбіресін. Соған ұйтқы болып отырған барша азаматтарға алғысымды білдіремін» деді белгілі тұлға. Көрнекті ақын Олжас Сүлейменов те қатысушыларды Рухани келісім күнімен құттықтап, Еуразия халықтарының ассамблеясы туралы қысқаша ой толғап өтті.
Пленарлық отырыс барысында шараға қатысушылар атынан үндеу қабылданды. Онда қазақстандық қоғамның рухани-адамгершілік жаңғыруы және мәдени өсуі жолындағы жетістіктерді жетілдіре түсу керектігі айтылған. Бұған қол жеткізудің құралы – қоғамдық сананы жаңғырту. Бұл үндеу Еуразия халықтары қауымдастығының биыл жыл соңында Парижде өтетін жиынында оқылады.
Сондай-ақ, сәрсенбі күні конференция шеңберінде «Russia Today» телеарнасындағы «Дәуір куәгерлері» бағдарламасының авторы әрі жүргізушісі, шығыстанушы Халид Әл Рошд отандық журналистермен кездесіп, «Әлемдік ақпараттық майдан жағдайындағы заманауи журналистиканың рөлі» атты шеберлік сыныбын өткізді. Салыстырмалы дінтануды терең зерттеу институтының қызметкері Мэри Пэт Фишер мен Сыртқы байланыс департаментінің жетекшісі, үндістандық Гобинд Садана Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде ұстаздар мен студенттерге дәріс оқыды. Рухани мәдениеттің әлемдік форумының президиумына арналған дөңгелек үстел мәжілісі болды. Қайырымдылық шаралар ұйымдастырылып, әлеуметтік жағынан аз қамтылған отбасыларға азық-түлік үлестірілді. Қазақстандағы Қызыл жарты ай қоғамының өкілдері шеберлік сыныптарын жүргізді.
Кеше айтулы шара шымылдығы Рухани келісім күніне арналған гала-концертпен жабылды.
Азамат Есенжол
