«Jastar» teatrynda Astana qalasy Tılderdı damytu jäne arhiv ısı basqarmasynyŋ ūiymdastyruymen «Arystarǧa taǧzym: ruh pen tıl» atty tarihi tanymdyq keş öttı. Keş 31 mamyr – saiasi quǧyn-sürgın qūrbandaryn eske alu künıne arnaldy.
Ötken ǧasyrda halyq basynan ötkergen näubettıŋ saldary älı künge joiylǧan joq. Tılderdı damytu jäne arhiv ısı basqarmasynyŋ basşysy Tıleuǧali Qyşqaşbaevtyŋ aituynşa, ötken ǧasyrdaǧy qoldan jasalǧan aşarşylyq pen repressiia, bırınşıden, halyqtyŋ ösımıne aitarlyqtai ūtylys alyp kelse, ekınşı jaǧynan eldıŋ mınezıne äser ettı. «Saiasi quǧyn-sürgın jasau arqyly otarşyl bilık bızdıŋ saǧymyzdy syndyrǧysy keldı. Bıraq halyqtyŋ saǧy synǧan joq, ezılmei, joiylyp ketpei, özın saqtap qala aldy. Būl – qazaqtyŋ tektılıgınıŋ, myqtylyǧynyŋ arqasynda bolǧan närse. Eger bız memlekettık sanaǧa jetpegen, būryn-soŋdy memleketı bolmaǧan, ūlttyq ruhy tömen halyq bolsaq, ol synnan öte almas edık» dedı basqarma basşysy.
Qazaqtyŋ ötken ǧasyrda basynan ne ötkergenın aitu – paryz, tarihty bılu – qajet. Sondyqtan da, şara Alaş arystarynyŋ jazyqsyz jalamen repressiia qūrbanyna ainaluy, olardyŋ äielderınıŋ lagerge jabylyp, azaptaluy baiandalǧan beinerolikpen bastalyp, odan ärı sahnalyq qoiylym ūsynyldy. Q.Quanyşbaev atyndaǧy memlekettık akademiialyq qazaq muzykalyq drama teatrynyŋ akterlerı 1932 jyldardaǧy aştyqty, aştyqtyŋ soŋyn ala jalǧasqan 1937-1938 jyldardaǧy repressiiany, osy qiyn kezeŋdegı adam taǧdyryn sahnalyq körınıs türınde ūsyndy. Soŋynan halyq tarihy men bastan keşken tragediiasyn arnau men änge syiǧyzyp, öner tūlǧalary sahnaǧa şyqty.
Keştı ziialy qauym ökılderı, ardagerler, köpbalaly analar, studentter men äskeri bölım sarbazdary tamaşalady.
