مەملەكەتتىڭ شەجىرەسىن, كەشەگىسى مەن بۇگىنىن, جەتكەن جەتىستىگىن ساقتاۋدا ارحيۆتەردىڭ جانە سول جەردەگى سىرت كوزگە كورىنبەيتىن, مەملەكەتىمىز ءۇشىن قۇندى قۇجاتتاردى كوزىنىڭ قاراشىعىنداي ساقتاۋدى قامتاماسىز ەتۋ – ارحيۆ قىزمەتكەرلەرىنىڭ مارتەبەلى مىندەتى. بۇل ورايدا ەلباسىنىڭ «ۇلى دالانىڭ جەتى قىرى» ماقالاسىندا ايقىندالعان تاپسىرمالار دا ارحيۆ جۇمىسىنىڭ ماڭىزدىلىعىن ارتتىرىپ وتىر.
بۇگىنگى تاڭدا سالاسى زاڭناماسىنا وزگەرىستەر ەنگىزىلۋدە, جاڭا عيماراتتار سالىنىپ, ماتەريالدىق تەحنيكالىق بازاسى جاڭارتىلىپ كەلەدى. الايدا ءوز شەشىمىن كۇتەتىن وزەكتى ماسەلەلەر دە جوق ەمەس. سونىڭ ءبىرى – ارحيۆ سالاسىنىڭ جوعارى دەڭگەيلى كاسىبي ماماندار دايارلاۋ بولىپ تابىلادى. قازىرگى تاڭدا ارحيۆتەردە ناقتى ارحيۆيست ماماندىعى بويىنشا قىزمەت اتقاراتىن ماماندار جوقتىڭ قاسى. سول ءۇشىن ستۋدەنتتەردى ارحيۆ قىزمەتى تۋرالى بىلىمدەرىن نىعايتۋ جانە تەرەڭدەتۋ, تەوريالىق جۇزىندە العان بىلىمدەرىن تاجىريبەلىك پراكتيكالارمەن ۇشتاستىرۋ, ارحيۆ قۇجاتتارىمەن جۇمىس ىستەپ تاجىريبە جيناقتاۋ ءۇشىن ارحيۆتىك تاجىريبە وتكىزىلىپ تۇرۋ قاجەت.
سول سەبەپتەن كاسىبي جوعارى ءبىلىم بەرۋ نارىق زامانىندا باسەكەلەستىككە توتەپ بەرە الاتىن, جاڭا ارحيۆ سالاسىندا يننوۆاتسيالىق باعدارلامالاردى مەڭگەرۋگە دايىن مامانداردى دايارلاۋ, ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ قاجەت-اق.
ارحيۆيست-قۇجاتتانۋشى مامانداردى دايارلاۋدى 2010 جىلدان باستاپ ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى عانا «ارحيۆتانۋ, قۇجاتتار جۇرگىزۋ جانە قۇجاتتامالىق قامتاماسىز ەتۋ» ماماندىعى بويىنشا ىسكە اسىرۋدا.
قازىرگى اقپاراتتاندىرۋ قوعامىندا بىرىڭعاي ەلەكتروندى قۇجات اينالىم جۇيەسىن جانە «تسيفرلى قازاقستان» باعدارلاماسىن ساپالى دەڭگەيدە جۇزەگە اسىراتىن دا وسى ارحيۆيست-قۇجاتتانۋشى ماماندار. قۇجاتتاردى تسيفرلاندىرۋ – ارحيۆ قۇجاتتارىن كوشىرمەلەۋ, قاعاز تۇرىندەگى قۇجاتتاردى ەلەكتروندىق تۇرگە بىرتىندەپ اۋىستىرۋ, وسى باعىتتا قۇجاتتاردى تەزدەتىپ وڭدەۋدە ولاردى قۇرۋ, ەنگىزۋ, سونىمەن قاتار ساقتاۋدى قامتاماسىز ەتۋ. بۇل تەحنولوگيا اقپاراتتاردى جىلدام تاراتۋ, قوعامدى قاجەتتى قۇجاتتارمەن قامتاماسىز ەتۋدە قولجەتىمدىلىك ماسەلەلەرىن شەشۋدەگى جاڭا قۇرال بولارى انىق جانە ارحيۆ جانە ءىس ءجۇرگىزۋ سالالارىندا ءوزىنىڭ وڭ شەشىمىن تابۋدا.
ارحيۆ سالاسىن بۇگىنگى كۇنى ۇلكەن جاڭالىقتار مەن وزگەرىستەر كۇتۋدە. ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ «ۇلى دالانىڭ جەتى قىرى» اتتى ماقالاسىندا اتاپ وتىلگەندەي, «ارحيۆ – 2025» جەتى جىلدىق باعدارلاماسى قابىلدانىپ, بۇل ارحيۆ سالاسىنا ءبىر ۇلكەن سەرپىلىس بەرەتىنى ءسوزسىز.
وسى تۇرعىدا ءبىر ايتارىمىز, قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق ءارحيۆىنىڭ دە سالا ماماندارىن دايارلاۋدا ءوز ۇلەسىن قوسۋدا. وقۋ زالىندا جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ ستۋدەنتتەرى تۇراقتى تۇردە زەرتتەۋ جۇمىستارىنا ارقاۋ بولاتىن تاريحي قۇجاتتارمەن جۇمىس جۇرگىزەتىن بولدى. ارحيۆ بارلىق جەتكىزگىشتەر تۇرىندەگى ارحيۆتىك قۇجاتتاردى تولىقتىرۋ, ساقتاۋ جانە پايدالانۋ, قۇجاتتار كوشىرمەلەرىنىڭ مەملەكەتتىك ساقتاندىرۋ قورىن قۇرۋ, ەسەپكە الۋ جانە ساقتاۋدى جۇزەگە اسىرادى.
تۇيىندەپ ايتقاندا, ارحيۆيست, قۇجاتتانۋشى مامانداردى دايارلاۋ قاجەتتىلىگى كۇننەن كۇنگە ارتۋدا. ەلىمىزدىڭ الدىڭعى قاتارلى كوپتەگەن جوعارى وقۋ ورىندارىندا باكالاۆر, ماگيستراتۋرا جانە دوكتورانتۋرا ساتىلارىندا ارحيۆتانۋ, قۇجاتتانۋ فاكۋلتەتتەرى اشىلسا, وتاندىق ارحيۆ سالاسىنىڭ دامۋىنا ۇلكەن سەرپىلىس بەرەتىن ەدى.
نازىم بيرمكۋلوۆا,
قازاقستان رەسپۋبليكاسى
ۇلتتىق ءارحيۆىنىڭ ءبولىم باسشىسى
