VII Astana ekonomikalyq forumy aiasynda QR Ūlttyq käsıpkerler palatasy «Euraziialyq ekonomikalyq odaq jolynda» atty ıskerlık kongresınıŋ sessiiasyn ötkızdı.
Sessiia jūmysynyŋ maqsaty – ekonomikalyq integrasiia jaǧdaiyndaǧy biznestıŋ belsendılıgın arttyru, Keden odaǧy men Bıryŋǧai ekonomikalyq keŋıstık elderı arasyndaǧy özara sauda, investisiialyq jäne industriialyq bailanystardy damytu.
Jiyndy aşqan QR Ūlttyq käsıpkerler palatasy basqarma töraǧasynyŋ orynbasary Rahym Oşaqbaev Euraziialyq ekonomikalyq odaq qūrylsa, otandyq käsıpkerlerdıŋ ekonomikalyq keŋıstık aiasyndaǧy memleketterdegı ärıptesterımen qoian-qoltyq jūmys ısteuıne ülken mümkındıkter tuatynyn jetkızdı. «Bügınde Euraziialyq ekonomikalyq komissiia jäne oǧan müşe boluǧa niettengen memleket taraptary Odaq turaly kelısımı jobasyn äzırlep jatyr. Būl kelısımge 29 mamyr künı qol qoiylady dep kütılude. Osy qūjattyŋ äzırlenuıne Ūlttyq käsıpkerler palatasy aitarlyqtai üles qosty jäne bızdıŋ taraptan aitylǧan biznes ūsynystar resmi ūstanym retınde qabyldandy da» dedı ol. Rahym Oşaqbaev sondai-aq, Euraziialyq ekonomikalyq odaqtyŋ Kedendık kodeksı de äzırlenıp jatqanyna toqtaldy. Būl da – basty qūjattyŋ bırı. Onyŋ qabyldanuy da Qazaqstanǧa ülken jauapkerşılık jüktemek. Kedendık kodekstı äzırleuge elımızdıŋ biznes ökılderı atynan Ūlttyq käsıpkerler palatasy men olardyŋ reseilık ärıptesterı de belsene at salysyp jatqan körınedı. Rahym Oşaqbaevtyŋ aituynşa, būl yntymaqtastyq Kedendık odaq aiasyndaǧy biznes qauymdastyqtardyŋ özara tiımdı jūmys ısteuıne jol aşyp, käsıpkerlık salasyndaǧy ortaq mäselelerdı bırlese şeşuge septıgın tigızbek.
Jiynda söilegen Euraziialyq ekonomikalyq komissiiasynyŋ kedendık yntymaqtastyq jönındegı alqa müşesı Timur Süleimenov Euraziialyq ekonomikalyq odaq jönındegı kelısım tauar tasymaldau, kölık, qūrylys syndy qyzmet körsetu salasynda kapital jäne eŋbek resurstaryndaǧy şekteulerdı joiyp, elder arasyndaǧy tūraqty ekonomikalyq damudy qalyptastyratynyn aitty. Mysaly, qazır älı künge deiın därı-därmek, medisinalyq, mūnai önımderın tasymaldauda kedergıler bar. Al, Odaqqa kıru turaly kelısım jasalsa, būl mäseleler bırjaqty şeşımın tabady. Aitalyq, Kedendık odaq, Bıryŋǧai ekonomikalyq keŋıstık qūrylǧaly berı Qazaqstan, Resei, Belarus arasyndaǧy tauar ainalymy kürt ösken. Kedendık odaq jūmys ıstei bastaǧan alǧaşqy üş jylda memleketter arasyndaǧy tauar ainalymy sol kezeŋdegı ışkı tauar ainalymynyŋ jalpy ösımımen salystyrǧanda, 45 paiyzǧa artqan eken. Endı Euraziialyq ekonomikalyq odaq qūru turaly kelısımge qol qoiylsa, üş el arasyndaǧy sauda ainalymy tıpten artyp, käsıpkerlerge qolaily orta qalyptaspaq.
Būdan keiın baiandama jasaǧan Euraziialyq ekonomikalyq komissiianyŋ kedendık yntamaqtastyq jönındegı alqa müşesı Vladimir Goşin Euraziialyq ekonomikalyq odaqtyŋ Kedendık kodeksın äzırleu barysyna toqtalyp, onyŋ qarqyndy jürgızılıp jatqanyn atap öttı. «Jūmys komissiiasynyŋ alqa mäjılısı aiyna bır ret ötıp tūr. Bügınge deiın 5 märte mäjılıs qūrdyq. Al, saraptama tobynyŋ alqaly jiyny ai saiyn bır-ekı apta boiy ūiymdastyrylady. Mūnda barlyq mäseleler qamtylady. Bız jūmysymyzdy osy qarqynmen jürgıze otyryp, Odaqtyŋ jaŋa Kedendık Kodeksı jobasyn biyl şılde aiynda saraptamaşylar tobyna talqylauǧa jıberemız. Olar jobany keşendı saraptamadan ötkızgennen keiın qyrküiek aiynyŋ soŋynda ūsynys-pıkırlerdı eskere otyryp, kem-ketıkterın tolyqtyratyn bolamyz» deidı ol.
Jalpy būl Kedendık kodeks jobasynda üş el arasyndaǧy kedendık resımdeu mäselelerın jeŋıldetudıŋ barlyq jaǧdaiy qarastyrylypty. Atap aitqanda, elektrondyq kedendık resımdeuge basymdyq berılıp, jazbaşa resımdeu tek belgılı bır zaŋdyq normalar şeŋberınde ǧana jüzege asyrylmaq. Kedendık deklarasiiany tırkeuge bailanysty bolatyn barlyq kedendık operasiialardy jasau, tauarlardy ötkızu kedendık organdardaǧy avtomatty aqparattyq jüie arqyly jasalatyn bolady jäne būl jūmystardy jürgızu «bır tereze» boiynşa ıske asyrylmaq. Kedendık odaq aumaǧyna tasymaldanatyn tauarlar turaly kedendık organdar aldyn-ala qūlaqtanatyn bolady. Būl kedendık resımdeudı jeŋıldetıp qana qoimai, tauarlardy tasymaldau, olardy alyp kelu-äketu uaqytyn da qysqartatyn körınedı.
Jalpy üş eldıŋ integrasiialyq qadamy Qazaqstan, Resei, Belarus memleketterınıŋ ekonomikasyn serpındı damytyp qana qoimai, sauda-sattyq, industriia, käsıpkerlık, keden salalaryndaǧy jaŋa mümkındıkterge jol aşady deidı sarapşy-ǧalymdar.
Daiyndaǧan Qymbat TOQTAMŪRAT
