Jyldyŋ jaimaşuaq mezgılı – jaz da kelıp jettı. Äsırese mektep oquşylary üşın köŋıl köterıp, demalyp, seiıl-seruen qūratyn kezeŋ. Auyl balasy qalaǧa, qala balasy auylǧa asyǧady. Osyndai mezgılde jazǧy lagerlerdıŋ de jūmysy qyza tüsedı. Nūr-Sūltan qalasy äkımdıgınıŋ äl-Farabi atyndaǧy Oquşylar saraiynda «Balalyqtyŋ boitūmary» atty jazǧy demalys lagerı 30 mamyrda aşyldy. Osy lagerde balalardyŋ qalai demalyp jatqanyn bılu üşın tynys-tırşılıgımen tanysyp qaitqan edık.
Taŋǧy saǧat 9.00-de qainaǧan tırşılık bastaldy. Jasöspırımder sapqa tūryp, taŋǧy jattyǧu jasap, bır sergıp aldy da, tamaqtandy. Odan soŋ dop tebu, şomylu siiaqty türlı üiırmelerge bölınıp, lagerdıŋ qyzyǧyna den qoidy. Mūnda köpbalaly, äleumettık ahualy tömen otbasylardyŋ balalary tegın demalady. Al basqa balalar üşın 10 künge sozylatyn jazǧy demalystyŋ qūny – 25 myŋ teŋge. Qazır mūnda 130 bala bar. №73 mektep-liseiınıŋ 4-synyp oquşysy Janasyl Qūdaibergenov – alǧaşqy keluşılerdıŋ bırı. Onyŋ aituynşa, lagerde üiırmelerdıŋ aluan türı aşylǧan.
– Bız bır künde tört üiırmege baramyz. Kei künderı teatr qoiylymdaryn, planetariidı, türlı konsertterdı tamaşalaimyz. Eŋ qyzyǧy osy dep bılemın. Lagerde özıme jaqyn jaŋa dostar taptym. Sol sebeptı basqa balalarǧa da lagerge baruǧa keŋes beremın.Üide otyrǧannan görı jattyǧu jasap, tamaq ışıp, oinaǧan jaqsy. Bolaşaqta IT-tehnologiialarmen ainalysyp, özım jasaǧan qūraldardy basqa adamdarǧa tanystyrǧym keledı. Sondyqtan lagerdegı robototehnika üiırmesıne asyǧyp baramyn, – dedı Janasyl.
Janasyl aitqan robototehnika üiırmesın bız de körgımız keldı. Osylaişa jaqynda aşylǧan «Sana» jäne «Tanym» ortalyqtarymen tanystyq. Mūnda balalarǧa baǧdarlamalau jäne kompiuterlık grafika därısı ötedı. Qazırgı taŋda jazǧy lager balalaryna ǧana sabaq ötıp jatyr. Tamyz aiynan bastap ötetın sabaqtar köpbalaly, äleumettık jaǧynan az qamtylǧan otbasy balalaryna tegın bolady.
«Tanym» şyǧarmaşylyq-tehnologiialyq ortalyǧynyŋ direktory Nartai Äşım negızgı maqsat balalarǧa kompiuterlık sauattylyqpen qatar, baǧdarlamau tılın üiretu, şyǧarmaşylyqqa baulu ekenın aitady.
– Mūndaǧy erekşelık te sol – baǧdarlamau tılın balalarǧa oiyn arqyly tüsındıremız. Būdan bölek, foto öŋdeu, dizainerlık jaǧynan da sabaq bar. Mäselen, logotip jasap üirene alady. Sabaq bıtken soŋ qatysuşylarǧa sertifikat berıledı. Iаǧni üiırmelerge barǧan balalar bırneşe mamandyqtyŋ qyr-syryna üŋıledı, – deidı ortalyq basşysy.
Ortalyq jūmysymen tanysqan kezde IT salasynyŋ baǧyty öte köp ekenın baiqadyq. Gazet-jurnal betteuden bastap, baǧdarlamalau, data-analitika sekıldı kürdelı ūǧymdar men jüielerge deiın bar.
– Balalar mektep kezınde IT salasyn bılmei jatady. Bıraq osy mamandyqty taŋdap, universitetke tüskende olarǧa köp närse qiynǧa soǧady. Osy rette ortalyqta sabaq arqyly olardyŋ daǧdysyn qalyptastyryp, üiretkımız keledı. Mamandyq taŋdamai, hobbi retınde ainalyssa da öte jaqsy bolady, – deidı ortalyq basşysy Nartai Äşım.
Ortalyqqa 6-17 jastaǧy balalar qabyldanady. Qatysuşylarǧa äuelı oiyn negızınde kodtau üiretıledı. Sosyn eseptık oilau jüiesın meŋgeredı. Osylaişa türlı deŋgeidı üirenıp şyǧady.
– Basqa ortalyqtardan aiyrmaşylyǧymyz – ekı tılde daiyndalǧan arnaiy baǧdarlamamyz bar. Qūral-jabdyqtar özımızden bolady. Sondai-aq halyqaralyq emtihandarǧa negızdep oqytamyz, – dedı ortalyq basşysy.
Būdan keiın «Sana» ortalyǧynyŋ jūmysymen tanystyq. Zaldary keŋ ornalasqan ortalyq 150 orynǧa arnap salynǧan. Aldymen bız barǧan kovorkingte ornalasqan zalda balalar baǧdarlamalaudy üirenedı. Äl-Farabi atyndaǧy Oquşylar saraiy direktorynyŋ orynbasary Aigül Äitımovanyŋ aituynşa, mūnda sabaqtan bölek uaqytta da ainalysuǧa mümkındık bar.
– Ortalyqta 3 mūǧalım jūmys ısteidı. Olardyŋ barlyǧy – käsıbi maman. Baǧdarlamalau, kodtauǧa qosymşa bızde robototehnika men makerspase bar. Onda balalar 3D printerler arqyly jūmysyn şyǧara alady, türlı qūrylǧy jasaidy. Mysaly, bır mekemege su beretın jüienı oilap tabu üşın qoldaǧy qarapaiym zattardy qoldanady. Sol baǧytta oilanyp üirenedı. Keiın de būl balanyŋ oilauyn damytady, – dedı Aigül Äitımova.
Odan keiın 25 oryndyq robototehnika kabinetı men makerspase şeberhanasyna bardyq. Barlyq qūrylǧylar daiyndalǧan. Balalar kelıp jūmys ısteidı.
– Balalardyŋ qazır būl salaǧa qyzyǧuşylyǧy joǧary. Sol üşın de aldaǧy oqu jylynan bastap köpbalalaly, äleumettık jaǧynan ahualy tömen otbasylardyŋ balalaryna tegın bolady, – dedı direktordyŋ orynbasary.
Lingvistika bölımınıŋ jetekşısı jäne aǧylşyn tılı pänınıŋ mūǧalımı Tolqyn Qazbekova lager 3 mausymda jūmys ısteitının aitty.
– Är mausym 10 künge sozylady. Bır top jiyrma baladan qūralady. Är topty ekıge bölıp, kündelıktı tört-bes üiırmege qatystyramyz. Balalardyŋ basym bölıgı bassein, mūz aidyny jäne keramika üiırmelerıne qyzyǧady. Bızdıŋ maqsatymyz – balalardy är üiırmege qatystyryp, özıne ūnaitynyn taŋdauǧa kömektesu, bos uaqytyn tiımdı paidalanuǧa daǧdylandyru. Ata-analar tarapynan künde alǧys estimız. Üide otyryp, qatarlastarymen söilese bermeitın oquşylar osy lagerdegı jūmystyŋ arqasynda qabıletın körsetıp, jan-jaqty aşylyp jatyr, – deidı ol.
Jazǧy lager mausymy älı de jalǧasady. Mūnda balalar bala.demalys saity arqyly tırkele alady. Ata-analary ötınış beredı. Lagerde mūzda syrǧanau, bassein, dombyra, horeografiia, vokal, şahmat, qolöner, beineleu önerı, art-dizain jäne sport jarysy türlerınen saiysqa tüsedı.
Aizada JAIYQQYZY, İndira BERJANOVA,
L.Gumilev atyndaǧy EŪU student
