Jaŋa jyldyŋ alǧaşqy künderınde qazaq elınıŋ basyna töngen qauıp-qater, eŋ aldymen, küştık qūrylymdardyŋ äskeri qyzmetşılerı men äskeri oqu oryndarynyŋ kursanttary üşın ülken syn boldy. Aldyŋǧy şepte jürıp, qarşa boraǧan soqqyǧa, ot pen men oqqa keude tosqandar da – solar. Talaiy beibıt ömır jolynda şeiıt te bolyp kettı. Sonymen qatar olardyŋ atyna aitylyp jatqan syn da, aiyp ta az emes. Endeşe osyǧan qatysty jeke pıkırlerın bılu maqsatynda Qazaqstan Respublikasy Qaruly Küşterınıŋ bırneşe ardagerlerıne jolyqqan edık.
Marat Naǧūmanov, general-maior, «QR Qaruly Küşterınıŋ ardagerlerı» respublikalyq qoǧamdyq bırlestık töraǧasynyŋ orynbasary:
– «Etıkşı naşar bolsa, memleket onşa zardap şekpeidı, al bala tärbieşısı naşar bolsa, elde tūtas bır nadan ūrpaq paida bolady» dep baiaǧy zamanda Platon aitqan eken. Bertınde bızdıŋ atamyz äl-Farabi «Tärbiesız berılgen bılım – adamzattyŋ qas jauy» deptı.
Bükıl sanaly ǧūmyrymdy äskeri qyzmetke, onyŋ ışınde ofiserler men jauyngerlerdı tärbieleuge arnaǧan adam retınde aitarym – mūnyŋ bärı şyn mänındegı äskeri-patriottyq jūmystyŋ joqtyǧynan tuyndaǧan dünie. Kezınde Qazaqstan Qaruly Küşterınde jastarmen jūmys jönındegı ofiser degen qūrylym boldy, ony keiın aldy da taratyp jıberdı. Jastardyŋ tynys-tırşılıgı qalai, olardy ne tolǧandyrady, qandai problemasy bar, mūnymen eşkımnıŋ şaruasy bolǧan joq. Olar elımızde körıngennıŋ jetegınde kettı. Mūny aityp otyrǧan sebebım, keşegı būzaqylar men basbūzarlardyŋ aitaǧyna ergenderdıŋ denı – jastar.
Aşy da bolsa şyndyq, soŋǧy jyldary keibır äskeri bölım basşylary syrt közge ädemı fleş-mob, şou ūiymdastyruǧa äues bolyp kettı. Qanşa jerden qazırgı zamanǧy qaru-jaraqpen, ozyq tehnikamen jabdyqtalsa da, soǧysatyn jäne jeŋıske jetetın – adam. Onyŋ Otansüigıştıgı, ruhy myqty, jüregı qairatty bolmasa jäne ol jürek elım dep soqpasa bärı beker!
Memleket basşysy Q.Toqaev jıberılgen olqylyqtardyŋ bärın öz atymen atady, ony joiudyŋ joldaryn belgılep berdı. Endıgı jerde Prezidenttıŋ maŋyna toptasyp, el igılıgıne qyzmet etu ǧana qaldy. Bızdıŋ qoǧamdyq bırlestıktıŋ barlyq oblys ortalyqtarynda jäne üş qalada filialdarymyz bar. Qazır QR Qaruly Küşter ardagerlerınıŋ sany bes myŋnan asyp jyǧylady. Bızdıŋ barlyq küş-jıgerımız jastar tärbiesın küşeituge, olardy Otansüigıştıkke ündeuge jūmsalatyn bolady.
Manas Maǧūlov, zapastaǧy polkovnik, ışkı äskerler brigadasynyŋ būrynǧy komandirı, 1990-1991 jyldardaǧy bıtımgerşılık missiiasyna qatysuşy:
– Bırınşıden, būl jerde memleketke qarsy äreketterdı ūiymdastyruşylar men olardyŋ saiasi tehnologtaryna Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev qolǧa alǧan demokratiialyq qaita qūrular ūnamaǧanyn aita ketu kerek. Olar özderınıŋ aram oilaryn bır, ne ekı ai emes, bırneşe jyl boiyna daiyndaǧany aiqyn. Töŋkerıs ūiymdastyryp, bilıkke kelu üşın tek qana qolaily sättı kütkenı belgılı bolyp otyr.
Ekınşıden, uahabist-salafitter elımızdı emın-erkın aralap, meşıtterde uaǧyz aityp, jamaǧatqa «taza mūsylman memleketın» qūru ideiasyn sıŋırumen boldy. Arnaiy qyzmet ökılderı mūnyŋ bärın köre tūra eşteŋe ıstemedı. Älde olarǧa baiqamau būiyryldy ma?
Alǧaşynda şeruge şyqqan qala tūrǧyndary ekstremisterdıŋ tüpkı maqsattary turaly mülde beihabar edı, adamdar bolyp jatqannyŋ barlyǧyn beibıt maqsattaǧy azamattyq oi-pıkır bıldıru retınde qabyldady. Laŋkestık äreketterdıŋ jetekşılerı de däl osyny kütken bolatyn. Aqyr soŋynda qan tögılıp, qanşa adam qasıret şegıp, qalalar otqa orandy.
Qazaqstan halqy özınıŋ zaŋdy sailanǧan Prezidentıne sene bıldı, ol memleket üşın osynau qasırettı künderde täulık boiy jūmys ornynda bolyp, jedel ştabtyŋ jūmysyn jeke baqylap, elde konstitusiialyq tärtıptı qalpyna keltıru jäne qaraqşylardyŋ äreketterın jolyn kesu şaralaryn jüzege asyrdy.
Bız laŋkestıktı ūiymdastyruşylardy, olarǧa ideologiialyq dem beruşıler men qarjylyq qoldauşylardy tolyq anyqtap, olardyŋ şenı men lauazymyna qaramastan Otanyn satqan opasyzdar retınde zaŋ aldynda jauapqa tartady dep senemız.
Saparǧali Jaǧyparov, zapastaǧy polkovnik, QR Qaruly Küşterınıŋ ardagerı:
– Memleket basşysynyŋ Ūjymdyq qauıpsızdık şartyna qatysuşy elderden kömek sūrauyn ärtürlı qabyldap jatqan adamdar bar. Baisaldy sarapşylar men bılıktı mamandar būl dūrys jäne der kezındegı qabyldanǧan şeşım boldy degen pıkır aitady. Men osy pıkırdı qoldaimyn. Būl qadam halyqaralyq kelısımder men mındettemelerge sai keledı jäne Qazaqstan Prezidentı öz sözınde Ūjymdyq küşterdıŋ şekteulı kontingentı köp ūzamai elderıne qaitady dep aitty. Solai boldy da.
Qaruly Küşterımızdı küstänalaudyŋ da qajetı joq. Terrorşyl küşter aşyq maidanǧa şyqpai, ärdaiym beibıt tūrǧyndardyŋ atyn jamylady nemese solardy qalqan qylady. Sondai kezde sarbazdardyŋ kımnıŋ qas, kımnıŋ dos ekenın aiyruy qiyn bolyp, barlyq mümkındıkterın paidalana almai jatady. Qanşama jauynger osy qaqtyǧysta antyna adal bolyp, qyrşynnan qiyldy. Olardyŋ erlıgın el bıluge tiıs dep esepteimın.
Memleket basşysy küştık qūrylymdardyŋ jauyngerlık daiyndyq deŋgeiın köteru turaly basa aitty. Olardy materialdyq-tehnikalyq tūrǧydan qamtamasyz etuge, äskeri-kölık aviasiiasynyŋ parkın tolyqtyruǧa tapsyrma berdı.
Täuelsızdık bız üşın eŋ basty jäne qymbat qūndylyq bolyp tabylady. Ony ata-babalarymyz keşegı qan maidanda qoldan bermegen, endeşe aidyŋ-künnıŋ amanynda bızdıŋ odan airylyp qaluǧa eşbır haqymyz joq.
Äzırlegen Äbubäkır SMAIYLOV,
äskeri jurnalist
