Halqymyzdyŋ ūlt bolyp qalyptasuyna jūdyryqtai jūmylyp eŋbek etıp, el üşın adal terın aiamai, salauatty ūlt qalyptastyruǧa janyn salǧan azamattarymyz az emes. Sol azamattardyŋ bırı Astanadaǧy «Şipaly» emdeu ortalyǧynyŋ bas därıgerı Qairat Aidarhanūly deuge bolady. Ol – ūlt saulyǧyna ölşeusız üles qosyp otyrǧan jan.
Talaidyŋ taǧdyry qyl üstınde tūrǧanda dertıne daua tauyp, ajalǧa araşaşy bolyp keledı.
Bılıktı därıgerdıŋ ömırbaianyna köz jügırtsek, 1960 jyly Qytai elınıŋ Altai aimaǧynda düniege kelgen. Orta mekteptı tämamdaǧan soŋ Şyŋjaŋ medisina universitetınıŋ jalpy medisina fakultetıne oquǧa tüsedı. Ony oidaǧydai bıtırıp,
eŋbek jolyn qatardaǧy hirurgtan bastaidy.
1993-1996 jyldary Şyŋjaŋ medisinalyq akademiiasynyŋ aspiranturasynda bılım alyp, kandidattyq dissertasiiasyn «Öt obyryn zerthanalyq taldau» taqyryby boiynşa qorǧaǧan. Eluden astam ǧylymi maqalanyŋ avtory.
Qairat Aidarhanūly medisina salasyndaǧy 39 jyl qyzmetınde 17 myŋnan asa adamǧa ota jasaǧan eken. Öt, ökpe, ūiqy bezı jäne bauyrǧa jasaǧan otalary ozyqtar qatarynan körınıp, Memlekettık syilyqqa ie bolǧan. Onyŋ esımı 1998 jyly Qytai elınıŋ az ūlttar ökılınıŋ
äigılı adamdar toptamasy kıtabyna alǧaşqy qazaqtardyŋ bırı bolyp engızıledı.
Elımızge täuelsızdıktıŋ taŋy atqaly ol atajūrtqa qonys audaruǧa bel bailaidy. Jüregınıŋ tükpırınde özı aŋsaǧan qazaq jūrty, täuelsız elı, jaziraly keŋ-baitaq jerı tūrdy. Söitıp, Qazaq elıne 2005 jyly köşıp kelıp, 2012 jyly Qazaqstan Respublikasynyŋ azamattyǧyn alady. Sol jyly Astanadan «Otbasylyq därıger» emdeu ısı boiynşa memlekettık lisenziia alyp, «Şipaly» emdeu ortalyǧyn aşady. Bügıngı künı elımızdıŋ tükpır-tükpırı men körşıles memleketterden kelıp em-dom alyp, sauyǧyp ketken adamdar san myŋdap artyp keledı.
Öz basym Qairakeŋmen 2016 jyly «Şipaly» emdeu ortalyǧyna densaulyǧymdy qaratuǧa barǧannan berı tanys boldym. Ol qazaq, tibet, qytai medisinasynyŋ ozyq täsılderın qoldana otyryp, özıme jäne jaqyndaryma tiıstı em-dom jasauynyŋ nätijesınde, qazırgı taŋda oŋ nätijesın körıp, köŋılımız tolyp otyr.
Därıger Qairat Aidarhanūly – ūlttyq tarihymyzdyŋ nasihattaluyna jäne tarihi tüp tamyrymyzdyŋ qanat jaiuyna bırden-bır üles qosyp otyrǧan ūlt janaşyry. Olai deitın sebebımız, elımızde ötken joŋǧar basqynşylyǧyna qarsy şaiqasta Abylai han men Qarakerei Qabanbai batyr bastaǧan qazaq qolynyŋ alǧy şebınde jürgen aibyndy qazaq batyrlarynyŋ bırı bolǧan Jänıbek Berdäuletūly batyrdyŋ 300 jyldyǧyna arnalǧan halyqaralyq ǧylymi-täjıribelık konferensiia men Zuqa batyrdyŋ 150 jyldyǧyna arnalǧan «Täuelsızdık armany jäne Zuqa batyr» atty halyqaralyq ǧylymi-teoriialyq konferensiiasyna demeuşılık jasady ärı ūiymdastyru komitetınıŋ müşesı boldy.
Juyrda ǧana Astana qalalyq Tılderdı damytu basqarmasy tarapynan Qazaqstan halqy tılderınıŋ HIH qalalyq festivalı aiasynda qazaq ruhaniiatynyŋ nasihattaluy men ūlt qūndylyqtaryn ūlyqtau jolyndaǧy Qairat Aidarhanūlynyŋ igı ısterı eskerılıp, «Ruhani jaŋǧyru – otbasynan bastalady» atty şaraǧa belsendılık tanytqany üşın otbasysy alǧys hatpen marapattaldy.
Qairat Aidarhanūly – därıgerlık qyrymen ǧana emes, tūlǧalyq bolmysynan adamgerşılık, imandylyq, adaldyq, parasattylyq tärızdı qasietterdıŋ taby jan düniesınen, jüregınen aiqyn bılınıp tūratyn ızgı jan. Onyŋ elım dep soqqan jüregınen şyqqan ūltynyŋ qadır-qasietın joǧary qoiuǧa degen ūmtylysy, därıgerlık käsıbıne degen taza süiıspenşılıgı, denı sau ūrpaq qalyptastyruǧa degen joǧary talpynysy ülgı tūtarlyq. Jüzderıne baqyttyŋ tabyn salyp, qūlan-taza aiyǧyp, ömırge degen qūlşynysyn odan ärı arttyrǧan talai jandardyŋ da därıger turaly oiy osyndai ekenıne senımdımın.
Ziiabek QABYLDİNOV,
professor
