– «Maǧan elımnıŋ amandyǧy men jerımnıŋ tūtastyǧynan asqan eşbır qūndylyq joq. Menı eŋ aldymen, halqymnyŋ bolaşaǧy qalai bolatyny tolǧandyrady» dedı Prezident Qasym-Jomart Toqaev. Joldauda aitylǧan osy sözder – halyqqa, ärbır qazaqstandyq azamatqa eŋ basty, eŋ qajettı, bolaşaqqa baǧyt-baǧdar beretın bırden-bır maŋyzdy ūiǧarym, jol körseter, senım arttyratyn tereŋ oi. Elımız zaman belesınde tūrǧan şaqta ärbır azamattyŋ kökeiınde osy sözder tūr. Sebebı qaŋtar oqiǧasy elımızdıŋ tūtastyǧy, täuelsız el bolyp qaluymyz qyl üstınde tūrǧandyǧyn körsettı. Būl oqiǧa köptegen faktorlar men mäselelerdıŋ tüiısken jerı bolǧany anyq. Alaida elımızde tynyştyq, beibıt zaman bolmai, bız halyq bolyp eşqandai jetıstıkke, körkeiuge jetpeitınımız anyq. Būl – basty mäsele. Sondyqtan ärbır azamat el müddesı üşın eŋbek etıp, öz ısıne, otbasyna, nietıne berık boluy qajet.
Ärine, jasyratyny joq, el ışınde köptegen şeşımın taba almai, biurokratiia aǧymyna bet būrǧan memlekettık organdar da öz ısın oŋtailandyra almai jatqan jaiy bar. Būl tūsta osy organdardyŋ qyzmetın ūiymdastyru, oŋtailandyru jūmystaryn küşeitu qajet. Qūqyq qorǧau, sot jüiesı – halyqtyŋ mūŋyn aityp, şyndyq ızdep baratyn jerı. Sondyqtan tübegeilı türde būl organdarda özgerıs qajet. Korrupsiialyq elementterdıŋ de osy organdarda köp körınıs tabatynyn bılemız. Senım joq, al senım bolmaǧan jerde talpynys ta, qaibır reforma bolmasa, ıske aspaityny anyq.
Joldauda nazar audararlyq jait – būl äiel men balaǧa degen qylmysqa jauapkerşılık pen jazalaudyŋ küşeitıluı. Jasyratyny joq, būl öte auyr qylmystarǧa aparyp jatqany belgılı. Būl – ata dästürımızden de alşaqtap bara jatqan tūsymyz. Är otbasynda syilastyq, qūrmet pen senım nyǧaia tüsse degen ümıttemız.
Käsıpkerlık, öz ısın aşu, jūmys ornymen qamtamasyz etu būl qoǧamnyŋ, ekonomikanyŋ tıreuşı küşı dep oilaimyn. Şirek ǧasyr käsıpkerlıkpen ainalysqandyqtan, osy salaǧa asa nazar audarǧym keledı. Tūraqty qarjy jüiesın qalyptastyru, şekaraaralyq sauda-sattyqty jandandyra tüsu sipaty Joldauda ataldy. Osy tūsta ırı memlekettıŋ ǧana şamasy keletın ırı zauyttar, käsıporyndardyŋ ainalasynda şaǧyn, orta käsıpkerlıktı şoǧyrlandyryp, olardy damyta tüsuge bolady. Mysaly, mys zauyty ainalasynda mystan önım jasaityn kabel öndırısın, kışı apparatura jasaityn, basqa da tauar türlerın şyǧaruǧa daǧdyly kışıgırım öndırıster qalyptastyruǧa bolar edı. Şyǧarylǧan mys şikızat küiınde şetelge ketetını belgılı. Şikızatty satyp alu boiynşa osy kışı käsıporyndarǧa jol aşu kerek. Qarapaiym mysal, japon elındegı Toyota käsıporny qajettı barlyq detaldar, şuruptar, döŋgelegıne deiın sol zauyt maŋyndaǧy şaǧyn käsıporyndardan alady. Būl degenıŋız – qanşama jūmys oryndaryn aşuǧa mümkındık. Damyǧan elderde taǧy bır oiǧa qonymdy täjıribe – būl ırı käsıporyndar 30 paiyz qajettı detaldardy şaǧyn käsıpkerlık nysandardan satyp aluǧa mındetteitın zaŋnamalardyŋ boluy. Bızdegı ırı käsıporyndar būl siiaqty şaǧyn käsıporyndardy maŋyna da jolatpaidy. Sondyqtan būl tūsta tüpkılıktı özgerıs qajet.
Jalpy Prezident Joldauynan alǧan äserımız zor. Bolaşaqqa, erteŋgı elımızdıŋ körkeie tüsuıne senım mol. Ärbır azamat būl Joldaudan nätije şyǧaryp, alǧa ūmtylyp, adaspaityn jol ızdeu, bılım men eŋbekqorlyqqa, jaŋa tehnologiialardy igeru, jastarymyzdyŋ barynşa elde qalyp eŋbek etuıne jaǧdai jasau kerektıgın kördı.
Sanduǧaş BEKJIGITOVA,
käsıpker, qalalyq ısker äielder assosiasiiasynyŋ müşesı:
