اقش پەن رەسەي كەلىسىمنەن شىقتى
اقش ورتا جانە قىسقا قاشىقتىققا ۇشاتىن زىمىرانداردى جويۋ تۋرالى كەلىسىمنەن (وكقرش) شەگىنىپ شىققاننان كەيىن, رەسەي دە بۇل كەلىسىمنەن شىعاتىنىن جاريالادى.
1987 جىلى اقش پەن كەڭەستەر وداعى «ورتا جانە قىسقا قاشىقتىققا ارنالعان يادرولىق زىمىرانداردى جويۋ» كەلىسىمىنە قول قويعان بولاتىن. 1 اقپان كۇنى اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ زىمىران جويۋ كەلىسىمىن توقتاتاتىنىن مالىمدەگەن. كەلەسى كۇنى رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين دە «امەريكالىق ارىپتەستەر كەلىسىمنەن شىعاتىنىن جاريالادى, ءبىز دە سولاي ىستەيمىز» دەپ مالىمدەمە جاسادى.
بىرەر كۇن وتكەننەن كەيىن بۇل ماسەلەنى قايتالاي اۋىزعا العان اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ ۆاشينگتوننىڭ قىتايدى قامتىعان بىرنەشە ەلمەن وكقرش-نا قاتىستى جاڭا كەلىسىم جاساۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرۋعا دايىن ەكەندىگىن مالىمدەدى.
گۋايدونى قولدايتىندار كوبەيدى
ەۋروپا وداعىنىڭ كوپتەگەن ەلى ۆەنەسۋەلا پارلامەنتىنىڭ سپيكەرى حۋان گۋايدونى اتالعان ەلدىڭ ۋاقىتشا باسشىسى دەپ حابارلادى BBC.
بۇدان بۇرىن اقش, كانادا, برازيليا سىندى ءبىر قاتار ەلدەر وعان قولداۋ بىلدىرگەن بولاتىن. ولار گۋايدونى ۆەنەسۋەلادا كەزەكتەن تىس سايلاۋ وتكىزۋگە كەپىل بولاتىن جانە دەموكراتيا قالپىنا كەلگەنگە دەيىن ەلدى باسقاراتىن ۋاقىتشا پرەزيدەنتى دەپ تانيتىنىن رەسمي تۇردە مالىمدەگەن. الايدا رەسەي باستاعان ەلدەر «بۇل ۆەنەسۋەلانىڭ ىشكى ىسىنە ارالاسۋ» دەپ قاتاڭ نارازىلىق تانىتقان.
ۆەنەسۋەلاداعى جاعداي ۋشىققاننان كەيىن ۇلىبريتانيا, فرانتسيا, يسپانيا, گەرمانيا ەلدەرى مالىمدەمە جاساپ, نيكولاس مادۋرودان 3 اقپاننان بۇرىن ەلدە كەزەكتەن تىس پرەزيدەنت سايلاۋىن وتكىزۋدى تالاپ ەتكەن.
جاساندى قول ءۇمىت جالعادى
DeTop بىرىككەن ەۋروپالىق زەرتتەۋ جوباسىنىڭ شەڭبەرىندە Integrum AB كومپانياسى مەن چالمەرس تەحنولوگيالىق ينستيتۋتىنىڭ (شۆەتسيا) عالىمدارى دوكتور ماكس ورتيس كاتالاننىڭ باسشىلىعىمەن ەرەكشە قول پروتەزىن جاساپ شىعاردى.
بۇل پروتەز ارنايى ەلەكترودتار ارقىلى نەرۆتەر مەن بۇلشىقەتتەردىڭ سيگنالداردى قابىلداۋعا قابىلەتتى. ول پاتسيەنتتىڭ قولىنا تىكەلەي قوندىرىلادى. سەزىمتال جاساندى قول قيمىل-قوزعالىسقا كادىمگىدەي يكەمدى.
سالگرەنسك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ اۋرۋحاناسىندا وسى پروتەزدى ورناتۋ بويىنشا العاشقى وتا ءساتتى جاسالىپ, ءبىر ادامنىڭ قولىن «ۇزارتتى». يمپلانتانت پاتسيەنتتىڭ شىنتاق سۇيەكتەرىنە بىرىكتىرىلگەن تيتان ساباعىنان جانە تەرى استىندا جۇيكە ۇشىنا قوسىلعان 16 ەلەكترودتان تۇرادى. بۇل قول قيمىلىن ىڭعايلى ەتىپ قانا قويماي, جەڭىل-جەلپى سالماعى بار زاتتى ۇستاپ نەمەسە كوتەرۋگە قاۋقارلى.
قالياقبار ۇسەمحان
