كوبىنە, كوپشىلىك قاۋىم داۋلاردى سوتقا جەتكىزبەي شەشۋدىڭ تاسىلدەرىنەن بەيحابار. ورتاق كەلىسىمگە كەلىپ, ءتيىمدى تۇستارىن بەلگىلەپ, ەكى جاق قول الىسىپ بەكىتەتىن قۇجاتتاردىڭ بارىن دا بىلە بەرمەيدى. داۋلاسۋشى تاراپ بىردەن قۇجاتتارىن جيناپ, سوتقا قاراي ۇمتىلادى. ول ءوز كەزەگىندە ۋاقىت, قاراجات تاپشىلىعىمەن ۇشتاساتىن قيىندىقتارعا اكەپ سوعادى.
وسى ورايدا, كەز كەلگەن داۋلى ماسەلەنى سوتقا جەتكىزبەي رەتتەۋدىڭ مۇمكىندىگىن ايتا كەتسەك دەيمىز. ازاماتتىق سوت ءىسىن جۇرگىزۋدىڭ مىندەتتەرى ازاماتتاردىڭ, مەملەكەتتىڭ جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ بۇزىلعان نەمەسە داۋلى قۇقىقتارىن, بوستاندىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرىن قورعاۋ جانە قالپىنا كەلتىرۋ, داۋدى بەيبىت جولمەن رەتتەۋگە جاردەمدەسۋ, قۇقىق بۇزۋشىلىقتاردىڭ الدىن الۋ جانە قوعامدا زاڭعا جانە سوتقا قۇرمەتپەن قاراۋدى قالىپتاستىرۋ بولىپ تانىلادى. ال داۋلاردى سوتقا جەتكىزبەي شەشۋدىڭ قانداي جولدارى قاراستىرىلعان؟ داۋدى سوتتان تىس رەتتەۋگە ءۇشىنشى تۇلعالاردىڭ (نوتاريۋس, مەدياتور, ادۆوكات, ومبۋدسمەن, تورەلىك) قاتىسۋىمەن رۇقسات ەتىلەدى. داۋدى سوتقا دەيىن رەتتەۋ مامىلەگە قاتىسۋشىلاردىڭ شاعىم كەلتىرۋ تارتىبىمەن, سونداي-اق زاڭدا تىكەلەي كوزدەلگەن جاعدايلاردا شەشىلەدى. سوڭعى ۋاقىتتا بىرقاتار زاڭنامالارعا ەنگىزىلگەن جاڭاشىلدىقتار داۋلى ماسەلەنىڭ سوتقا دەيىنگى تارتىپپەن شەشىلۋىن مىندەتتى تۇردە تالاپ ەتەدى. داۋلاسۋشى تاراپ سوتقا ارىز تاپسىرماس بۇرىن سوتقا دەيىن جانە سوتتان تىس ءتارتىپتى ساقتاۋى قاجەت.
داۋلاردى سوتقا دەيىن رەتتەۋ – جانجالداردى رەتتەۋدىڭ نەعۇرلىم وركەنيەتتى جانە ءتيىمدى قۇرالى بولىپ تابىلادى. بۇل ءتاسىل تاراپتاردىڭ ءوزارا ارەكەتتەرى كەلىسپەۋشىلىكتەردى سوت ورگاندارىنىڭ ارالاسۋىنسىز شەشۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. سوتتان تىس رەتتەۋدىڭ تاعى ءبىر ءتاسىلى رەتىندە ەڭبەك ينسپەكتورىنىڭ جۇمىس بەرۋشىگە ەڭبەكاقىنى تولەۋ تۋرالى نۇسقاماسىن كەلتىرۋگە بولادى. بۇل قۇجات اتقارۋ قۇجاتى بولىپ تابىلادى. داۋسىز تالاپتار بويىنشا قارىزدى ءوندىرۋ اتقارۋ جازباسىن راسىمدەۋ ارقىلى جۇزەگە اسىرىلادى. ول نوتاريات تۋرالى زاڭدا بەكىتىلگەن. نوتاريۋستىڭ اتقارۋ جازباسى نوتاريالدى كۋالاندىرۋ نەگىزىندەگى مىندەتتەردى ورىنداۋ, جازبا شارت, ناقتى قولدانىلعان قىزمەت تۇرلەرى بويىنشا جاريا كەلىسىم-شارت نەگىزىندە قارىزدى ءوندىرىپ الۋ, ەڭبەكاقىنى ءوندىرىپ الۋ جانە تاعى باسقا شارتتاردى ورىنداۋ ءۇشىن بەرىلەدى.
اتقارۋ جازباسى اتقارۋ قۇجاتى بولىپ تانىلادى جانە سوتتان تىس تارتىپپەن شەشىلۋگە جاتادى. ال ەندى سوتتان تىس شەشىلمەگەن ماسەلەنى سوتتا ىمىراعا كەلۋ جولىمەن شەشۋ مۇمكىندىگى دە زاڭمەن قاراستىرىلعان. سۋديا سوتتا تاراپتاردى تاتۋلاستىرۋ ءۇشىن شارا قولدانادى, سوت پروتسەستەرىنىڭ بارلىق ساتىسىندا داۋدى رەتتەۋگە كومەكتەسەدى. تاراپتار بولسا داۋدى ءوزارا بىتىمگەرشىلىك كەلىسىممەن, داۋدى مەدياتسيا تارتىبىمەن رەتتەۋ ارقىلى جانە ءپارتيسيپاتيۆتى ءراسىمدى قولدانۋ تارتىبىمەن شەشە الادى. داۋدى تاتۋلاستىرۋ راسىمدەرىن قولدانۋ ارقىلى رەتتەۋ تۋرالى ءوتىنىشتى سوتقا قاتىسۋشى تاراپتار تالاپ ارىز ءوندىرىسىنىڭ كەز كەلگەن ءىسى بويىنشا بەرە الادى. مىسالى, بيىلعى جىلعى 9 ايدا استانا سوتتارىندا 415 ازاماتتىق ءىس بىتىمگەرشىلىك كەلىسىمگە كەلۋمەن, 2 220 ءىس مەدياتسيا تارتىبىمەن, 3 ءىس ءپارتيسيپاتيۆتى راسىممەن قارالىپ, اياقتالعان. نۇر-سۇلتان قالاسىندا ورنالاسقان حالىققا تەگىن قىزمەت كورسەتەتىن تاتۋلاستىرۋ ورتالىعىنىڭ جۇمىسىن اتاپ وتپەۋگە بولماس. سەبەبى داۋلاردىڭ باسىم كوپشىلىگى سوتقا جەتپەي, وسى ورتالىقتا وڭ شەشىمدەرىن تاۋىپ جاتىر. جىل باسىنان 2294 ءوتىنىش ورتالىقتا قارالىپ, 695-ءى سوتقا دەيىن رەتتەلگەن. تاتۋلاسۋ ورتالىعىنىڭ مەدياتورلارىمەن جالپى سوماسى 207 ميلليون 640 مىڭ 546 تەڭگەنى قۇرايتىن اقشالاي داۋلار رەتتەلىپ, تاراپتار ءوزارا ءتيىمدى كەلىسىمگە كەلگەن.
بوتاگوز بايانوۆا,
نۇر-سۇلتان قالاسى سوتى اقپاراتتىق
قامتاماسىز ەتۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى
