ەسىلدە كەمە ءجۇزۋ – قالىپتى قۇبىلىس
ەلوردادا ءتۋريزمدى دامىتۋ – باستى تالاپتاردىڭ ءبىرى. وسى ماقساتتا 2008 جىلدان بەرى ەسىل وزەنىندە كەمەلەر ءجۇزىپ, ونىمەن اينالىساتىن «ەسىل-استانا» مەملەكەتتىك كوممۋنالدىق قازىنالىق كاسىپورنى قۇرىلعان بولاتىن.
ەسىلدە كەمە جۇرگىزۋ جوباسى ەلوردانىڭ تۋريستىك تارتىمدىلىعىن ارتتىرىپ, قالانىڭ سىرتقى كورىنىسىن اجارلاندىرا ءتۇسۋ ماقساتىنان تۋىنداعان.
وعان دەيىن استانالىقتاردىڭ ەشقايسىسى ەسىل وزەنىندە كەمە جۇزەدى دەپ ويلاماعانى انىق. بارشاعا ءمالىم, كەز كەلگەن جاڭا ءىستى باستاۋ قيىن. ءبىر جاعىنان بۇل قالا ءۇشىن سۋ رەسۋرستارىن پايدالانۋدىڭ جاڭا كەزەڭى بولدى.
كەمە جۇرە باستاعان العاشقى كەزدەرى جالپى سىيىمدىلىعى 125 ورىندىق ءۇش جولاۋشىلار كەمەسى جۇرتشىلىققا سەرۋەندىك-ەكسكۋرسيالىق قىزمەت كورسەتتى. وندا قۋاتتىلىعى 250 ات كۇشى بار ءبىر سۇيرەتكىش كەمەسى, ءبىر قۇتقارۋ كاتەرى, جالپى العاندا, فلوتتا بارلىعى بەس بىرلىك بولدى.
ال كەمە جۇرەتىن ۋچاسكەسىنىڭ ۇزىندىعى 6 شاقىرىمدى (سارىارقا كوپىرىنەن باستاپ ەسپەلى كانالعا دەيىن) قۇرادى.
كەمە ءجۇرۋ كەزىندە جولاۋشىلاردىڭ قاۋىپسىزدىگى ەرەكشە ساقتالادى. وعان ارنايى جاعداي جاسالعان.
ال قازىرگى كۇنى ەسىل وزەنىندە 265 ادام سىياتىن التى جولاۋشىلار كەمەسى, ءسۇيرەتكىش كەمەسى, قۇتقارۋ كەمەسى, موتورلى قايىق جۇرەدى. كەمە ءجۇرۋ جولىنىڭ ۇزىندىعى بۇگىندە 9,04 شاقىرىمعا ۇزاردى.
جولاۋشىلار كەمەلەرىندە ەسىل جاعالاۋىنداعى استانانى كورۋ مۇمكىندىگى جوعارى جانە ادامداردىڭ ورنالاسۋ جايلىلىعى دا تالاپقا ساي. جولاۋشىلاردى وتىرعىزاتىن جەردە بيلەت ساتاتىن كاسسا جۇمىس ىستەيدى, قۇتقارۋ قىزمەتى دە بار.
ەسىل وزەنىندە جۇزەتىن كەمەلەر جايلى قۇلاقتاندىرۋ ماتەريالدارى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا, اتاپ ايتساق, bnews.kz سايتىندا, استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ سايتىندا, تەمىر جول ۆوكزالى مەن تەلەديدار ەكراندارىندا جارنامالىق روليك, جۇگىرتپە جول رەتىندە, سونداي-اق قوعامدىق كولىكتەردە ورناتىلعان مونيتورلاردان ۇدايى كورسەتىلىپ تۇرادى.
جۇرتشىلىق كەمەلەر تۋرالى الەۋمەتتىك جەلىلەردەن دە بىلە الادى. كاسىپورىننىڭ ۆكونتاكتە, Facebook, Instagram جەلىلەرىندە پاراقشالارى بار. كاسىپورىننىڭ ءوز سايتىندا دا بار.
كەمەلەردىڭ قاۋىپسىز ءجۇزۋىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن جىل سايىن جول جۇمىستارى جۇرگىزىلەدى. مىسالى, ناۆيگاتسيا بەلگىلەرىن ورناتۋ (الۋ) جانە قامتاماسىز ەتۋ. كەمە جۇرەتىن ۋچاسكەدە العاشقى رەت بىلتىر قوسالقى مەردىگەر ۇيىمداردىڭ كۇشىمەن ىزدەستىرۋ جانە ءتۇپتى تەرەڭدەتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى.
ەسىلدەگى كەمەلەر – ەلوردا تۇرعىندارى ءۇشىن وزەندە سەرۋەندەۋگە, قالالىق ساياباقتىڭ تابيعي اسەمدىگىنە ءتانتى بولۋعا, رومانتيكالىق كەزدەسۋ ۇيىمداستىرۋعا, كورپوراتيۆتىك نەمەسە وتباسىلىق شارالار وتكىزۋگە تاپتىرماس ورىن.
الايدا, كەمە جۇرگىزۋدى دامىتۋداعى كوپتەگەن جەتىستىكتەرگە قاراماستان, وزەن كولىگى سالاسىنداعى مامانداردىڭ تاپشىلىعى قيىندىق تۋعىزىپ تۇر.سوندىقتان وزگە وڭىرلەرمەن تىعىز بايلانىس ورناتۋعا تۋرا كەلەدى. اتاپ ايتقاندا, سەمەي كولىك كوللەدجىمەن ارىپتەستىك قارىم-قاتىناس ورناتىلعان. كەمە تۇراعى ءۇشىن پورت, كەمە جوندەۋ شەبەرحاناسى, كەمەلەردى ءتۇسىرۋ جانە كوتەرۋ ءۇشىن اۋىر كوتەرمەلى كران, وندىرىستىك قىزمەتكەرلەر ءۇشىن جابدىقتالعان ءۇي-جاي دا كۇرمەۋلى ماسەلەنىڭ ءبىرى. بىراق, جۇمىس بارىسىندا كەزدەسەتىن وسىنداي قيىندىقتارعا قاراماستان, كاسىپورىن ەڭ باستى ماقساتى ەسىل وزەنى ارناسىندا تۇرعىندارعا ساپالى سەرۆيستىك جانە مادەني قىزمەت كورسەتۋگە, كەمە جۇرەتىن جول ۋچاسكەسىندە كەمەلەردىڭ قاۋىپسىز ءجۇزۋدى قامتاماسىز ەتۋگە ايرىقشا كوڭىل بولەدى.. كاسىپورىن بۇل, ەڭ الدىمەن – العا قويىلعان جوسپار, مىندەت جانە ماقساتتاردى ورىنداۋدا وندىرىستىك پروتسەستىڭ ماڭىزدى بولىگىن جۇزەگە اسىراتىن ادامدار.
بۇگىندە كاسىپورىندا 70 ادام جۇمىس ىستەيدى. قىزمەتكەرلەردىڭ كاسىبي دەڭگەيى جوعارى. باسقارۋ اپپاراتى قىزمەتكەرلەرىنىڭ تۇگەلگە جۋىعى جوعارى ءبىلىمدى ماماندار. جالپى مامانداردىڭ بارىندە ورتاشا تەحنيكالىق ءبىلىمى مەن ەڭبەك وتىلدەرى بار. ولاردىڭ كوبىسى ەسىل وزەنىندە كەمە ءجۇرۋ باستالعاننان بەرى ەڭبەك ەتۋدە. اتاپ ايتساق, كەمە قىزمەتىنىڭ جەتەكشىسى ب.س.جۋمين بۇرىن رەسەي تەڭىز فلوتىنىڭ وفيتسەرى – ەكىنشى دارەجەلى كاپيتان, قازىرگى كۇنگە دەيىن استانانىڭ وزەن فلوتىن باسقارادى. ە.ا.دجاكۋبەكوۆ – سۇيرەتكىش كەمەنىڭ كاپيتانى. كۇن سايىن وزەننىڭ كەمە ءجۇرۋ جاعدايىن باقىلايدى, جول جۇمىستارىن ورىندايدى: ناۆيگاتسيا بەلگىلەرىن ورناتادى جانە ءتۇپتى تەرەڭدەتۋ جۇمىستارىندا قاتىسادى.
ز.ك.الدانعاروۆ – ر-118 جولاۋشىلار كەمەسىنىڭ كاپيتانى. ق.م.ەرجانوۆ – موتوريست-مەحانيك جانە تاعى باسقالار.
كاسىپورىن قۇرىلعان 8 جىل ىشىندە ءوز كادرلارىن وقىتىپ, بىلىكتىلىگىن ارتتىردى. وسىلايشا, كادرلاردىڭ تۇراقتاماۋى 48 پايىزدان 3 پايىزعا ازايدى.
ءجۇزۋ قۇرامىنىڭ بارلىق قىزمەتكەرلەرى العا قويىلعان مىندەتتەردى لايىقتى دەڭگەيدە ورىنداپ, ەلوردا تۇرعىندارى مەن قوناقتارىن قاۋىپسىز ءارى جايلى سۋ كولىگىمەن تاسىمالداۋدى پارىزى سانايدى.
الداعى ۋاقىتقا جوسپار كوپ. كەمە جۇرەتىن سۋ جولدارىنىڭ ساپالىلىعىن ارتتىرۋ, جولاۋشىلاردى تاسىمالداۋ كولەمىن كوبەيتۋ, ەلوردانىڭ تۇرعىندارى مەن قوناقتارىنا تۋريستىك باعىتتاردى ۇيىمداستىرۋعا قولايلى جاعدايلار جاساۋ, دەمالۋشىلاردىڭ جەكە قاۋىپسىزدىگىن ساقتاۋ ماقساتىندا كەمە جۇرەتىن ۋچاسكەنىڭ پوليتسەيلەردىڭ ۇنەمى قاداعالاۋىندا بولۋى سەكىلدى جۇمىستار بىرتە-بىرتە جۇزەگە اسىرىلىپ كەلەدى.