Ūlttyq käsıpkerler palatasynyŋ alqa müşesı Talǧat Doskenovtıŋ pıkırınşe, Euraziialyq integrasiianyŋ jaŋa, maŋyzdy, örıstı kezeŋı bastaldy. Keşe Ortalyq kommunikasiialar qyzmetınde ötken brifingte atalmyş üderıs jaiynda oi tolǧaǧan ol otandyq şaǧyn jäne orta biznes salasy integrasiia jaǧdaiynda mol mümkındıkke ie bolǧanyn da aita kettı.
«2009 jyldan berı qarai Qazaqstan men Kedendık odaq elderı arasyndaǧy tauar ainalymy 88 paiyzǧa ösıp, 24 mlrd dollarǧa jettı. Eksport, onyŋ ışınde öŋdelgen tauarlardyŋ syrtqa şyǧaryluy ekı esege ūlǧaidy. İntegrasiiaǧa qatysuşy elderdıŋ ekonomikasy jalpy alǧanda 2,2 trln dollardy qūrady. Sonyŋ ışınde önerkäsıptık tauarlardyŋ ülesınde 1,5 trln dollar. İntegrasiiadan käsıpkerlerımız mol paidaǧa keŋelıp otyr» dedı Talǧat Qazykenūly.
Sözın naqty mysaldarmen ädıptegen ol byltyr qazaqstandyq elektr transformatorlarynyŋ eksporty – 7,4, traktorlardyŋ – 5,7, metaldy jūqartu stanoktarynyŋ – 5,5, toŋazytqyş pen mūzdatqyştardyŋ – 4,5, jük kölıkterınıŋ 3,7 ese ūlǧaiǧanyn jetkızdı.
T.Doskenovtıŋ aituynşa, jaǧdaidy paidalanyp, Euraziialyq naryqqa şyǧu maqsatyn közdegen investorlardyŋ legı de köbeiıp keledı. Sözın däleldegısı kelgen ol byltyr Qazaqstanǧa «Toyota» men «Peugeot» syndy älemdegı ırı avtokonsernder kelgenın alǧa tartty.
Sonymen qatar, ol keibır tüitkıldı mäselelerdı de atap öttı. «Byltyr «Astana Motors» kompaniiasy Reseige 2,5 myŋ avtobus jetkerudı josparlaǧan. Alaida, bır jetkerıletın kölıkke sol el tarapynan salynatyn salyq mölşerı 5-6 myŋ dollar bolǧandyqtan, bırde-bır kölık jetkerılmegen. Belarus Respublikasymen arada mūndai problema joq. Ol elde de tiıstı salyq bar. Bıraq, būl Kedendık odaq jäne Euraziialyq ekonomikalyq keŋıstıktegı serıktesterıne qoldanylmaidy. Al, Resei kölıkterı Qazaqstanǧa eş kedergısız äkelınude. Sondyqtan, Resei jaǧyna būl mäsele boiynşa basymdyq berılgen dep oilaimyz» dedı T. Doskenov.
Sonymen qatar, onyŋ oiynşa, Euraziialyq ekonomikalyq komissiia şaş al dese, bas alyp otyr. «Būl komissiia osy künderı 34 tehnikalyq reglament qabyldaǧan. Sonyŋ sanyn älı de azsynyp, 66-ǧa jetkızbek. Al, Europa odaǧynda tek 20 tehnikalyq reglament qana bar» dedı ol.
Qazırgı taŋda Euraziialyq Odaqtyŋ jaŋa Kedendık kodeksın äzırleu de kezek küttırmeitın mäsele eken. Ūlttyq käsıpkerlık palatasynyŋ esepteuınşe, oǧan qazaqstandyq jäne ozyq älemdık praktikadaǧy progressivtı elementter engızıluı şart. «Bız qazaqstandyq Keden zaŋy eŋ üzdık zaŋnamalardyŋ qataryna jatady dep esepteimız» dedı käsıpker.
Onyŋ habarlauynşa, 20 mamyr künı Euraziialyq ekonomikalyq komissiianyŋ ökılderı Astanaǧa kelıp, bırqatar mäselelerdı talqylaidy. Sonyŋ ışınde diplomdardyŋ özge elderde moiyndaluy da bolmaq. Būl eŋbek migrasiiasy men bılım salasy üşın qajet eken.
Amanǧali ŞMİTŪLY
