Elordadaǧy Ūlttyq muzeiden qazaq tarihyndaǧy ūly handardyŋ bırı – Abylai han babamyzdyŋ mör-jüzıgınıŋ köşırmesın körıp, tarihtyŋ tereŋıne bır süŋgıp ketkendei äserde boldyq.
Elordadaǧy Ūlttyq muzeiden qazaq tarihyndaǧy ūly handardyŋ bırı – Abylai han babamyzdyŋ mör-jüzıgınıŋ köşırmesın körıp, tarihtyŋ tereŋıne bır süŋgıp ketkendei äserde boldyq.
Būl mör-jüzık tamşy tärızdı, aq metaldan qūiylǧan. Üstıŋgı betınıŋ ortasynda arab grafikasymen «Abylai bin Uäli bahadur sūltan» dep jazylǧan. Jazudyŋ syrty ekı qatar oiylǧan syzyqpen qorşalǧan, ışkı syzyqtyŋ tūmsyq ūşy üş aiyr japyraq beinesınde bederlengen. Ekı qorşau syzyqtyŋ ortasynda 21 şarşy örnek oiylǧan.
Ertede qazaq handary men sūltandarynyŋ ışkı saiasi qūjattary jäne halyqaralyq maŋyzdy qūjattardy kuälandyratyn ıs jüzınde qoldanǧan mörlerı bolǧan. Keibır derekterde Abylai sūltan mör-jüzıgın Orta jüzdıŋ hany Äbılmämbet kezınde, iaǧni XVIII ǧasyrdyŋ 50-şı jyldarynan bastap eldıŋ ışkı jäne syrtqy saiasatyna aralasa bastaǧan kezde qoldanǧan dep aitady. Osy jyldary Abylai sūltan Orta jüzdıŋ bileuşısı märtebesıne ie bolyp, Resei imperiiasy, Sin patşalyǧy jäne Orta Aziia memleketterımen sauda jäne diplomatiialyq bailanys ornatuǧa yqpal jasaidy. Reseidıŋ Orynbor, Omby, Troisk jäne Qytaidyŋ Ürımjı, Qūlja qalalarynda järmeŋke ūiymdastyryp, aiyrbas sauda qatynasyn ornatady. Bügınde Abylai sūltannyŋ mörınıŋ taŋbasymen bekıtılgen qūjattar men olardyŋ köşırmelerı Qytai, Resei mūraǧattarynda saqtauly tūr. Ökınışke qarai, han babamyzdyŋ mör-jüzıgınıŋ tüpnūsqasy saqtalmaǧan. Al onyŋ köşırmesın şeberler qūjattarǧa basylǧan mör arqyly qaita jasap şyǧardy.
