Astana qalasynda «Qazaqstandaǧy etikalyq donorlyq» atty seminar öttı, dep habarlaidy astana-akshamy.kz
Onyŋ alaŋynda sarapşylar aǧza donorlyǧy men transplantattaudyŋ zaŋdyq jäne etikalyq negızderın, DDŪ-nyŋ basşylyq qaǧidattaryn talqylady, sondai-aq aǧymdaǧy jaǧdaidy jäne Qazaqstandaǧy ūlttyq transplantattau baǧdarlamasyn ıske asyrudaǧy negızgı qiyndyqtardy qarastyrdy.
«Transplantologiianyŋ damu deŋgeiı densaulyq saqtau jüiesı men medisinalyq qyzmetter sapasynyŋ damuynyŋ özındık indikatory bolyp tabylady, öitkenı aǧzalardy sättı transplantattau qūqyqtyq baza, daiyndalǧan adam resurstary, tehnikalyq mümkındıkter jäne elde qalyptasqan donorlyq mädeniet bolǧan kezde ǧana jüzege asyrylady.
Transplantattau soŋǧy onjyldyqtardaǧy, sonyŋ ışınde Qazaqstan üşın de medisinadaǧy eŋ maŋyzdy serpılıs boldy, būl pasientterdıŋ ömırın köptegen jyldarǧa ūzartuǧa mümkındık beredı jäne köbınese emdeudıŋ jalǧyz täsılı bolyp tabylady», – dedı QR DSM Medisinalyq kömek körsetu departamentınıŋ direktory Ūlyqbek Medeubekov.
Densaulyq saqtau ministrlıgınıŋ ökılı atap ötkendei, Qazaqstan aǧzalardy transplantattau boiynşa joǧary tehnologiialyq operasiialardy jürgızu üşın damyǧan zamanaui infraqūrylymǧa ie.
Otandyq mamandar jürektı, bauyrdy, büirektı, ökpenı transplantattaudy joǧary deŋgeide jürgızedı jäne transplantattau nätijelerı älemdık standarttarǧa säikes keledı.
Qazaqstanda aǧza donorlyǧy men aǧzalardy transplantattaudyŋ tiımdı ūlttyq jüiesın damytu üşın 2012 jyly Transplantattaudy jäne joǧary tehnologiialyq medisinalyq qyzmetterdı üilestıru jönındegı respublikalyq ortalyq qūryldy.
Qazırgı uaqytta elde 7 transplantattau ortalyǧy, 40 donorlyq ūiym jūmys ısteidı, olar qaitys bolǧannan keiın donordy transplantattau maqsatynda köp aǧzany aluǧa daiyndau boiynşa medisinalyq qyzmet körsetedı.
Beiındı vedomstvonyŋ mälımetınşe, soŋǧy 10 jyldyŋ ışınde Qazaqstanda 2,5 myŋnan astam aǧzalardy transplantattau operasiiasy, būl rette 83% jaǧdaida tırı kezındegı donordan, 17% jaǧdaida qaitys bolǧannan keiıngı donordan jürgızıldı.
«Transplantattau ömırdı saqtaidy jäne balamasy joq jerde adam ömırınıŋ negızgı funksiialaryn qalpyna keltıredı. Būl rette, bar qauıpterdı eskere otyryp, donorlyqtyŋ etikasy men qauıpsızdıgın barynşa qamtamasyz etu üşın densaulyq saqtau mamandaryn oqytuǧa basa nazar audaru qajet», – dedı DDŪ-nyŋ Qazaqstandaǧy ökılı doktor Skender Syla.
Älemde jyl saiyn 115 myŋnan astam aǧzany transplantattau jürgızıledı. AQŞ, İspaniia, Horvatiia, İran siiaqty elderde auystyrylyp qondyrylǧan aǧzalardyŋ kem degende 85%-y qaitys bolǧannan keiıngı donorlardan alynǧan.
Bügıngı taŋda donorlar men resipientterdıŋ bıryŋǧai tızılımınde 4000-ǧa juyq adam, onyŋ ışınde 104 bala aǧzany transplantattaudy kütude, olardyŋ köpşılıgı jas jäne eŋbekke qabılettı jastaǧy adamdar. Resipientterdıŋ ışınde 3735 adamǧa büirek, 185 adamǧa bauyr, 144 adamǧa jürek, 16 adamǧa ökpe transplantattau qajet.
Qazırgı uaqytta Ministrlık elımızde transplantologiialyq qyzmettı damytu üşın kelesı şaralardy qabyldauda.
Halyqaralyq standarttarǧa säikes keletın materialdyq-tehnikalyq baza nyǧaityldy, şetelde jäne el ışınde transplantattau üilestıruşılerı oqytyldy, QR-da 2023-2025 jyldarǧa arnalǧan aǧza donorlyǧy jäne transplantologiia qyzmetın jetıldıru jönındegı ıs-şaralar jospary äzırlendı.
Bügıngı taŋda Qazaqstannyŋ 6000-ǧa juyq azamaty qaitys bolǧannan keiın aǧzalardyŋ donorlyǧyna kelısım bıldırdı.
