Azyq-tülıktıŋ baǧasyn tūraqtandyru, arnaiy qoryn qalyptastyru Astana siiaqty ülken qalada eŋ özektı mäsele ekenı belgılı. Künnen künge auqymy keŋeiıp kele jatqan qalanyŋ tūrǧyndary da öse tüsken. Soǧan sai kökönıstı tūtynu mölşerı de ūlǧaidy. Būryn elordada kölemı 60 myŋ tonnadan asatyn jetı qoima jūmys jasap kelgen edı. Qala halqynyŋ ösuıne bailanysty bügınde olardyŋ sūranysty öteuge qauqary jetpei barady. Sol sebepten kölemı 14,4 myŋ tonna bolatyn jaŋadan tört kökönıs qoimasyn salu qolǧa alynǧan bolatyn.
Bügınde qoimanyŋ bıreuı paidalanuǧa daiyn. Qalǧan üşeuı aldaǧy jyldarda kezeŋ-kezeŋımen paidalanuǧa berıledı. Bügınde Astanadaǧy segız kökönıs qoimasy äleumettık maŋyzy bar önımderdıŋ baǧasyn ūstap tūruǧa aitarlyqtai septıgın tigızıp tūr. Astana qalasy Auyl şaruaşylyq basqarmasynyŋ basşysy Äset Qūrmanǧalievtıŋ aituynşa, qoimada saqtalǧan önımderdıŋ basym bölıgı, negızınen, «Şapaǧat» kommunaldyq bazary arqyly satylady eken. Sondai-aq, Astananyŋ azyq-tülık beldeuınde jūmys jasaityn myŋǧa juyq käsıporyndardyŋ önımderı qaladaǧy on şaqty sauda pavilondarynda şyǧarylady. Qoimaǧa saqtauǧa keletınderı joǧaryda aityp ötken qoimalarǧa ornalastyrylady.
– Soŋǧy paidalanuǧa berılgen qoima gollandiialyq saqtau tehnologiiasy boiynşa jūmys jasaidy. Mūnda elımızdıŋ jergılıktı öndıruşılerınen kelgen kökönıs pen jemıs-jidekter saqtalady. Jalpy qoima ärqaisysynyŋ syiymdylyǧy jetı myŋ tonna bolatyn bölek oryndardan tūrady. Kökönısterge arnaiy konteinerler bar. Kökönıster men jemıs-jidekterdı saqtauǧa arnalǧan 10 seksiia bolsa, sonyŋ 6-uy toŋazytqyş jabdyqtarymen jabdyqtalǧan. Ondai seksiiada sitrustı jemıster, qiiar men qyzanaqty saqtauǧa bolady. Kökönısterdıŋ türlerıne qarai saqtau temperaturalary ärtürlı, bıraq köpşılıgı 0°S-den aspaidy, – deidı «Amal 2009» JŞS direktorynyŋ orynbasary Talǧat Äbılov qoimanyŋ jūmysy jaiynda.
Jaŋa qoimanyŋ erekşelıgı sol, arnaiy jabdyqtar är seksiiaǧa qajettı temperaturany taŋdap qoiuǧa, sonymen qatar oryn-jaidaǧy auanyŋ ylǧaldylyǧyn baqylauǧa mümkındık beredı eken. Būl būrynǧy saqtau täsılıne qaraǧanda äldeqaida tiımdı. Mäselen, odan būryn paidalanylyp kelgen qoimalarda önımnıŋ bıraz bölıgı köp uaqyt ötkennen keiın jaramsyz bola bastasa, jaŋa qoimada saqtalu merzımı būrynǧysynan ūzaqtau. Oǧan qosa, önımnıŋ basym bölıgı sapasyn joimaidy. Osyndai qoimalardyŋ taǧy bır bölıgı aldaǧy jyldary paidalanuǧa berılgende, Astana halqy tūtynatyn kökönıs pen jemıs-jidek kölemın bır jyldan asa uaqyt tolyq saqtauǧa mümkındık tuady. Jalpy, būl baǧyttaǧy qajettılık jospar boiynşa 2017 jyly jabyluy tiıs.
Meŋdolla ŞAMŪRATOV
