– El Prezidentı Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstan halqyna kezektı Joldauynda qoǧamymyzdaǧy eŋ özektı mäseleler retınde el ekonomikasyna, bılım jäne ǧylym salasyna, qorǧanys jäne ūlttyq qauıpsızdıkke, äleumettık mäselelerge, elımızdegı auyl şaruaşylyǧyna, t. b. salalarǧa toqtaldy. Atalǧan salalardaǧy qordalanǧan mäselelerdı qalai şeşu kerektıgı men aldaǧy atqarylatyn maŋyzdy ısterge basymdyq berdı.
Ädılettı Qazaqstandy qūru jolyndaǧy basty maqsatymyz qaǧaz jüzındegı jetıstıkterge qol jetkızu emes, şyn mänınde, halyqtyŋ tūrmys jaǧdaiyn, tūrmys sapasyn jaqsartu kerek ekenın basa aitty. Osy bır sözdıŋ ar jaǧynda ülken mäsele jatyr. Ärine, jyldar boiy halyqtyŋ äl-auqatyn köteru, halyqty jūmyspen qamtu, äsırese jastar arasynda jūmyssyzdyq deŋgeiın tömendetu basty nazarda ekenı mälım. Osy oraida naqty ıster de atqarylyp keledı. Jyl saiyn biudjettık sala mamandarynyŋ tabysyn arttyru, jas ūrpaqtyŋ sapaly bılım aluy üşın jasalyp jatqan «Ūlttyq qor – balalarǧa» jobasynyŋ aldymyzdaǧy jyly jüzege asyryluy, orta jäne şaǧyn biznestı qoldau, t. b. da şeşımın tauyp jatqan ıster barşylyq.
Prezidentımız ärbır sözınde ädıldık, ünemşıldık bolu kerek ekenıne de toqtalyp jür. Būl sözdıŋ törkınınde maŋyzdy oi jatyr deuge bolady. Bügınde mynau älemdık jahandanu jaǧdaiynda daraqylyq pen daŋǧazalyq, ysyrapşyldyqtyŋ qazaq qoǧamyna alyp keler ziiany şaş etekten ekenın bıluımız kerek. Onyŋ ornyna elımızdıŋ ösıp-örkendeuı üşın önerkäsıptık negızdı qalyptastyru, bılım berudı dūrys jolǧa qoiu, ǧylymdy damytu, intellektualdy qabıletı joǧary ūrpaq tärbieleuge asa män berıp, naqty ıske kırıskenımız jön.
Joldauda maŋyzdy mäselelerdıŋ bırı retınde auyl şaruaşylyǧy käsıporyndarynyŋ äleuetın köterudı Prezidentımız basty maqsat etıp otyr. Elımızdıŋ ekonomikasynda auyl şaruaşylyǧy – eŋ maŋyzdy salalardyŋ bırı. Osy oraida Memleket basşysy Euraziia qūrlyǧyndaǧy basty agrarlyq ortalyqtyŋ bırıne ainalu üşın elımızde et, süt, kökönıs, astyq öndırudı arttyru kerektıgıne toqtaldy. Auyl şaruaşylyǧy önımderın öndıru ūlan-baitaq jerı bar, jaiylymy mol elımızde asa auyrtpalyq äkeledı degen – jaŋsaq pıkır. Şaruaşylyq ısın qolǧa alu barysynda memleket tarapynan da qoldau körsetılude. Mäselen, elımızdıŋ fermerlerı üşın jyldar boiy subsidiia türlerı qarastyryluda. Mal şaruaşylyǧyn damytuǧa asa män berıp, oǧan jūmsalatyn şyǧyndardy qarjylandyruǧa da basa nazar audaryluda. Auyl şaruaşylyǧy tehnikalaryn bırtındep jaŋartyp otyruǧa da män berılude. Ärine, mūnyŋ barlyǧy bır künde jüzege asatyn şarua emes, degenmen auylşaruaşylyq önımderın öndıru, olardy eksportqa şyǧaru arqyly el ekonomikasy basqa eldermen bäsekelık qabıletın qalyptastyrady deuge tolyq negız bar. Sonymen bırge importqa täueldılıktı joiyp, eksportty köbeitu mäselelerınde de taptyrmaityn qūral ekenı belgılı.
Prezidentımız elımızde şeteldıŋ ırı IT-kompaniialarymen bırlesken käsıporyndar aşu ısın qolǧa aludy közdep otyr. IT salasy – qazırgı taŋda älem elderı boiynşa zaman talabyna sai sūranys. Tehnologiia qaryştap damyp jatqan kezeŋde qoǧamda sifrlyq sauattylyqty arttyru – bügınnıŋ özektı mäselesı. Elımızde köptegen salada IT-mamandaryna sūranys artuda. Sondyqtan da aqparattyq tehnologiia aǧymynan qalyspai, tehnoparkter qūru, bılım beru salasynda IT-mamandar daiarlau ısın belsendı türde qolǧa alu basty mındet ekenı sezılude. Osyǧan bailanysty Sifrlyq damu ministrlıgı otandyq IT salasyn damytu üşın 2021 jyldan 2023 jylǧa deiın 7,5 mlrd teŋge bölgen. Al 2022 jyly – 2,7 mlrd teŋge, 2023 jyly – 2,9 mlrd teŋge. Al 2021 jyly salany damytuǧa 1,9 mlrd teŋge bölgen. IT-mamandaryn daiarlau üşın grant sanyn köbeitu, IT-mektepter janynan filialdar aşu ısı bolaşaqta elımızdıŋ damuyna bırden-bır septıgın tigızetın qūral bolmaq.
Qoryta kele, Prezidentımızdıŋ atalmyş Joldauy ötkenge saraptama jasai otyryp, bolaşaqta atqarylatyn ısterge jospar jasap, halyqpen aqyldasuy dep bılemız.
Prezident Qasym-Jomart Toqaevtyŋ Joldauy elımızdıŋ örkendeuıne jol aşatyn jäne qoǧam sūranysyna jauap beretınıne senımmen qaraimyz.
Zämzägül BAIJŪMANOVA,
Ş.Uälihanov atyndaǧy Tarih jäne etnologiia institutynyŋ ǧylymi qyzmetkerı
