El Prezidentı Qasym-Jomart Toqaevtyŋ aǧymdaǧy jyldyŋ 1-qyrküiegındegı halyqqa Joldauynda basa nazar audarǧan maŋyzdy mäselelerınıŋ bırı – kezekten tys prezident sailauy turaly aitqany boldy. Endı 20 qaraşa künı sol sailau ötetını de anyqtaldy.
Bügıngıdei almaǧaiyp zamanda, körşı memleketterde bolyp jatqan teketıres pen ekonomikalyq jäne saiasi daǧdarys kezeŋınde el bolaşaǧyna tıkelei qatysty, maŋyzdy sailaudy öz deŋgeiınde ötkızudıŋ oŋai emes ekenı aitpasa da tüsınıktı. Sondyqtan da halyqtyŋ saiasi betbūrysqa, jaŋa zamanǧa bet būrǧan «Jaŋa Qazaqstannyŋ» baǧyt-baǧdaryn aiqyndauyna, el ekonomikasynyŋ örkendeuıne, tūrmysynyŋ jaqsaruyna airyqşa män beruınıŋ asa kerek ekenın tüsınetın kez keldı.
Halqymyzdyŋ san ǧasyrlyq tarihynda ūly jeŋıster men sätsız jeŋılısterdıŋ köp bolǧanyn bılemız. Jeŋıs tuy jelbıregen sol ǧasyrlarda el bırlıgınıŋ erekşe bekem bop, bır tudyŋ astyna, bır maqsat, bır müdde jolynda, atap aitqanda, eldık müdde jolynda bırıkkenın de körıp otyrmyz. Mıne, bızdıŋ qazırgı jaǧdaiymyzda aǧaiyn ara alauyz bolmai, bır-bırımızdı qoldap, quattap bır tudyŋ astyna jinaluymyzdyŋ asa qajet ekenın tüsındırgendei.
«Altau ala bolsa auyzdaǧy ketedı, törteu tügel bolsa töbedegı keledı» dep dana halqymyz beker aitpaǧan, tört töŋırekten töngen sūǧanaq közderdıŋ aldynda bızdıŋ bırlıgımızdıŋ bekem boluy auadai qajet. El eŋsesın basyp otyrǧan qymbatşylyq ta, auru-syrqau, dert-derbez de ketedı. Ekı-üş jyldan berı qarai auyr jaǧdailardy da aqyryn-aqyryn eŋserıp kelemız. Bızge jolyǧyp jatqan qiyndyqtardyŋ barlyǧy da ötkınşı. Bızde mäŋgılık tek el ırgesınıŋ tynyştyǧy, halyqtyŋ baiaşat ömırı, memlekettıŋ tūraqtylyǧy, ūrpaq sabaqtastyǧy. Sondyqtan da el bolyp, öz bolaşaǧymyzǧa beijai qarai almaityn uaqyttyŋ jetkenın bılgenımız abzal.
Täuelsızdık – bızdıŋ boitūmarymyz ekenın ärqaşan esten şyǧarmauymyz kerek. «Jaŋa Qazaqstannyŋ» damuynyŋ jaŋa däuırge betbūrǧanyn da tüsıne bıluımız, onyŋ bır künnıŋ şaruasy emes, jyldarǧa sozylatyn talpynys negızınde qanaty qataiyp, buyny bekıp nyq tūratynyn tüsınuımız kerek. Q.Toqaev aitqandai, «Ädılettı Qazaqstan» qūrudyŋ ūly mındetı tūr.
Otan – otbasynan bastalatynyn, otandy süiu men elge qyzmet etu bala jastan boiǧa sıŋırıp ösetın qasietterdıŋ bırı ekenın eskersek, otbasy tärbiesıne de asa nazar audaruymyz tiıs. Balany jastan otansüigıştıkke, ūltynyŋ ūlaǧatty azamaty boluǧa, namysty, jıgerlı azamattardan bolyp şyǧuyna küş salu kerek. Bügıngı Qazaqstannyŋ eŋ basty bailyǧy adam kapitaly ekenın este ūstasaq, halqymyzdyŋ demografiialyq jaǧdaiyna basa nazar audaryp, ūrpaǧymyzdyŋ alaŋsyz ösıp-önuı men denı sau, bılımdı ūrpaq bop jetıluıne barynşa şart-jaǧdai jasauǧa ūmtyluymyz tiıs.
«Jaŋa Qazaqstannyŋ» ırgetasy bır künde qalana salmaitynyn tüsınıp otyrmyz. Ötken otyz jyldaǧy jalpy ömırımızdı saraptap, ūtqan men ūtylǧan kezderımızdı, tabystarymyz ben sätsızdıkterımızdı bezbendep, oǧan saiasi, ǧylymi tūrǧydan saraptaular jasap, artyqşylyǧy men kemşılıgı turaly saiasi baǧa berılıp, ondaǧy ketken qate-kemşılıkterdıŋ aldan şyǧyp taǧy da qaitalanbauyna kepıldık beruımız mındet bolyp sanalady. Sonda ǧana bız qazaq deitın ūlttyŋ mäŋgılık bolaşaǧynyŋ bar ekenıne közımızdı jetkızetın bolamyz.
Ärine, sailau bır-ekı adamnyŋ, bolmasa bır-ekı partiianyŋ ǧana töŋıregınde alyp barylatyn şaǧyn ıs-şara emes, ol elımızdıŋ ärbır azamatynyŋ jūdyryqtai jūmylyp, elınıŋ keleşegı üşın erınbei qyzmet etuge, ärbır saiasi ügıt-nasihatqa basa nazar audaryp, saiasi dodaǧa tüsıp jatqan partiialardyŋ baǧdarlamalary men tūjyrymdaryn mūqiiat zerdeleuı kerek. Bügınde elımızde būrynnan bar, qalyptasqan partiialarmen qatar, jaŋa partiialar da qūrylyp, öz kandidattaryn ūsynuǧa belsene kırısıp ketkenın körıp-bılıp otyrmyz. Mıne, būnyŋ barlyǧy da halyqtyŋ prezidenttık sailauǧa beijai qarai almaitynyn aŋǧartsa kerek-tı.
Būl sailaudyŋ basqa sailaudan bır özgeşelıgı – mūnda prezident bır ret qana, jetı jylǧa sailana aluy, sonymen bırge ekınşı qaitara sailauǧa tüsu mümkındıgınıŋ joqtyǧynda. Būrynǧy «Sailau turaly» zaŋda bes jyldan qatarynan ekı ret sailauǧa tüsuge bolatyn bolsa, būl retkı zaŋda tek el prezidentı atanuǧa bır-aq ret orai bar. Būl «Sailau turaly» zaŋǧa, Ata Zaŋǧa engen özgertuler men tüzetulerdıŋ arqasynda bekıp, endı ekınşı qaitara özgerıske tüspeitını zaŋmen şegelendı. Prezident bolyp el basqaruǧa, halqyna qaltqysyz qyzmet etuge jetı jyldyŋ jetkılıktı ekenın otyz jyldyq ıs-täjıribe men uaqyt körsetıp berdı. Sol sebeptı el azamattary mūndai maŋyzdy mäselelerge barynşa küş-jıgerın salyp, özınıŋ el prezidentın sailaudaǧy azamattyq mındetterın säulelendıre bıluı kerek dep esepteimın.
Köp ūltty Qazaqstannyŋ azamattarynyŋ dını, tılı, salt-dästürı ärtürlı bolǧanyna qaramastan ortaq ūstanymǧa kelıp, eldıŋ erteŋı üşın jürgızılıp otyrǧan el prezidentın sailau nauqanyna beijai qaramaidy dep sanaimyn. Qazaqstannyŋ topyraǧyn basyp, suyn ışıp, auasymen tynystap otyrǧan ärbır Qazaqstan azamattarynyŋ būl sailaudy aldaǧy jetı jyldaǧy el bolaşaǧyn aiqyndaudaǧy maŋyzdy şeşım bolatyn sailau dep qabyldauy tiıs. Sondyqtan da 20 qaraşa künı azamattar eldıŋ erteŋı üşın öz kandidatyna, özı ümıt artqan azamatqa öz dauysyn beredı dep senemın.
Bügınde el nazaryn erekşe audaryp, halyqaralyq arenada öz ornyn oiyp tūryp alǧan keşegı diplomat, qazırgı Prezidentımız Qasym-Jomart Toqaev ta öz Joldauynda kelesı sailauǧa tüsetının atap aitty. Sondyqtan da syndarly saiasatşy, saliqaly tūlǧa, bılıktı Memleket basşysy Q.Toqaevtyŋ kandidaturasyn qoldauǧa bolady dep esepteimın. Ötken üş jylǧy el basqaruynda köptegen kedergılerdıŋ bolǧany belgılı. Endı aldaǧy jetı jylǧa qaita sailanatyn bolsa, öz Joldauynda aitylǧan, halyqtyŋ qyzu qarsy aluyna ie bolǧan ūsynystary memlekettık baǧdarlamalarǧa enıp, halyqtyŋ igılıgı üşın qyzmet etetınıne ümıt artuǧa bolady. Bügıngı alys-jaqyn şetelge, älemge bedelı bar basşynyŋ qazırgı qiyn jaǧdaidan halyqty alyp şyǧatynyna senım artuǧa bolady dep oilaimyn.
Jasan ZEKEIŪLY,
Astana qalalyq Qoǧamdyq keŋesınıŋ müşesı, «Amanat» partiiasy qalalyq filialy saiasi keŋesınıŋ müşesı, professor
