Elımızde aldaǧy jyldary «Ekologiialyq jyl» dep jariialanuy mümkın. Keşe «Baitaq bolaşaq» ekologiialyq aliansynyŋ III halyqaralyq kongresınde osyndai ūsynys aityldy.
Qazaqstannyŋ su mäselesı men ony şeşu joldary taqyrybyna arnalǧan jiynǧa memleket jäne qoǧam qairatkerlerı Oljas Süleimenov pen Toqtar Äubäkırov, Senat jäne Mäjılıs deputattary, memlekettık qūrylymdar ökılderı, şet eldık meimandar qatysty.
Jiyn barysynda qatysuşylar Qazaqstandaǧy auyz sudyŋ bügını men erteŋı turaly söz qozǧap, Aral teŋızınıŋ jäne basqa da su resurstarynyŋ mäselelerın köterdı.
– Bırınşı kongreste bız Qazaqstanda ekologiialyq jyl jariialaudy ūsynǧan bolatynbyz. Alaida būl äzırge ūsynys küiınde qalyp otyr. Osy ūsynysymyzdy taǧy da ūsynamyz. Bolaşaqta būl maqsatqa mındettı türde jetemız degen oidamyz. Al endı su taqyrybyn qozǧap otyrmyz. Jalpy, adam balasy susyz tek 5-aq kün ömır süre alady eken. Öitkenı adam aǧzasynyŋ 70 paiyzy sudan tūrady, – dedı «Baitaq bolaşaq» ekologiialyq aliansynyŋ prezidentı Azamathan Ämırtaev.
Onyŋ aituynşa, Qazaqstandaǧy kölder sany 39 myŋnan asady. Alaida aldaǧy on jyldyqta älem elderınde sudyŋ tapşylyǧy boluy mümkın. Sondyqtan qazırden sonyŋ aldyn alu qajet. Taqyrypty tarqata taldaǧan sarapşylar ata-babalarymyzdan mūra bolyp qalǧan keŋ-baitaq jerımızdegı su resurstaryn joiyp, lastap almai, dūrys paidalanyp, ony keleşek ūrpaqqa saf taza küiınde tapsyru mındet ekenın atap öttı.
Būl tūrǧyda Germaniianyŋ Miunhen qalasynan arnaiy kelgen qandasymyz, «Europa Qazaq forumy» qoǧamdyq ūiymynyŋ töraǧasy Ömırhan Altyn jūrtşylyqty auyz sumen qamtudaǧy nemısterdıŋ täjıribesı turaly aitty. Onyŋ sözınşe, Germaniiada auyz su mäselesıne 1880 jyldary män berıle bastaǧan. Bügınde onda būl tūrǧyda eşqandai mäsele joq körınedı. Tūrǧyndardyŋ 99 paiyzy auyz sumen qajetınşe qamtamasyz etılgen.
– Germaniiada halyqty auyz sumen qamtu – bilık basyndaǧylardyŋ mındetı. Eger olar būl mındetterın tiıstı deŋgeide oryndai almasa, qyzmetın bosatuy kerek degen ūǧym qalyptasqan. Alaida ondaǧy osyǧan jauapty mamandardyŋ su mäselesıne bas qatyryp jürgenderı şamaly. Öitkenı olar – qalyptasqan jüienı oryndauşylar ǧana. Al ondai jüie äldeqaşan ornap qoiǧan. Qazaqstanda auyz suǧa bölınetın qarjy Germaniiadan kem emes eken. Bıraq mūndaǧy bar gäp – biurokratiia. Mūnda jobanyŋ özıne milliondaǧan qarjy jūmsalady eken, – dedı ol.
Ertıs pen Jaiyqtyŋ jaǧdaiyn söz etıp, eldegı özge de özen-kölder turaly türlı aqparatpen bölısken sarapşylar ekologiiany jaqsartu jönındegı ūsynystaryn aitty.
