جاز بولسا ەسىلدىڭ ءون بويىندا سەيىل قۇرىپ, سۋعا قارماق سالىپ بالىق اۋلاپ, كوك مايساعا جايعاسىپ تىنىستاپ, وزەننىڭ سۋىنا شومىلىپ جاتقانداردىڭ سانى ءبىر تولاستاعان ەمەس. شومىلۋ ماۋسىمىمەن بىرگە قاۋىپ-قاتەردىڭ دە ەسەلەنە تۇسەتىنى بەلگىلى. ءبىز وسى ورايدا استانا قالاسى توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتىنىڭ «سۋدا قۇتقارۋ قىزمەتى» مەملەكەتتىك مەكەمەسىنىڭ باستىعى ەرمەك الىبەكوۆتەن جاڭا ماۋسىمعا دايىندىق بارىسى جونىندە بىلگەن ەدىك.
– رەسمي تۇردە شومىلۋ ماۋسىمى اشىلسا دا, سۋدىڭ ءالى بولسا دا سالقىندىعى بار. ونىڭ ادام ومىرىنە قانشالىقتى قاۋپى بار؟
– سالقىن سۋعا شومىلۋدىڭ, اسىرەسە سۇڭگىگەندە ادامنىڭ قان تامىرلارى جيىرىلىپ, بۇلشىق ەتتەرى كۇرت تارتىلادى. سونداي جاعدايدا ادام ەسىنەن تانىپ, تىنىسى بىتەلىپ, جۇرەگى توقتاپ قالۋى مۇمكىن. دەنى ساۋ, شىنىققان ادامداردىڭ قاۋىپسىز شومىلۋى ءۇشىن سۋدىڭ تەمپەراتۋراسى +18°س, اۋا تەمپەراتۋراسى +22°س بولۋ كەرەك. بيىلعى جاز سالقىنداۋ بولىپ تۇرعان سەبەپتى ەسىلگە شومىلۋعا ءالى ەرتەرەك دەر ەدىم.
– «سۋعا كەتكەن تال قارمايدى» دەگەن ءسوز بولسا دا, تەحنيكانىڭ كۇشى مەن مامانداردىڭ بىلىكتىگى ادام قۇتقارۋدا باستى ورىن الادى عوي. قىزمەتتىڭ تەحنيكالىق بازاسى قالاي جابدىقتالعان؟
– ەلوردادا جاعاجايدا دەمالۋ قاۋىپسىزدىگىن باقىلاۋمەن استانا قالاسىنىڭ تجد سۋدا قۇتقارۋ قىزمەتى اينالىسادى. بيىلعى جاز ماۋسىمىنا 13 موتورلى قايىق ساقاداي ساي تۇر. سونىمەن قاتار, ءتورت جەدەل اۆتوكولىك پەن شتاتتاعى ون سۇڭگۋىر كۇندىز-ءتۇنى ەسىلدىڭ بويىن قاداعالايدى.
– سايمانىڭىز ساي بولسا دا قاتەر قايدان كەلەدى دەپ ويلايسىز؟
– دەمالۋشىلار كوپ جاعدايدا شومىلاتىن جەرگە كوڭىل اۋدارمايدى. ەڭ باستىسى, ارنايى جابدىقتالعان, سۋعا تۇسۋگە رۇقسات ەتىلگەن ورىندى تاڭداۋ كەرەك. ياعني, قۇتقارۋشىلار پاترۋلدىك جاسايتىن جاعاجايلار مەن ارنايى بەلگىلەنگەن ورىنداردا عانا شومىلۋ قاجەتتىگىن قاپەردەن شىعارادى. ونىڭ سالدارى قايعىلى وقيعالارعا الىپ كەلدى. وتكەن جىلى قالا اۋماعىندا 25 ادام سۋدان قۇتقارىلدى. ونىڭ ۇشەۋى – بالالار. سەگىز ادام سۋدان اجال تاپتى. ستاتيستيكاعا سۇيەنسەك, زارداپ شەككەندەردىڭ جالپى سانىنىڭ 70-75 پايىزى 30 جاسقا دەيىنگى جاستار بولسا, 20 پايىزى – بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر.
– جاڭا شومىلۋ ماۋسىمىندا توتەنشە جاعدايلار بولدى ما؟
– ەكى جىگىتتى قۇتقارىپ, العاشقى مەديتسينالىق كومەك كورسەتىلدى. ال, مامىردىڭ ورتا شەنىندە تىيىم سالىنعان جەردە شومىلعان ءبىر ادام سۋعا باتىپ كەتتى. ايتا كەتەيىك, قايعىلى وقيعالاردىڭ باسىم بولىگى ماس كۇيدە شومىلىپ, سۋدا شومىلۋدىڭ ەرەجەلەرىن بىلمەۋدىڭ نەمەسە ساقتاماۋدىڭ سالدارىنان ورىن الادى.
– وندا وقىرمانداردى باستى ەرەجەلەرمەن تانىستىرا كەتسەڭىز.
– سۋعا تۇسكەندە جاعاجايداعى شەكتەلگەن بەلگىدەن اسىپ كەتۋگە بولمايدى. شومىلۋعا جابدىقتالماعان جانە تىيىم سالىنعان ورىنداردا شومىلۋدىڭ قاتەرلى ەكەنىن ەستە ساقتاڭىزدار. جۇرگىنشى جانە كولىك كوپىرىنەن سۋعا سەكىرۋ قاۋىپتى.
قالا اۋماعىندا قالالىق جاعاجايدا سۋعا تۇسۋگە رۇقسات ەتىلگەن. وسىندا كىشكەنتاي بالالارعا ارنالعان ارنايى قورشالعان, سۋى تاياز جەر بارىن ەستەرىڭىزگە سالايىن. ومىرلەرىڭىزدى قاتەرگە تىكپەي, قاۋىپسىزدىك ەرەجەلەرىن ساقتاڭىزدار.
ايگۇل ۋايسوۆا
