Bügınde elımızde dıni räsımderdı oryndauda eşbır kedergı joq. Sonyŋ bırı Qasiettı Mekke men Mädinaǧa qajylyqqa baruǧa erkın jol aşyldy. 1991 jyly tūŋǧyş ret Qazaqstannan qajylyqqa nebärı 21 adam attansa, biyl 3000 adamǧa kvota bölınıp otyr.
Qūndylyǧy basym qūlşylyq
Qoǧamdyq damu ministrlıgı Dın ısterı komitetı töraǧasynyŋ orynbasary Balǧabek Myrzaevtyŋ aituynşa, Mekke, Mädinaǧa sapar şegip, qajylyq paryzdaryn öteu baqytyna ie bolǧan bauyrlarymyzdyŋ qatarynda elımizde tūratyn 26 ūlttyŋ ökılı tügel qamtylǧan eken.
«Jalpy, qajylyq degen – sän-saltanatymen seruendeu, qyzyqtap qydyru emes, qiyndyǧy men maşaqaty qyruar, oryndaluy auyr, ärbır mūsylmannyŋ jauapkerşılıgı joǧary paryzy ärı Jaratqan Allanyŋ synaǧy. Sondyqtan qajylyq – adamdy sabyrlylyq pen tözımdılıkke, şydamdylyq pen şükırşılıkke, kışıpeiıldık pen ızgılıkke tärbieleitın teŋdesı joq qūlşylyq räsımı» deidı ol.
Kvota qalai bölındı?
Ötken aptada qajylyqqa baratyn azamattardyŋ alǧaşqy legı jolǧa şyqty. Aita keteiık, biyl Saud Arabiia Koroldıgınıŋ Qajylyq ministrlıgı elımız üşın 3000 adamǧa kvota bölgen. Būl byltyrǧymen salystyrǧanda 500 kvotaǧa artyq. Qazaqstan mūsylmandary dıni basqarmasy atalmyş 3000 kvotany 18 turistık firmaǧa bölıp bergen.
«Elımızde qajylyqqa kez kelgen azamat kezeksız jäne bırneşe märte bara alady. Mäselen, 210 mln mūsylman tūratyn İndoneziiada azamattar qajylyqqa baru kezegın 6 jylǧa juyq kütedı eken. Al Türkiiada kezekte jüz myŋdai mūsylmandar tūrsa, Özbekstanda būl kezektı bes jyl, Täjıkstan men Qyrǧyzstanda 2-3 jyl kütude. Tıptı Saud Arabiiasynyŋ özınde Mekkeden basqa qalalardan qajylyqqa bes jylda bır ret keluge ǧana rūqsat etıledı eken. Qazırdıŋ özınde älemde alǧaşqy qajylar legı Saud Arabiiasyna bara bastady» deidı Balǧabek Myrzaev.
Qajylyq missiiasy qadaǧalaidy
Būǧan deiın elımızden Mädina, Jidda qalalaryna tıkelei reis bolmady. Osyǧan bailanysty qajylyqqa baratyn azamattar Türkiianyŋ nemese Bırıkken Arab ämırlıkterı äuejailarynda bıraz uaqytyn joǧaltatyn. Endı būl mäsele tübegeilı şeşımın tapty. Sebebı, Astana, Almaty, Şymkent jäne Aqtau qalalarynan tıkelei reis ūiymdastyryldy. Nebärı 5 jarym saǧat ışınde jol auyrtpalyǧyn sezınbesten jetuge mümkındık bar.
Jalpy, qajylyq – Qazaqstan mūsylmandary dıni basqarmasynyŋ tıkelei ūiymdastyratyn sapary. Sondyqtan basqarma janynan qajylyq saparyn ūiymdastyrumen ainalysatyn Qajylyq missiiasy jūmys ısteidı. Onyŋ qūramynda uaǧyz-nasihat jäne därıgerler toby qamtylǧan.
Mındettı vaksina – 22 myŋ teŋge
Qajylyqqa barudyŋ özındık talaptary men tärtıbı bar. Qazaqstan mūsylmandary dıni basqarmasynyŋ qajylyq bölımı referentı Nūrqanat Baizaqovtyŋ aituynşa, biyl 18 turistık kompaniia qajylyq sapardy qamtamasyz etuge qabılettı dep tanylyp, akkreditasiiadan ötken.
Al Saud Arabiianyŋ Densaulyq saqtau ministrlıgınıŋ talaby boiynşa, qajylyqqa baratyn azamattar meningitke qarsy ekpe saldyruy kerek. Eger ekpe salynǧany turaly arnaiy sertifikat bolmasa, viza berılmeidı.
«Älemnıŋ 160 memleketınen 2 millionǧa juyq halyq jinalǧan aimaqta halyqtyŋ tyǧyzdyǧy artyp, adamdarda qolaisyzdyq tuyndaidy. Būl qajylardyŋ densaulyǧyna alaŋdaǧandyqtan tuyndaǧan talap» deidı Qoǧamdyq densaulyq saqtau komitetınıŋ töraǧasy Jandarbek Bekşin. Meningokokk infeksiiasyna qarsy ekpenı Atyrau, Jambyl, Oŋtüstık Qazaqstan oblystary men Almaty, Astana qalalarynda aluǧa bolady. Mındettı vaksina qūny – 22 myŋ teŋge. Al jekemenşık klinikalarda 30-35 myŋ teŋgege deiın barady.
Bıryŋǧai forma bekıtıldı
Biyldan bastap qajylarǧa är türlı kiımmen jolǧa şyǧuǧa tyiym salyndy.
Bekıtılgen bıryŋǧai kiımge säikes, olardyŋ kiımı negızınen aq tüstı bolady. Al äiel adamdardyŋ kök tüstı kürteşesı bar. Kiımnıŋ arqa jaǧynda «Qazaqstan» dep jazylǧan. Sonymen qatar janyna QMDB logotipı men är turfirma öz belgısın qoia alady. Oŋ jaq iyǧynda Qazaqstan tuynyŋ suretı beinelengen. Sonymen, 2018 jylǧy qajylyq mausymynda el azamattary 9-15 tamyz aralyǧynda saparǧa attanyp, 27 tamyz – 1 qyrküiek aralyǧynda elge oralatyn bolady.
