Aslan RYSPAEV, Astana qalasy Ekonomikalyq qylmysqa jäne sybailas jemqorlyqqa qarsy küres departamentı Sybailas jemqorlyq turaly isterdi aşu jäne onyŋ aldyn alu 2-basqarmasynyŋ basşysy
– Astana qalasynda sybailas jemqorlyqtyŋ aşylu deŋgeiı qandai?
– Eseptık kezeŋde departamenttıŋ jedel-tergeu jūmysynyŋ nätijelerı, jalpy, oŋ dinamikany körsetıp otyr. Qabyldanǧan ıs-şaralar nätijesınde 84 sybailas jemqorlyq qylmysy aşyldy, būl ötken jylǧy körsetkışten 1,5 ese joǧary nemese 55-ten 84-ke deiın artqan. Anyqtalǧan zalal somasy 29,7 mln teŋgenı, ötelgen zalal somasy 3 mln teŋge, al mülıkke salynǧan tyiym 13,3 mln teŋgenı qūrady.
– Naqty qandai ısterge tergeu jürgızıldı?
– Eseptı kezeŋde 5 adamǧa qatysty 23 qylmystyq ıs qozǧaldy. Atap aitqanda 3 ıs Astana qalasy Almaty audanynyŋ Salyq basqarmasynyŋ salyqtyq baqylau komitetınıŋ basşysy Qaldarbekovke jäne bas mamany Qasenovaǧa qatysty bolsa, 20 ıs QR Bılım jäne ǧylym ministrlıgınıŋ qarjy basqarmasynyŋ bastyǧy Qaldybaevqa, jastar saiasaty basqarmasynyŋ bastyǧy İbraevqa, jäne basqa da anyqtalmaǧan adamdarǧa qatysty bolyp otyr. Joǧaryda atalǧan ıster boiynşa tergeu amaldary aiaqtalyp, sot qarauyna joldanǧan.
– Jalpy, elordada jemqorlyq qai salada jiı kezdesedı?
– Anyqtalǧan qylmystarǧa taldau jürgızetın bolsaq, qozǧalǧan barlyq ısterdıŋ 29 paiyzy nemese 25-ı memlekettık satyp alu salasynda bolsa, toǧyzy jer qatynastary salasyna jäne altauy salyq organdary men jol polisiiasyna qatysty.
– Al, memlekettık baǧdarlamalarǧa bölıngen qarajatty oŋdy-soldy paidalanu oqiǧalary tırkeldı me?
– Astana qalasynda ıske asyrylyp jatqan salalyq jäne memlekettık baǧdarlamalarǧa bölıngen qarajattardyŋ maqsatty paidalanyluyn jedel qadaǧalau jūmysyna keletın bolsaq, anyqtalǧan sybailas jemqorlyq qylmystar sany 1-den 39-ǧa deiın artqan. Būl baǧytta negızgısınen basym Astana tūrǧyndarynyŋ äleumettık jaǧdaiyn jaqsartuǧa arnalǧan «Qoljetımdı tūrǧyn üi», «100 mektep jäne 100 auruhana», «Balapan», «Salamatty Qazaqstan», «Jol kartasy» sekıldı baǧdarmalar aiasyndaǧy memlekettık qarajattyŋ maqsatty paidalanyluy erekşe baqylauǧa alynǧan.
Atalǧan baǧyttaǧy jūmystyŋ tiımdılıgın arttyru jäne sapasyn jaqsartu üşın, memlekettık jäne innovasiialyq jobalar barysynda Astana qalasynda jüzege asyrylyp jatqan 60-qa juyq nysandar sybailas jemqorlyq täuekelderınıŋ aimaqtyq pasportyna engızıp, olar boiynşa biudjet qarajattarynyŋ kriminaldy qozǧalysy nysanyna monitoring jürgızılude.
– Jemqorlyq ärekettıŋ aldyn alu üşın departament qandai şaralardy qolǧa aluda?
– «Sybailas jemqorlyq qūqyq būzuşylyq faktisi turaly habarlaǧan nemese sybailas jemqorlyqqa qarsy küreste özge de jolmen järdemdesken adamdardy kötermeleu qaǧidalaryn bekıtu turaly» el Ükımetınıŋ qaulysyna säikes 4 azamatqa jalpy somasy 444 480 teŋge tölendı.
Sybailas jemqorlyqtyŋ aldyn alu jäne eskertu şaralary «Nūr Otan» partiiasy, «Atameken» Odaǧy jäne memlekettık emes qoǧamdyq ūiymdardyŋ bırlesken küşımen ıske asyryluda. Departamenttıŋ taldau-aqparattyq bölımımen bırlesken jūmystar nätijesınde memlekettık nemese basqa da biznes qūrylymdarynyŋ ısıne aralaspai-aq, memlekettık satyp alu barysyna monitoring jürgızılıp, tiımsız baǧa ūsynymdary da anyqtaldy. Būl rette janar-jaǧar mai, azyq-tülık, formalyq kiımder, ūsaq tas jäne t.b. satyp alu kezınde olardyŋ satyp alu baǧalaryn asyryp körsetu faktılerı belgılı boldy. Osyǧan bailanysty ärtürlı memlekettık organdarǧa tauarlar satyp alu boiynşa josparlanatyn baǧalardy qaita qarau turaly 9 ūsynys joldanyp, onyŋ 6-sy qanaǧattandyryldy, 64,5 mln teŋge somasynda biudjet qarajattaryn tiımsız paidalanu faktısınıŋ aldyn aldyq.
Gülmira AIMAǦANBET
