AMBULATORLY QAǦAZ KARTALAR ELEKTRONDY JÜIEGE KÖŞIRILDI
Qorlan QABDYROVA, Astana qalasy №3 qalalyq emhanasynyŋ bas därıgerı
– Qaiyrly kün, Qorlan Bolatqyzy?! №3 emhanada densaulyq saqtaudyŋ bıryŋǧai aqparattyq jüiesı qalai engızılude?
– Būl baǧytta bızdıŋ emhanada därıger qabyldauyna aldyn ala elektrondyq jazylu jürgızılude. Qazır ambulatorly qaǧaz kartalar elektrondy jüiege köşırılgen. Sonyŋ nätijesıne tırkeu ornyndaǧy qyzmet körsetudıŋ uaqyt ünemdılıgı ekı esege köterıldı.
– Atym – Saltanat. Bügıngı taŋda qalamyzdaǧy emdeu mekemelerı densaulyq saqtau qyzmetkerlerıne zäru degendı gazetter men telearnalardaǧy habarlardan jiı oqyp, körıp jürmız. Sızdıŋ emhananyŋ kadrlarmen tolyqtyryluy qandai därejede?
– Bızdıŋ emhana därıgerlermen 78 pa-iyz qamtamasyz etılgen. Sonyŋ ışınde aimaqtyq därıgerler – 92 paiyz, medbikeler – 93 paiyz jäne aimaqtyq medbikeler –100 paiyz. Ötken 2012 jyly profildı mamandar jetıspeuşılık mäselesın şeşu üşın Astana Medisinalyq universitetınıŋ järmeŋkesınen keiın emhanaǧa 15 jas maman jūmysqa alyndy, olardyŋ 5-euı travmatolog, kardiolog, gastroenterolog, UDS jäne funksionaldyq diagnostik mamandary boiynşa qaita daiarlyqqa jıberıldı.
– Euraziia ūlttyq universitetınıŋ studentterıne osy oqu ordasy janyndaǧy medisinalyq ortalyqta qyzmet körsetıledı degendı estıp edık. Sol ras pa?
– İä, būl bızdıŋ emhananyŋ jūmysyn 1,5 esege jeŋıldettı. Jyl saiyn qala halqynyŋ ösuıne bailanysty studenttık emhanaǧa bekıtu ortaşa eseppen 5-6 paiyzǧa joǧarylady. Sebebı, Astanada soŋǧy jyldary jaŋa oqu oryndary köptep aşyluda, sonyŋ nätijesınde oquşylar men studentter sany köbeiude. Ärine, būl rette Respublika daŋǧyly 56 jäne Bırjan sal köşesı 1 ǧimarattaryndaǧy emhananyŋ aşyluy barlyq mäselenı şeşken joq. Osyǧan bailanysty Astana qalasy Densaulyq saqtau basqarmasy Euraziia Ūlttyq universitetımen 418 şarşy metr alaŋdy medisinalyq ortalyqqa tegın paidalanu üşın memorandum bekıtıp, onda 5 aimaqtyŋ 11787 studentı auystyryldy. Mūnda 4 aimaqtyq terapevt qabyldaidy, 2 akuşer-ginekolog, zerthana, ultradybystyq jäne elektrokardiografiialyq zertteuler kabinetı jūmys ısteidı.
– Menıŋ qyzym kolledjde oqidy jäne ol virustyq aurularmen öte jiı auyrady. Tūmauǧa qarsy tegın egıluge bola ma?
– İmmunoprofilaktika Qazaqstan Respublikasy Ükımetınıŋ 2009 jylǧy 30 jeltoqsandaǧy «Qarsy profilaktikalyq egu jürgızıletın aurulardyŋ tızbesın, olardy jürgızu erejesın jäne halyqtyŋ josparly egıluge jatqyzylatyn toptaryn bekıtu turaly» №2295 qaulysyna säikes jürgızıledı. Al, tūmauǧa qarsy egu būl tızımge kırmeidı. Sondyqtan, sız lisenziiasy bar aimaqtyq emhanada nemese jeke ortalyqta aqyly negızde ǧana egıle alasyz.
– Qalamyzdaǧy barlyq emhanada densaulyq ortalyqtarynyŋ bar ekenınen habardarmyz. Osyndai ortalyqtar sızdıŋ emhnada da aşylǧan ba?
– İä, 2011-2015 jyldarǧa arnalǧan «Salamatty Kazaqstan» Densaulyq saqtau damuynyŋ memlekettık baǧdarlamasyn jäne Qazaqstan Respublikasy Prezidentınıŋ Joldauyn jüzege asyru jönınde ıs-şara josparyn oryndau maqsatynda, «Jas tolqyn» densaulyq jastar ortalyǧy jäne aldyn alu men äleumettık-psihologiialyq kömek bölımşelerı qyzmet etedı. Psihologtar, äleumettık qyzmetkerler SÖS mamandary därıgerlermen bırlese otyryp, treningter, aksiialar, döŋgelek üstelder, studentterge saualnama jürgızu, oqu oryndarynda jastardyŋ dostyq komitetımen jūmys ısteidı, otbasyn qūru mäselesı boiynşa keŋester, ūrpaq köru mäselesı, kontrasepsiianyŋ zamanaui ädısterı, jynystyq qatynastan jūǧatyn aurular, AİTV boiynşa mediko-äleumettık kömek körsetedı.
– Men – studentpın. Sızderdıŋ medisinalyq ūiymǧa tırkeluıme bola ma?
– İä, ärine. Bıraq, käsıbi lisei, kolledj oquşylary jäne joǧary oqu ornynyŋ kündızgı bölım studentterı bırınşı basşysynyŋ, iaǧni, direktordyŋ nemese rektordyŋ qoly qoiylǧan tızımge säikes, bızdıŋ emhanaǧa tırkele alady.
Jalpy, emhanamyzda medisinalyq ūiymǧa bekıtu, därıger qabyldauyna jazylu, veb-sait boiynşa üige därıger şaqyru sekıldı memlekettık qyzmet türlerı körsetıledı. Ol üşın halyqqa qyzmet körsetu ortalyqtarynan tırkeuden ötıp, veb-saitqa qoljetımdılıkke kılt alu qajet.
– Aŋdamai jürıp, jastyqpen aldandym. Aiaǧymnyŋ auyr ekenın estıgennen keiın jıgıtım mülde habarsyz kettı. Özım studentpın. Aityŋyzşy, sızderdıŋ emhanalaryŋyzda tüsık jasatuyma bola ma?
– Joq, bızdıŋ emhanada tüsık jasalmaidy. Mezgılsız jüktılık kezınde akuşer-ginekolog 11 aptaǧa deiın syrqat adamdy stasionarǧa jıberedı. Jüktılıktıŋ 21 aptasyna deiın komissiia äleumettık jäne medisinalyq körsetkışter boiynşa şeşım qabyldaidy. Öitkenı, tüsıkten keiın asqynular boluy mümkın, jüktılıktıŋ aldyn alǧan jäne kontrasepsiianyŋ jaŋa ädısterın qoldanǧan jön.
– Student ınımnıŋ kemıstıgı bar. Jūmysqa tūru nietımen medisina-lyq tekserısten ötu üşın emhanaǧa barsa, densaulyq saqtau qyzmetkerı aqy töleuın talap etıptı. Sonda sızderde kemtar studentterge arnalǧan jeŋıldıkter qarastyrylmaǧan ba?
– Ökınışke qarai, kepıldendırılgen tegın medisinalyq kömek kölemı tızımınde ondai jeŋıldıkter qarastyrylmaǧan, sondyqtan ,18 jastan asqandar medisinalyq tekserısten aqyly türde ötedı.
Gülbarşyn ÖKEŞQYZY