ماماندىعىم زاڭگەر بولعاندىقتان, الەم ەلدەرىندەگى ءارتۇرلى قىزىق زاڭدار تۋرالى اڭگىمەلەگىم كەلەدى. مۇندايدا اتام قازاق «ءار ەلدىڭ زاڭى باسقا, يتتەرى قارا قاسقا» دەيتىن. ەندەشە, شەتەلگە شىقساڭىز قاجەتىڭىزگە جاراپ قالار.
سينگاپۋر. كوشەدە ساعىز شايناپ جۇرگەندەرگە 400 دوللار, قوعامدىق ورىندا دارەتحاناعا وتىرعان سوڭ, سۋدى اعىزباعان ادامعا 500 دوللار ايىپپۇل سالىنادى. ەگەر, ايىپپۇلمەن تۇزەلمەي, تاعى دا ءۇش رەت قوقىس تاستاعان ادام, زاڭ بويىنشا موينىنا «مەن قوقىس تاستاعىشپىن» دەگەن جازۋدى ءىلىپ ءجۇرىپ, كوشەنى تازالايدى, جۋادى جانە ونى جەرگىلىكتى تەلەارنالاردان كورسەتىپ, ماسقاراسىن شىعارادى.
تايلاند. زاڭ بويىنشا ۇلتتىق اقشانى, تيىندى باسۋعا بولمايدى. ويتكەنى, وندا پاتشالارىنىڭ سۋرەتى باسىلعان. بۇل زاڭ تالاپتارىن كوبىنە سىرتتان كەلگەن تۋريستەر بۇزادى ەكەن. سونىمەن قاتار, كولىكتىڭ تىزگىنىنە كەۋدەڭىزدى جالاڭاشتاپ وتىرساڭىز دا (جەيدە, فۋتبولكا ت.ب. كيمەي) ايىپپۇل تولەتكىزەدى.
يتاليا. ەبولي دەگەن قالانىڭ كوشەسىندە نەمەسە كولىكتىڭ ىشىندە سۇيىسكەندەرگە 500 ەۆرو ايىپپۇل سالىنادى. تاۋاردىڭ تۇپنۇسقاسىنىڭ كوشىرمەسىن جاساعان ادام 10000 ەۆروعا دەيىن ايىپپۇل تولەيدى. ال, فورتە-دەي-مارمي كۋرورت قالاسىندا تىنىعۋ ۋاقىتىندا تۋريستەردىڭ مازاسىن الماۋ ءۇشىن موتو-شوپشاپقىشتى قوسقاندارعا دا ايىپپۇل سالادى.
ۇلىبريتانيا. ەگەر ۆەلوسيپەد مىنگەن ازامات جۇرگىنشىلەرگە ارنالعان تروتۋارمەن جۇرسە, 100 ەۆرو ايىپپۇل تولەيدى. كوشەدە توقتاعان كولىك جۇرگىزۋشىسى اۆتوكولىگىنىڭ موتورىن 3 مينۋتتان استام سوندىرمەي, وتالدىرىپ تۇرسا, وعان 120 ەۆرو ايىپپۇل سالىنادى.
گەرمانيا. گەرمانيا اۆتوباندارىندا اۆتوكولىكتەرگە جانارمايى تاۋسىلىپ قالسا دا توقتاۋعا بولمايدى. مۇنداي جاعدايدا 100 ەۆرو ايىپپۇل سالىنادى. بۇل – ۇلكەن جولدارداعى كەپتەلىستىڭ الدىن الۋى ءۇشىن جاسالعان شارا.
قىتاي. ادامنىڭ دەنەسىندە ەكى سانتيمەتردەن اساتىن تاتۋيروۆكا بولسا, اسكەرگە الىنبايدى. سۋعا باتىپ بارا جاتقان ادامنىڭ ءومىرىن قۇتقارۋعا رۇقسات ەتىلمەيدى. بۇل بىرەۋدىڭ تاعدىرىنا ارالاسىپ, كەدەرگى كەلتىرۋ دەپ تانىلىپ, جاۋاپقا تارتىلادى.
كولۋمبيا. 14 جاستان اسقان ەر ادامداردىڭ قالتاسىندا مىندەتتى تۇردە مۇشەقاپ (پرەزەرۆاتيۆ) بولۋى كەرەك. كەرىسىنشە جاعدايدا, ايىپپۇل سالىنىپ, جاۋاپقا تارتىلادى.
جاپونيا. 2009 جىلدان باستاپ تولىق ادامداردى زاڭ بويىنشا جاۋاپقا تارتادى. بۇل ەلدە ەر ادامنىڭ بەلى 80 سم-دەن, ايەلدەردىكى 90 سم-دەن اسپاۋى كەرەك.
شۆەيتساريا. كوپقاباتتى ۇيلەردە تۇنگى ساعات 10.00 كەيىن دارەتحانا سۋىن اعىزۋعا بولمايدى. ال ەگەر دارەتحاناعا بارساڭىز, سۋ اعىزۋدى تاڭ اتقانعا دەيىن كۇتۋ كەرەك.
كانادا. ماڭدايشالارداعى بارلىق جازۋلار فرانتسۋز تىلىندە جازىلۋى كەرەك. ەگەر فيرمانىڭ يەسى اعىلشىنشا جازعىسى كەلسە, اعىلشىن ءارپى فرانتسۋز ارپىنەن ەكى ەسە كىشى بولۋى ءتيىس. باسقا تىلدە جازۋ زاڭعا قايشى.
اقش. دجوردجيدا شتاتىندا 2010 جىلدان بەرى كوشەدە كيىپ جۇرگەن يۋبكا نەمەسە شالباردىڭ بەلبەۋىنىڭ ولشەمى مىقىننان 3 سم تومەن بولسا 25 دوللار ايىپپۇل تولەتكىزەدى. ميننەسوتەدە اۆتوكولىگىڭىزدىڭ دوڭگەلەگى تازا بولماسا, 2000 دوللارعا دەيىن ايىپپۇل سالادى. نيۋ-دجەرسي شتاتىنىڭ فورت-لي قالاسىندا ۇيالى تەلەفونىڭىزبەن كولىكتە عانا ەمەس, جاياۋ جۇرگىنشىلەرگە دە سمس-پەن حات جازىسۋعا بولمايدى, ايىپپۇل – 85 دوللار. ماريكوپا-كاۋنيدە جانۇياڭىزدا التى قىزدان اسسا, ءبىر شاڭىراق استىندا تۇرۋعا بولمايدى. لوس-اندجەلەستە باقانى سيپالاپ, سۇيۋگە بولمايتىنى تۋرالى ارناۋلى زاڭ شىققان. فلوريدادا عيماراتتار مەن ۇيلەردىڭ سىرتقى ەسىكتەرى سىرتقا قاراي اشىلۋى كەرەك. ىشكە قاراي اشىلسا, ايىپپۇل تولەيسىز. كەنتۋككيدە زاڭ بويىنشا قانشا اراق-شاراپ ىشسە دە, اياعىنان تىك تۇرسا ماس دەپ سانالمايدى. كرەسسكيلدە ءار ادام مىسىعىنىڭ مويىنىنا ءۇش كىشكەنتاي قوڭىراۋ تاعىپ قويۋعا مىندەتتى. نيۋ-يوركتە دۇكەندەردە نەمەسە باسقا جەرلەردە مانەكەندى جالاڭاش قويۋعا بولمايدى. اريزونادا كاكتۋس كەسكەندەر 25 جىلعا دەيىن تۇرمەگە توعىتىلادى. گاۆاي شتاتىندا قوعامدىق جەرلەر مەن كوشەلەردە جارناما پلاكاتتارىن ءىلۋ زاڭعا قايشى.
دايىنداعان: ەرلان جۇرىنباەۆ
