بiز مۇلدە جاڭا قوعامدا ءومiر ءسۇرiپ جاتىرمىز. جاڭا قوعامنىڭ سيپاتى iسكەرلiك بولسا, بۇل جولدا جەتiستiكتەرiمiز دە از ەمەس. ال شەشiمi كۇردەلi ماسەلەلەر دە بار. ولاردىڭ ءبىرى – سىبايلاس جەمقورلىق. سىبايلاس جەمقورلىق الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋ ۇدەرىسىن, نارىقتىق ەكونوميكانىڭ قۇرىلۋىن, ينۆەستيتسيالار تارتۋ پروتسەسىن تەجەيدى.
دەموكراتيالىق مەملەكەتتىڭ ساياسي جانە قوعامدىق ينستيتۋتتارىنا كەرى اسەرىن تيگىزەدى, ەلدىڭ بولاشاق دامۋىنا ەلەۋلى قاۋىپ توندىرەدى. سول سەبەپتى, سىبايلاس جەمقورلىقپەن كۇرەسۋ ءۇشىن قوعامنىڭ بارلىق جىگىنىڭ جۇيەلى تۇردەگى كۇش-جىگەرى قاجەت.
وسى ورايدا, استانا قالاسىنىڭ بايقوڭىر اۋدانىندا سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىلدى ىسكە اسىرۋ جونىندە جىل سايىن ءتيىستى شارالار مەن جوسپارلار جۇزەگە اسىرىلادى. سونىڭ ىشىندە 2023 جىلعا ارنالعان بىرلەسكەن ءىس-شارالار جوسپارىن اتاپ وتكىم كەلەدى.
جوبا اياسىندا مەملەكەتتىك ورگاندار, قۇقىقتىق ءتارتىپ, قوعامدىق كەڭەستەر, ساراپشىلار قاۋىمداستىعى, ارداگەرلەر جانە باسقا دا ۇەۇ وكىلدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن كەزدەسۋلەر, پىكىرتالاس الاڭدارى, دارىستەر, دوڭگەلەك ۇستەلدەر ۇيىمداستىرۋ جانە وتكىزۋ;
قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ استانا قالاسى بويىنشا دەپارتامەنتىنىڭ پاراقشالار مەن سەنىم تەلەفونىنىڭ «1424» ءنومىرىن تاراتۋ.
جوبا شەڭبەرىندە مەملەكەتتىك بيلىك ورگاندارىنىڭ, قوعام مەن جاستاردىڭ ءوزارا ءىس-قيمىل ماسەلەلەرىن وزەكتەندىرۋ ماقساتىندا مەملەكەتتىك باسقارۋ ورگاندارىنىڭ وكىلدەرىمەن ديالوگ وتكىزۋ;
استانا قالاسىندا «سىبايلاس جەمقورلىق فاكتىسى تۋرالى قالاي مالىمدەي الاسىز؟» بروشيۋرالارىن تاراتۋ (جىل بويى);
بۇدان بولەك, اعىمداعى جىلدىڭ ەكىنشى جارتى جىلدىعىنا تومەندەگىدەي جۇمىس جوسپارلارى ازىرلەنۋدە:
سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ۇزدىك كاريكاتۋراعا كونكۋرس وتكىزۋ;
سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل شەڭبەرىندە اشىق الاڭدار وتكىزۋ;
سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى تاقىرىپتا بەينەماتەريالدار ازىرلەۋ;
بىرلەسكەن ءىس-شارالار جوسپارىن ىسكە اسىرۋدى اقپاراتتىق سۇيەمەلدەۋ جونىندەگى مەديا-جوسپاردى ازىرلەۋ.
پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» تۇجىرىمداماسىن ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا تۇرعىندارمەن تۇراقتى كەزدەسۋلەر, جەكە قابىلداۋلار, ارالاۋ جۇمىستارى جۇزەگە اسىرىلۋدا. اتاپ ايتار بولساق, جىل باسىنان بەرى ءار سارسەنبى سايىن ەلوردالىق ءماسليحات دەپۋتاتتارى مەن قالالىق باسقارما وكىلدەرى, جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار مەن ءتيىستى مەكەمە باسشىلارى, باق وكىلدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن اۋدان تۇرعىندارمەن كەزدەسۋلەر وتكىزىلىپ كەلەدى. وندا اۋداننىڭ ورتالىق بولىگىنەن باستاپ, تۇرعىن الاپتارعا دەيىن بارلىق كۆارتالدار قامتىلادى. اۋدان تۇرعىندارىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىن تىڭداپ, ءتيىستى شەشىم قابىلداۋ ماقساتىندا باستاۋ العان بۇل ناۋقان قازىرگى تاڭدا «اشىق ەسىك كۇنىمەن» جالعاسۋدا. ايتا كەتەيىك, بۇگىندە اۋدانىمىزدىڭ دامۋى مەن وزەكتى ماسەلەلەردىڭ شەشىمىن تابۋىنا بەلسەندى تۇرعىنداردىڭ ىقپالى جوعارى. ولار اۋداننىڭ بەلسەندىلەرى رەتىندە جەرگىلىكتى تۇرعىنداردى مازالاعان تۇيتكىلدى ماسەلەلەر مەن ولاردىڭ ۇسىنىس-پىكىرلەرىن جيناقتاپ, جۇيەلى شەشىمىن تابۋعا سەپتىگىن تيگىزىپ كەلەدى. تۇرعىندارمەن بەتپە-بەت فورماتىنداعى «اشىق ەسىك كۇنى» بۇگىنگى كۇنگە دەيىن جالعاسۋدا. بۇدان بولەك, تىكەلەي ءار ءبولىمنىڭ ماماندارىمەن, اۋدان اكىمى رەتىندە مەنىڭ جەكە قابىلداۋىما جازىلىپ, تىلدەسىپ, ءوز ماسەلەلەرىنىڭ شەشىمىن تابا الادى.
اۋداندى ارالاۋ, ارالاۋ بارىسىندا تۇرعىنداردىڭ ۇسىنىستارىنا قۇلاق اسۋ – وتە ماڭىزدى شارالاردىڭ ءبىرى. وندا اباتتاندىرۋ, جارىقتاندىرۋ, كوگالداندىرۋ, ينفراقۇرىلىم, سانيتارلىق-تازالىق, الەۋمەتتىك سالاعا قاتىستى سۇراقتار ءجيى كەلىپ تۇسەدى. بۇگىندە ولاردىڭ تىلگە تيەك ەتكەن ماسەلەلەرىن ءتيىستى دەڭگەيدە شەشۋ ماقساتىندا بىرقاتار باعدارلامالار دا جۇزەگە اسىرىلۋدا. ماسەلەن, «حالىق قاتىساتىن بيۋدجەت» باعدارلاماسى. اتالعان باعدارلاما اياسىندا بۇگىنگە دەيىن ەداۋىر اۋلالار كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارىنان ءوتىپ, جاڭا قالىپقا كەلدى. جارىقتاندىرۋ جۇمىستارى دا جۇزەگە اسىرىلدى. 2023 جىلى اتالعان جوبادا جەڭىپ شىققان 20-دان اسا اۋلانى كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزۋ جوسپارلانۋدا. قازىرگى ۋاقىتتا اباتتاندىرىلىپ, پايدالانۋعا بەرىلگەن اۋلالالار دا بار. ايتا كەتەيىك, وتكەن 2022 جىلى اۋداندا بارلىعى 55 اۋلا الاڭى جاڭارتىلىپ, بىرقاتار اۋلالاردا قوسىمشا جوندەۋ-قالپىنا كەلتىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس تۋرالى» زاڭىندا سىبايلاس جەمقورلىققا مىناداي انىقتاما بەرىلگەن: بۇل – «…جەكە تۇردە نەمەسە دەلدالدار ارقىلى مۇلىكتىك يگىلىكتەردى زاڭسىز الۋ جانە مەملەكەتتىك قىزمەت اتقارۋشى تۇلعالاردىڭ, سونداي-اق ولارعا تەڭەستىرىلگەن تۇلعالاردىڭ ءوز لاۋازىمدىق وكىلەتتىكتەرى مەن وكىلەتتەرىنە قاتىستى مۇمكىندىكتەرىن مۇلىكتىك پايدا تابۋ ءۇشىن جەكە باسىنا پايدالانۋى, سونداي-اق اتالمىش تۇلعالارعا جەكە جانە زاڭدى تۇلعالاردىڭ كورسەتىلگەن يگىلىكتەر مەن جەڭىلدىكتەردى قۇقىققا قايشى تۇردە پارا ۇسىنۋ جولىمەن ساتىپ الۋى».
سونىمەن قاتار, 2023 جىلدىڭ I توقسانىنداعى اكىم اپپاراتىمەن قىزمەتتىك ادەپ نورمالارىن ساقتاۋ جونىندەگى اتقارىلعان جۇمىستاردى دا نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز.
مەملەكەتتىك قىزمەت, سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل سالالارىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭنامالارىنىڭ جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ 2015 جىلعى 29 جەلتوقسانداعى №153 جارلىعىمەن بەكىتىلگەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەرىنىڭ ادەپ كودەكسىنىڭ (بۇدان ءارى – ادەپ كودەكسى) تالاپتارىن ساقتاۋ ماسەلەلەرى بويىنشا جەكە كونسۋلتاتيۆتى كومەك كورسەتىلدى. ونىڭ ىشىندە: مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەرگە, جەكە جانە زاڭدى تۇلعالارعا, ازاماتتاردىڭ جەكە قابىلداۋلارى, سونداي-اق, ارالاۋ كەزدەسۋلەر, مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ قىزمەتتىك ادەپ نورمالارىن بۇزۋ فاكتىلەرىنىڭ الدىن الۋ شارالارى.
ادەپ كودەكسى جانە مەملەكەتتىك قىزمەت, سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل سالالارىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭنامالارىن ساقتاۋ بويىنشا تۇسىندىرمە جۇمىستارى جۇرگىزىلدى.
قىزمەتتىك ادەپ نورمالارىنىڭ ساقتالۋىن, سونداي-اق ۇجىمداعى مورالدىق-پسيحولوگيالىق احۋالدىڭ جاي-كۇيىن مونيتورينگتەۋ ماقساتىندا جۇرگىزىلەتىن ءانونيمدى ساۋالناما جۇرگىزىلدى.
كەز كەلگەن وركەنيەتتى قوعام ءۇشىن سىبايلاس جەمقورلىقپەن كۇرەس ەڭ وزەكتى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. سىبايلاس جەمقورلىق مەملەكەتتى ىشىنەن جويۋدىڭ باستاماسى مەن جەتىستىكتەردى جوققا شىعاراتىن, ۇلتتىق قاۋىپسىزدىككە قاۋىپ-قاتەر اكەلەتىندىگى كۇمانسىز. سوندىقتان دا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ساياساتىنىڭ نەگىزگى باسىمدىلىعىنىڭ ءبىرى بولىپ وسىمەن كۇرەسۋ بولىپ تابىلادى. سىبايلاس جەمقورلىقپەن كۇرەسۋ – بارلىق قازاقستان رەسپۋبليكاسى ازاماتتارىنىڭ بورىشى.
ەرلان جاۋلىباەۆ,
بايقوڭىر
اۋدانىنىڭ اكىمى
