مادەنيەتىمىزدىڭ مايەگىمەن تانىسادى
استانادا جەرگىلىكتى جۇرت پەن سىرتتان كەلەتىن قوناقتارعا ارنالعان «بايتەرەك», «دۋمان», «حان شاتىر», «مەگا» سەكىلدى دەمالىس ورىندارى بارشىلىق. الايدا, كوپشىلىك ولارعا ويىن-ساۋىق قۇرۋ ءۇشىن بارماسا, باسقا ماقساتتى كوزدەمەيدى. ادامدى رۋحاني تۇرعىدان بايىتاتىن مۇراجايلار, تەاترلاردى قوسپاعاندا, ەلوردادا «اتامەكەن» قازاقستان كارتاسى» ەتنو-مەموريالدىق كەشەنىنەن وزگە جەردى ەمگە تاپپايسىز. بۇل ولقىلىقتىڭ ورنى تولتىرىلماق. باس قالامىزدا ءبىر ەمەس, ەكى مادەني نىسان بوي كوتەرمەك. ونىڭ ءبىرى – ەتنوساياباق بولسا, ەكىنشىسى – «expo – 2017» حالىقارالىق كورمەسى قارساڭىندا سالىناتىن ەتنواۋىل.
ەتنوساياباق ۇلتتار مادەنيەتىن كورسەتەدى
مەملەكەتىمىزدە 130-عا تارتا ۇلت وكىلدەرى تاتۋ-ءتاتتى تۇراتىنى امبەگە ايان. ەتنوساياباق سالۋدىڭ ماقساتى – قازاقستان حالقىمەن قوسا شەتەلدەن كەلەتىن قوناقتاردى ولاردىڭ مادەنيەتىمەن تانىستىرۋ. بۇل ورىن ەلىمىزدەگى تۋريزمدى دامىتۋعا دا مۇمكىندىك بەرەدى دەپ كۇتىلۋدە. 132 گەكتاردى الاتىن اۋماقتا ەتنواۋىلدار, دەندروساياباقتار, قوناقۇيلەر, ۇلتتىق اسحانالار پايدا بولادى. سونداي-اق, باس جوبالاۋشى «شاتت قۇرىلىس» جشس ەتنوساياباققا كەلۋشىلەردىڭ كولىكتەرىنە ارناۋلى ورىن دا بولمەك.
جوبا جەتەكشىسى, ساۋلەتشى عالىم يساباەۆتىڭ ايتۋىنشا, ەتنوساياباق الەمدە تەڭدەسى جوق نىسانعا اينالماق. «وزگە ەلدەردەگى ەتنوساياباقتار نەگىزىنەن ارحەولوگيانىڭ نەمەسە ساۋلەت ونەرىنىڭ ءبىر عانا تاقىرىبىن قامتىپ, ءبىر عانا ۇلتتىڭ مادەنيەتىن كورسەتەدى. ال, استاناداعى ەتنوساياباق پوليەتنيكالىق مادەنيەتتى قازاقستاندى مەكەندەيتىن ۇلتتاردىڭ داستۇرىمەن بىرىكتىرەدى» دەيدى ول.
سۇراپ بىلگەنىمىزدەي, ساياباقتىڭ باستى قۇرىلىسى ەتنوورتالىق بولماق. وعان قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ ءماجىلىس زالى, كورمە زالدارى, بارلىق ەتنوس مادەنيەتتەرىن كورسەتەتەتىن ينتەراكتيۆتى-ۆيرتۋالدى مۇراجاي, مادەنيەت جانە ونەر ورتالىعى, ءدارىسحانالار, ساۋدا ورىندارى, مۇراعاتى بار وقۋ زالدارى كىرەدى. ەتنوساياباقتا ءتۇرلى حالىقارالىق شارالار, قۇرىلتايلار, الەمدىك دەڭگەيدەگى سيمپوزيۋمدار وتكىزىلمەك. ساۋلەتشىنىڭ پىكىرىنشە, بۇل ورىن شاعىن جانە ورتا بيزنەس وكىلدەرىن دە وزىنە تارتادى.
تاعى ءبىر اتاپ وتەرلىگى, جوبالاۋشىلار ەتنوساياباقتىڭ ەكولوگيالىق جاعىنا دا كوڭىل ءبولىپ وتىر. ونىڭ اۋماعىندا ەنەرگوتيىمدى يننوۆاتسيالىق تەحنولوگيالار ورتالىعى جۇمىس ىستەپ, كۇن باتارەيالارى مەن جەل گەنەراتورلارى سىندى جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا كوزدەرى پايدالانىلماق.
«ناعىز قازاق وسى, مىنە, تانىپ قوي!»
جاقىندا استاناعا رەسمي ساپارمەن كەلگەن حالىقارالىق كورمەلەر بيۋروسىنىڭ باس حاتشىسى ۆيسەنتە لوسسەرتالەس: «قازاقستان پاۆيلونى تەك بالامالى ەنەرگيا كوزدەرiن يگەرۋدى عانا ەمەس, ول سونىمەن قاتار, مەملەكەتتiڭ تاريحىن, مادەنيەتiن, ونەرiن اشىپ كورسەتكەنi ءجون. قازاقستان تەك تاقىرىپتىق كورمەگە اينالىپ كەتپەس ءۇشiن, بiز وسىنداي ماسەلەلەردi ەنگiزۋ ءجونiندە تالقىلاۋلار جۇرگiزەمiز» دەگەن ەدى.
راسىمەن, «EXPO-2017» كورمەسى كەزىندە استانامىزعا 5 ملن قوناق قوناق كەلەدى دەپ بولجانۋدا. ولاردىڭ 2 ميلليونى تۋريستەر بولماق. قوناقتار عىلىمي جەتىستىكتەرىمىزبەن قوسا, ەلىمىزدىڭ مادەنيەتى مەن تۇرمىسىنا دا ۇڭىلەتىنى ءسوزسىز. سول كەزدە ولارعا نە كورسەتەمىز؟ ارينە, كورسەتەرىمىز جەتكىلىكتى. ەڭ الدىمەن, باي مادەنيەتىمىزدەن حابار بەرەتىن قازاقتىڭ ەتنواۋىلىمەن ماقتانا الامىز.
ەتنواۋىل ءۇش مىڭ شارشى مەتردى الادى. بۇل ءجونىندە جاقىندا «استانا EXPO-2017» ۇلتتىق كومپانياسىنىڭ باسقارما توراعاسى تالعات ەرمەگياەۆ مالىمدەدى. ونىڭ ايتۋىنشا, قازىر كومپانيا مادەنيەت مينيسترلىگىمەن بىرگە نىساننىڭ قۇرىلىسىن تياناقتاپ جاتىر. ەتنواۋىل ەجەلدەن كەلە جاتقان تاريحىمىز بەن مادەنيەتىمىزدى, ءداستۇرىمىزدى كورسەتەدى. ول جەرگە شەبەرلەر اۋىلى دا سالىنادى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا, ەتنواۋىل ارقىلى شەتەلدىكتەر قازاقتار جايلى ماعلۇمات الاتىن بولادى.
امانعالي قالجانوۆ