جۇسىپبەك اجىعۇلوۆ, استانا قالالىق بالالار جۇقپالى اۋرۋلار اۋرۋحاناسىنىڭ باس دارىگەرى: بىزدە رەسپۋبليكامىزدىڭ باسقا ايماقتارىنان كەلگەن بالالار دا ەمدەلەدى
استانا قالاسىنداعى «قالالىق بالالار جۇقپالى اۋرۋلار اۋرۋحاناسى» مكقك ۋاقىتىلى دياگنوستيكا مەن ەم جۇرگىزۋ ءۇشىن قاجەتتى زاماناۋي مەديتسينالىق جابدىقتارمەن جابدىقتالعان. مۇندا جۇمىس ىستەيتىن جوعارى بىلىكتى ماماندار جۇقپالى اۋرۋمەن اۋىرعان بالالار مەن 15-كە دەيىنگى جاسوسپىرىمدەرگە مامانداندىرىلعان مەديتسينالىق كومەك كورسەتەدى. سەيسەنبى كۇنى اتالمىش مەديتسينالىق مەكەمەنىڭ باس دارىگەرى جۇسىپبەك اجىعۇلوۆ ەلوردا تۇرعىندارىمەن تىكەلەي بايلانىستا بولىپ, وسى جانە وزگە دە ماسەلەلەر توڭىرەگىندە اڭگىمە ءوربىتتى.
– مەن – ايجان سانسىزباەۆا, الدىڭعى جىلى 3 جاسار بالاممەن سىزدەردىڭ ستاتسيونارلارىڭىزدا جاتقان بولاتىنمىن. وندا مەنىڭ تاماعىم دا, توسەك–ورنىم دا تەگىن ەدى, بيىل 1 جارىم جاسار بالاممەن جاتقانىمدا تاماعىما اقى تولەدىم جانە مەنىڭ قاسىمدا 4 جاسار بالاسىمەن جاتقان كەلىنشەك تاماعىنا دا, توسەك–ورنىنا دا اقى تولەپ جاتتى. بۇل جاعدايعا قانداي تۇسىنىك بەرەر ەدىڭىز. جالپى, وسى دۇرىس پا؟
– «قالالىق بالالار جۇقپالى اۋرۋلار اۋرۋحاناسى» مەملەكەتتىك مەكەمەسى 2011 جىلعى 1 شىلدەدەن باستاپ «قالالىق بالالار جۇقپالى اۋرۋلار اۋرۋحاناسى» مەملەكەتتىك كوممۋنالدىق قازىنالىق كاسىپورنى دەپ قايتا اتالدى. وسى ۋاقىتتان باستاپ ستاتسيونار جارتىلاي اقىلى قىزمەت كورسەتۋ قۇقىعىنا يە بولدى.
حالىق دەنساۋلىعى مەن دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسى تۋرالى قازاقستان رەسپۋبليكاسى كودەكسىنىڭ «بالا قۇقىعى» دەپ اتالعان 89-بابىنىڭ 2-تارماعىندا بىلاي دەلىنگەن: «بالالاردى ستاتسيوناردا ەمدەۋ كەزىندە: دارىگەردىڭ قورىتىندىسى بويىنشا قوسىمشا كۇتىمدى قاجەت ەتەتىن ءۇش جاسقا دەيىنگى, سونداي-اق جاسى ۇلكەن, بىراق ناۋقاسى اۋىر بالالاردى كۇتۋ اناسىنا (اكەسىنە) نەمەسە بالانى كۇتۋدى جۇزەگە اسىرۋشى باسقا دا تۇلعانىڭ بالامەن بىرگە مەديتسينالىق ۇيىمدا بولۋىنا رۇقسات ەتىلەدى جانە قاجەتىنە قاراي ۋاقىتشا ەڭبەككە جارامسىزدىق پاراعى بەرىلەدى. ال, ءبىر جاسقا دەيىنگى بالاسىن ەمىزۋشى انالار مەديتسينالىق ۇيىمداردا بولعان كەزەڭىندە اقىسىز تاماقپەن قامتاماسىز ەتىلەدى.
جوعارىدا كورسەتىلگەن باپتىڭ 2-تارماعىنىڭ 2-تارماقشاسىنا سايكەس, «قالالىق بالالار جۇقپالى اۋرۋلار اۋرۋحاناسى» مكقك-دا 2011 جىلدىڭ 1 شىلدەسىنەن باستاپ بالالارىن ەمىزبەيتىن انالار نەمەسە ناۋقاس بالانى كۇتۋدى جۇزەگە اسىرۋشى باسقا دا تۇلعالار كەلىسىم-شارتتىڭ نەگىزىندە اۋرۋحانا تاعامىمەن اقىلى تۇردە قامتاماسىز ەتىلەدى.
– استانا قالاسىنداعى بالالار جۇقپالى اۋرۋلار اۋرۋحاناسىنىڭ ستاتسيونارلارىندا قانشا جاسقا دەيىنگى بالالار ەم قابىلداي الادى؟
– ءبىزدىڭ ستاتسيونار – استانا قالاسى بويىنشا بالالاردىڭ جۇقپالى اۋرۋلارىن ەمدەۋگە رۇقساتناماسى بار, ارنايى مامانداندىرىلعان مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتەتىن جالعىز مەديتسينالىق مەكەمە. سوندىقتان, ءبىزدىڭ ستاتسيونار 1 ايلىق نارەستەدەن باستاپ جاسى 14 جاس 11 اي 28 كۇن بولاتىن جاسوسپىرىمدەرگە ستاتسيونارلىق قىزمەت كورسەتەدى.
– سوندا ستاتسيونارلارىڭىز قانشا ورىنعا ارنالعان؟
– بالالاردىڭ جۇقپالى اۋرۋلارىن ەمدەۋگە ارنالعان ستاتسيونارىمىز 161 توسەك-ورىنعا ەسەپتەلگەن. ءبىزدىڭ اۋرۋحانادا استانا قالاسىنىڭ بالالارى عانا ەمەس, رەسپۋبليكامىزدىڭ باسقا دا ايماقتارىنان رەسپۋبليكالىق عىلىمي-مەديتسينالىق ورتالىقتارعا ەمدەلۋگە كەلگەن بالالار دا ەمدەلەدى. سوندىقتان, ءبىز ءۇشىن 161 توسەك-ورىن ارينە از.
2011 جىلعى ەسەپ بويىنشا ءبىزدىڭ قالامىزدىڭ بالالارىنا 370 توسەك-ورىن قاجەت, وسىعان بايلانىستى بالالاردىڭ جۇقپالى اۋرۋلارىن ەمدەۋگە ارنالعان اۋرۋحانانىڭ جاڭا عيماراتىنىڭ قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتىر.
– جۇسىپبەك قاسىمبەكۇلى, سىزدەردە ءبىر كۇندىك تاماقتىڭ ورتاشا باعاسى قانشا؟ اۋرۋحانانىڭ اقىلى تاماعىنان باس تارتىپ, ۇيدەن تاماق الدىرۋعا بولا ما؟
– ءبىزدىڭ ستاتسيوناردا ءبىر كۇندە 4 رەت تاماقتانۋدىڭ باعاسى – 880 تەڭگە. ناۋقاس بالانى كۇتۋ ءۇشىن اۋرۋحانادا بولۋدىڭ ءبىر كۇنى – 1600 تەڭگە, مۇندا تاماقتانۋى قوسا ەسەپتەلگەن.
ستاتسيوناردا بولعان كەزەڭىندە اۋرۋحانا تاماعىنان باس تارتقان جاعدايلاردا قازاقستان رەسپۋبليكاسى دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ 2002 جىلعى 8 ساۋىردەگى «ەمدەۋ-الدىن الۋ ۇيىمداردا ەمدىك تاعامداردى ۇيىمداستىرۋ تۋرالى» بۇيرىعىنا سايكەس, پايدالانۋعا رۇقسات ەتىلگەن تاعامداردان ۇيدە دايىندالعان تاماقتى پايدالانۋلارىنا بولادى.
اۋرۋحانادا كورسەتىلەتىن اقىلى قىزمەتتىڭ پرەيسكۋرانتى كورسەتىلەتىن قىزمەتتەرگە جۇمسالاتىن قارجىنىڭ كولەمىمەن بايلانىستى. وسىعان قاتىستى قۇجاتتى 2011 جىلعى 21 شىلدەدە استانا قالاسىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى باستىعىنىڭ كەلىسىۋىمەن ستاتسيونار باس دارىگەرى بەكىتكەن بولاتىن.
– جاقىندا عانا بالامىزبەن استاناداعى بالالار جۇقپالى اۋرۋدار اۋرۋحاناسىنا جاتىپ, ەمدەلىپ شىقتىق. ارينە, بالام بارعانداعىدان الدەقايدا جاقسارىپ, دەنساۋلىعى تۇزەلىپ قالدى. بۇل, ءسوز جوق, دارىگەرلەردىڭ ارقاسى. تەك, بىلەيىن دەگەنىم: سىزدەردىڭ ستاتسيونارلارىڭىزدا بالالارعا ارنالعان ويىن بولمەلەرى, تەلەديدار نەلىكتەن قاراستىرىلماعان؟
– قازاقستان رەسپۋبليكاسى دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ 2010 جىلعى 20 تامىزداعى «دەنساۋلىق ساقتاۋ نىساندارىنا قويىلاتىن سانيتاريالىق-ەپيدەميولوگيالىق تالاپتار» سانيتاريالىق ەرەجەسىن بەكىتۋ تۋرالى №533 بۇيرىعىنا سايكەس, جۇقپالى اۋرۋلار اۋرۋحاناسىنىڭ پالاتالارىندا تەلەديدار, ت.ب. تەحنيكالىق قۇرىلعىلار قويۋعا رۇقسات بەرىلمەيدى, ارينە سونداي-اق, ناۋقاس بالالار ءبىر-بىرىمەن قارىم-قاتىناسقا تۇسپەۋلەرى ءۇشىن ولاردىڭ ورتاق ورىندا شوعىرلانۋلارىنا دا رۇقسات ەتىلمەيدى.
– مەن سىزدەردىڭ اۋرۋحانالارىڭىزدىڭ قابىلداۋ–دياگنوستيكالاۋ بولىمىندە بالاممەن ستاتسيونارلىق ەمدەۋدە بولدىم. سول كەزدە ءبىزدىڭ جەكە باسىمىزدىڭ گيگيەناسىنا قاتىستى ماسەلە بولدى. وسى ءبولىم مۇلدە دۋشپەن قامتاماسىز ەتىلمەگەن. وسىنىڭ سەبەبى نە؟
– ءبىزدىڭ ستاتسيونار تيپتىك نەگىزدە سالىنباعاندىقتان اۋەل باستا ستاتسيوناردىڭ وسى بولىمىندە دۋش قاراستىرىلماعان. بىراق باسقا بولىمدەردىڭ بارلىعىندا كەستە بويىنشا جۇمىس ىستەيتىن جانە ءار بوكستا جەكە-جەكە دۋش بار.
قازىرگى ۋاقىتتا قالامىزدا 250 ورىندىق جاڭا تيپتەگى ستاتسيونار قۇرىلىسى جۇرگىزىلۋدە. ول ستاتسيوناردىڭ قۇرىلىستىق جوباسىندا جەكە باس تازالىعىن قامتاماسىز ەتۋگە قاجەتتى بارلىق جاعدايلار قاراستىرىلعان.
– استاناداعى بالالار جۇقپالى اۋرۋلار اۋرۋحاناسىندا ۋدز, رەنتگەن, زەرتحانالىق تالداۋلار جاساتۋ سياقتى قىزمەتتەردى سىرتتان كەلىپ اقىلى تۇردە پايدالانۋعا بولا ما؟
– 2011 جىلعى 21 شىلدەدە استانا قالاسى دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى باستىعىنىڭ كەلىسۋىمەن اقىسىز مەديتسينالىق كومەكتىڭ كەپىلدى شەڭبەرىنە ەنبەگەن مەديتسينالىق قىزمەت پرەيسكۋرانتىن بەكىتتىك. وسى قۇجاتقا سايكەس, باكتەريولوگيالىق جانە كلينيكا-دياگنوستيكالىق زەرتحانالاردىڭ تىزىمگە ەنگەن تۇرلەرى مەن رەنتگەن جانە ۋدز, سونداي-اق ينفەكتسيونيست دارىگەرلەردىڭ قىزمەتى ستاتسيونار ەمدەۋىنەن تىس جۇگىنگەن بالالارعا اقىلى تۇردە كورسەتىلەدى.
– جۇسىپبەك قاسىمبەكۇلى, ايتىڭىزشى, سىزدەردە ستاتسيونار قىزمەتكەرلەرى ءۇي-جايمەن قامتاماسىز ەتىلە مە؟
– وكىنىشكە قاراي, قازىرگى ۋاقىتتا باستارىندا باسپاناسى جوق قىزمەتكەرلەر سانى وتە كوپ. ولاردىڭ بارلىعىن ءسوزسىز باسپانامەن قامتاماسىز ەتۋ جاعدايى قاراستىرىلماعان. الايدا, ءۇي الۋ كەزەگىنە تۇرعىزىپ, كەزەگى كەلگەندە قامتاماسىز ەتىلىپ وتىرادى. بىراق ءبىر جىلدا 1-2 پاتەرمەن قامتاماسىز ەتىپ وتىرۋ بۇل ماسەلەنى شەشپەيتىنى انىق. سوندىقتان, بولاشاقتا مۇمكىن وسى ماسەلەنى ءجىتى شەشۋ قارقىنى ارتار دەپ ۇمىتتەنەمىز.
– مەنىڭ بالام گەپاتيتپەن اۋىرىپ, قالامىزداعى ەرەسەكتەرگە ارنالعان جۇقپالى اۋرۋلار اۋرۋحاناسىنا جولداندى. سول ءسات مەنى «ول نەلىكتەن بالالار ستاتسيونارىنا جىبەرىلمەدى ەكەن؟» دەگەن وي مازالادى. وسىعان جاۋاپ بەرە الاسىز با؟
– ارينە, ءبىزدىڭ ستاتسيونار اۋەل باستا قۇرىلعان كەزىندە گەپاتيت اۋرۋلارىن ەمدەۋگە ەسەپتەلمەگەن. ونداي اۋرۋلاردى ەمدەۋ ءۇشىن ولار باسقا جۇقپالى اۋرۋلاردان وقشاۋ ورنالاسۋى كەرەك, ال ەرەسەكتەرگە ارنالعان ستاتسيوناردا ولار ءۇشىن ارنايى بوكستار قاراستىرىلعان. قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتقان جاڭا اۋرۋحانا عيماراتىندا گەپاتيت اۋرۋلارىن ەمدەيتىن بالالارعا ارنالعان ارنايى ءبولىم بولادى.
گۇلبارشىن وكەشقىزى
