Jaqynda qyzyq boldy. Bes jastaǧy qyzym bilegendı sondai jaqsy köredı. Sodan ony anasy ekeumız balabaqşadan keiın qosymşa bi üiırmesıne berudı jön kördık. Üiden onşa alys emes, maŋaidaǧy horeografiialyq ekı-üş ortalyqqa bas sūqtym. Qūitaqandai qyzym olardy jaqtyra qoimady. Amalsyzdan daŋqty batyr atamyz Bauyrjan Momyşūly daŋǧyly boiyndaǧy arhitekturalyq äsemdıgımen anadaidan köz tartyp tūratyn Oquşylar saraiyna jetektep keldım. Sonda osy bılım jäne öner ordasynyŋ jūmysymen jaqyn tanysuǧa mümkındık tudy.
BALAǦA JEKE TŪLǦA DEP QARAIDY
Aşylǧanyna onşa köp uaqyt öte qoimaǧan jaŋa Oquşylar saraiy bügınde bas qaladaǧy balalar men jastardyŋ şyǧarmaşylyǧyn damytatyn tamaşa ortalyqqa ainaldy. Äiteuır ǧimarat ışı bır sät jetkınşekterden bosap körgen emes. Ata-analar balalarynyŋ bos uaqytyn tiımdı ötkızu üşın osynda äkeledı. Būl jerde oquşylarǧa sapaly bılım beretın bılıktı ūstazdar ortasy qalyptasqan. Elımızge tanymal öner maitalmandary da osy jerde jūmys ısteidı. Olar är balaǧa jeke tūlǧa dep qarap, onyŋ dūrys damuyna yqpal jasaidy. Jetkınşektıŋ ärbır üiırmege qyzyǧuşylyǧyn oiatady.
Üiırme demekşı, qazır mūnda 10 bölım boiynşa 127 üiırme jūmys ısteidı. Būl bölımder ǧylymi-tehnikalyq, lingvistika, teatr, art-dizain, beineleu önerı, ūlttyq aspaptar, sport, horeografiia, vokal jäne mediasentr dep atalady. Osy üiırmelerge 11 myŋnan astam balalar qatysady. – Būl körsetkış jyl sanap ösıp keledı, – deidı bız äŋgımege tartqan Oquşylar saraiy direktorynyŋ orynbasary Maqpal Qaşqymbekova.
– Üiırmelerdıŋ 60 paiyzy äleumettık az qamtylǧan otbasylar men airyqşa daryndy balalarǧa tegın qyzmet körsetedı. Bızge jetkınşekter 4 jastan bastap 18 jasqa deiın qabyldanady. Qazır oquşylardyŋ sporttyq jäne bi üiırmelerıne sūranysy öte joǧary. Tehnikalyq salaǧa da qyzyǧuşylyq basym. Osy sala boiynşa diplomatiialyq korpus, zerthana, nanotehnologiialar men robototehnika kabinetterı zamanaui qūraldarmen jabdyqtaldy. Jas qalamgerlerge arnalǧan «Ai-Bala» jurnaly jaryq köredı. Qysqasy, bızde önerın ūştaimyn degen balaǧa bar mümkındık bar, – dedı Maqpal Kärıbekqyzy.
QŪLTEMIRGE QYZYǦUŞYLYQ KÜŞTI
Qazırgı balalar uaqyt talabyna sai türlı tehnikalarǧa äues. Äsırese, qūltemırge degen qyzyǧuşylyq küştı. «Robot» sözı alǧaş ret cheh dramaturgı Karel Chepakanyŋ bır şyǧarmasynda qoldanylǧan. Onda zauyt jūmysynyŋ eşqandai adamnyŋ qatysuynsyz özdıgınen jūmys ısteitını jaily aitylady. Al 1927 jyly Niu-Iork qalasynda amerikalyq injener D.Ueksli älemdık körmede özı qūrastyrǧan alǧaşqy robotty jūrtşylyqqa körsetedı. Osyndaǧy robototehnikalyq üiırmesıne keletın balalar öte köp. Osy üiırmenıŋ mūǧalımı Jaqsylyq Tolqynnyŋ aituynşa, ärbır topqa 30-dai bala qatysady.
Bız kabinetke kırgende, 1-synypqa endı barǧan oquşylar oiynşyq qūraldarymen robottar qūrastyryp jatty. «Özım informatika pänınen sabaq beremın. Qosymşa osynda qyzmet ısteimın. Biyl bızdıŋ üiırmege kelıp jatqan jetkınşekter köp. Künıne bes top jūmys ısteidı. Düisenbıde ǧana demalys, qalǧan künderı – jūmys. Balalardyŋ robottardy qūrastyruǧa yntasy keremet. Üiırmege olardy 1-synyptan bastap qabyldaimyz. Sabaq ekı tılde jürgızıledı. Bastapqy kezde jetkınşekter oiynşyqtarmen türlı qūrylǧylar jasaidy. 4-5-synyptardan bastap baǧdarlama sabaqtary oqytylady. Osy baǧdarlama arqyly qūltemır özı şeşım qabyldaityndai därejede qūrastyruǧa jetkızemız. Byltyr 9-synyp oquşylary «Chapi» degen robotty ärtürlı detaldardan qūrastyryp şyǧardy» deidı üiırme mūǧalımı.
Matematika üiırmesıne de balalar köp keledı. Mūny bızge osynda alty jyldan berı matematika pänıne arnalǧan üiırmenı jürgızıp kele jatqan Beiımbet Qabyl aitty. Būǧan oquşylar 4-synyptan bastap qatysady. Bır topta 15-20 jetkınşek bar. Būl jerde de sabaq ekı tılde ötedı. Üiırmede balalar logikalyq baǧyt boiynşa esepter şyǧarady. Türlı olimpiadalarǧa daiyndalady. Olardyŋ arasynda respublikalyq, qalalyq bılım bäigelerınde top jaryp jürgen talanttylar jeterlık.
SUDA JÜZGENNIŊ DENI SAU
Bır ǧana horeografiialyq bölımde on ekı bi üiırmesı bar eken. Onyŋ beseuı sporttyq bolsa, ekeuı – zamanaui, bıreuı kavkaz halyqtarynyŋ bilerıne arnalsa, qalǧany halyqtyq bige baǧyttalǧan. Horeografiia bölımınıŋ jetekşısı Ainūr Şükırovanyŋ sözınen jetkınşekterdıŋ bi üiırmesıne degen yntalary joǧary ekendıgın aŋǧardyq. Osy bi türlerıne 1300 bala qatysady. Aqyly üiırmenıŋ baǧasy aiyna 8-10 myŋ teŋgenı qamtidy. Bi üiırmesınıŋ örenderı qalalyq, respublikalyq mädeni şaralarda öner körsetedı. Şet memleketterde ötken türlı baiqaularda baq synaǧan. Mäselen, būǧan deiın Türkiia, Resei, Gruziia memleketterınde bolǧan bi konkurstarynda elımızdıŋ kök bairaǧyn biıkke jelbıretıptı. Biyl Ūlybritaniiada sporttyq bi türınen ötken saiystan da jüldemen oralypty.
Qazır därıgerler suda jüzudıŋ adam densaulyǧyna paidasy köp ekendıgın aitady. Sondyqtan qala balalarynyŋ auylǧa qaraǧanda qysy-jazy suda jüzuge mümkınşılıgı mol. Oquşylar saraiyndaǧy suda jüzu üiırmesıne jasöspırımder köp jazylǧan. «Mende on bes top bar. Ärbır topqa 200 baladan qatysady. Basqa jattyqtyruşylarda da solai. Rezervte 2000 jetkınşek tūr. Şyndyǧyn aitqanda, balalarǧa bassein tarlyq ete bastady. Bızdıŋ jūmys taŋǧy 8.00-de bastalyp, keşkı 21.00-de aiaqtalady. Üiırmege segız jastan bastap qabyldaimyz. Oquşylar aptasyna ekı ret keledı. Menıŋ tobymda qazaqtyŋ balalary öte köp. Olarǧa suda jaldaudy üiretemız. Suda jüzgen bala auyrmaidy. Äleumettık az qamtylǧan otbasylardyŋ balalaryna jeŋıldık jasalǧan. Aqyly bölımge keletınder aiyna 10 myŋ teŋge töleidı. Bızde jüzuden jarystar jiı ötedı. Qaraşa aiynda Täuelsızdık künı merekesıne orai suda jüzuden jasöspırımder arasynda jarys ūiymdastyryp otyrmyz» deidı jattyqtyruşy Baqytjan Jūmabaev.
Sondai-aq, mūnda balalar hokkeiı de jaqsy damyp kele jatyr. Atalǧan sport türıne barlyq jaǧdai jasalǧan. Būl üiırmege 5 pen 11 jas aralyǧyndaǧy 60 bala qatysady. Olarǧa üş jattyqtyruşy hokkeidıŋ qyr-syryn üiretedı. Üiırmenıŋ aqyly baǧasy – aiyna 7 myŋ teŋge. 10-11 jastaǧy balalardan «Tastülek» komandasy qūrylǧan. Olar biyl Reseide ötken chempionatta üşınşı oryn alypty.
Bügınde Oquşylar saraiy talai şarşy topta el namysyn qorǧap jürgen bokstan Qazaqstan chempionatynyŋ jüldegerı Daniiar Aqtıleu, dziudodan Aziia chempiony Aqmarat Nauatbek, taekvondodan Aziianyŋ qola jüldegerı Botaköz Qosmūhambet sekıldı daryndy örenderımen maqtanady. Bılım, ǧylym, öner salasynda biık belestı baǧyndyrǧan oquşylar da az emes. Bastysy, ärbır balany sanaly azamat retınde qalyptastyru jolynda maŋdai terın tögıp, eŋbek etıp jürgen ūjymnyŋ şyǧar biıgı būdan da alda dep oilaimyz.
