قىتاي مەن اقش اراسى ۋشىقتى
قىتاي مەن اقش اراسىندا «ساۋدا سوعىسى» كۇننەن-كۇنگە ۋشىعىپ بارادى.
قۇراما شتاتتار قىتايدان كەلەتىن جالپى قۇنى 200 ملرد دوللاردى قۇرايتىن بىرقاتار تاۋارعا باج سالىعىنىڭ مولشەرىن 10 پايىزعا ارتتىرماق. ال الداعى جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ بۇل كورسەتكىش 25 پايىزعا كوتەرىلەدى.
BBC-ءدىڭ مالىمەتى بويىنشا باج سالىعى قىتايدان جەتەتىن 6 مىڭعا جۋىق تاۋارعا ەنگىزىلمەك. ولاردىڭ قاتارىندا ايەلدەر سومكەسى, توقىما ماتالار, كۇرىش سەكىلدى ونىمدەر بار. ءبىر قىزىعى, جۇرت اراسىندا سۇرانىسقا يە «اقىلدى ساعات», بالالار ورىندىعى سياقتى تاۋارلارعا سالىق سالىنبايدى.
ءوز كەزەگىندە قىتايدىڭ ساۋدا ءمينيسترى ۆان شوۋۆەن اقش-تىڭ مۇنداي ارەكەتى تىعىرىققا تىرەپ وتىرعانىن ايتتى. بۇعان قوسا, اسپان استى ەلى امەريكادان يمپورتتالاتىن ءتۇرلى ونىمدەرگە دە سالىق مولشەرى ارتاتىنىن ءمالىم ەتتى. دەگەنمەن دونالد ترامپ مۇنداي جاعدايدا باج سالىعىنىڭ كەلەسى كەزەڭىن قاراستىرۋعا ءماجبۇر بولاتىنىن جەتكىزدى.
1700-دەن اسا بوسقىن جولدا وپات بولدى
بيىل جىل باسىنان بەرى ەۋروپاعا جەرورتا تەڭىزى ارقىلى 80 مىڭنان استام بوسقىن باس ساۋعالاپ كەلدى. الايدا ولاردىڭ 1700-دەن استامى جولدا وپات بولىپتى.
«قازاقپارات» اگەنتتىگىنىڭ حابارلاۋىنشا, بۇل مالىمەتتى حالىقارالىق كوشى-قون ۇيىمى ءمالىم ەتكەن. 23 قىركۇيەك كۇنگى جاعداي بويىنشا ەۋروپاعا جالپى سانى 80602 بولاتىن بوسقىندار مەن ميگرانتتار قونىس اۋدارسا, 35,7 مىڭى, ياعني 44 پايىزى يسپانياعا بارىپتى. بۇل كورسەتكىش بويىنشا 23 مىڭ ادامعا پانا بولعان گرەكيا ەكىنشى ورىنعا, ال 21 مىڭىن قابىلداعان يتاليا ءۇشىنشى ورىنعا تابان تىرەدى.
حالىقارالىق كوشى-قون ۇيىمى بيىل ميگرانتتار سانى وتكەن جىلدارعا قاراعاندا ەداۋىر ازايعانىن حابارلادى. ماسەلەن, بىلتىر وسى ۋاقىتتا كارى قۇرلىققا 133 مىڭنان اسا ادام قونىس اۋدارسا, 2016 جىلعى كورسەتكىش 320 مىڭنان اسىپتى.
تۇركياعا ترامپتىڭ بۇيرىعى جۇرمەيدى
انكارا ۆاشينگتون قويعان تالاپتان باس تارتىپ, يراننان تابيعي گاز الۋدى جالعاستىرا بەرمەك. تۇركيا پرەزيدەتى رەجەپ تايپ ەردوعان Reuters اگەنتتىگىنە بەرگەن سۇحباتىندا بۇعان اقش تاراپى قويۋى مۇمكىن سانكتسيالار دا اسەر ەتپەيتىنىن مالىمدەدى.
ءسوز اراسىندا ول امەريكانىڭ مۇنداي تالابى بۇرىنعى پرەزيدەنتى باراك وبامانىڭ كەزىندە دە بولعانىن, بىراق مۇنداي شيەلەنىسكە جەتپەگەنىن ايتىپ قالدى.
ونىڭ ايتۋىنشا, انكارا ءىرى كولەمدە تابيعي گاز يمپورتتايدى. ناقتىراق ايتقاندا, 50 پايىز گاز رەسەيدەن جەتكىزىلسە, قالعان بولىگى ازەربايجان, يران جانە يراك ەلدەرىنەن كەلەدى. سوندىقتان ءبىرىنشى كەزەكتە اقش باسشىسى دونالد ترامپتىڭ ەمەس, تۇرىك ەلىنىڭ جاعدايى باستى نازارعا الىنادى.
ايتا كەتەيىك, دونالد ترامپ اقش-تىڭ يرانمەن «يادرولىق كەلىسىمنەن» شىققاننان كەيىن 4 قاراشادان باستاپ تەگەرانعا سالىناتىن سانكتسيا كۇشەيتىلەتىنىن حابارلادى. بۇعان قوسا, ءوزىنىڭ وداقتاستارىنا يراننان تابيعي گاز يمپورتتاۋعا تىيىم سالدى.
ايان ءابدۋالي
