Basty aqparatMädeniet

Älmūqandy äspetteitın jyl

Biyl – osy Aqmola öŋırınıŋ tumasy, Ūly Otan soǧysynyŋ qaharmany, «Daŋq» ordenınıŋ tolyq iegerı Älmūqan Sembinovtıŋ tuǧanyna 100 jyl. Osyǧan bailanysty elordanyŋ Ardagerler keŋesı töraǧasynyŋ orynbasary Mūrat Irgebaev Astana qalalyq memlekettık arhivınıŋ basşysy Jangeldı Bimoldinmen kezdesıp, batyrdyŋ ǧasyrlyq mereitoiyna arnalǧan ıs-şarany ötkızu barysyn talqylady. Elorda arhivındegı maidangerge qatysty qūjattar tanystyryldy.

Älmūqan Sembinov 1924 jyldyŋ 21 säuırınde Aqmola oblysy Jaŋabırlık auylynda tuǧan. 1942 jyldyŋ aqpanynda qyzyl äsker qataryna şaqyrylyp, 1210-atqyştar polkynyŋ barlauşylar vzvodyna qosylyp, soǧystyŋ soŋyna deiın alǧy şepte soǧysqan. 1-ınşı jäne 3-Belarus maidanynda qatardaǧy jauyngerden barlauşylar vzvodynyŋ komandirıne deiın östı. 1944 jyldyŋ jazynda Belarus jerınde Dnepr özenınen alǧaşqylardyŋ bırı bolyp ötıp, Byhov qalasyn azat etu üşın bolǧan şaiqasta eren erlıgımen közge tüsıp, III därejelı «Daŋq» ordenımen, soŋynan «Qyzyl Jūldyz» ordenımen marapattaldy. 1944 jyldyŋ jazynda Kuliş eldı mekenı maŋynda bolǧan ūrysta erlık körsetkenı üşın II därejelı «Daŋq» ordenın ielendı. Al soǧystyŋ aiaqtaluyna az kün qalǧanda, 1945 jyldyŋ 17 säuırınde Odradaǧy Frankfurt qalasynan oŋtüstık-batysqa qarai ornalasqan Miullroze eldı mekenındegı şaiqasta Älmūqan Sembinov 9 faşisttı tūtqynǧa aldy. Özı jaralansa da, bölımşege basşylyq etudı toqtatqan joq. 22 säuırde, 26 säuırdegı ūrystarda da Sembinov erlıkpen körındı. 1945 jyldyŋ 15 mamyryndaǧy KSRO Joǧarǧy Keŋesı alqasy jarlyǧymen Sembinov I därejelı «Daŋq» ordenımen marapattalyp, osy ordennıŋ tolyq iegerı atandy.

Soǧysty Älmūqan Sembinov Elba özenındegı Rudolştadt qalasynda aiaqtady. 1945 jyldyŋ jeltoqsanynda äskerden bosap, Aqmola qalasyna oraldy. Qalalyq partiia komitetınıŋ nūsqauşysy, qalalyq komsomol komitetınıŋ bırınşı hatşysy bolyp jūmys ıstedı. Qazırgı «Astanalyq» saiabaqta bolǧan balalar temırjoly kezınde Sembinovtyŋ bastamasymen salyndy.

Joǧary partiia mektebın, 1951 jyly Abai atyndaǧy Almaty pedagogika institutyn bıtırdı. Tarihşy mamandyǧyn alyp şyǧyp, sol jyldary Selinogradta jaŋa aşylǧan qūrylys tehnikumynyŋ eŋ alǧaşqy direktory boldy. Aqmola-Pavlodar temırjoly qūrylysy saiasi bölım jetekşısınıŋ orynbasary, al ömırınıŋ soŋǧy jyldary Kölık joldary ministrlıgınıŋ oqu kombinatyn basqardy. Batyr nebärı 48 jasynda, 1972 jyldyŋ 10 aqpanynda ömırden ozdy. Bügınde Astana qalasynda onyŋ atymen atalatyn köşe bar

Taǧyda

Ūqsas jaŋalyqtar

Back to top button