Memleket basşysy Nūrsūltan Nazarbaev qaşanda äleumettık saiasatqa, halyqtyŋ äl-auqatyn arttyruǧa jäne qazaqstandyqtardyŋ ömır süru sapasyn jaqsartuǧa erekşe köŋıl böledı. Jaqynda ǧana ötken Ükımettıŋ keŋeitılgen otyrysynda Elbasy densaulyq saqtau salasyndaǧy kadr tapşylyǧyna, äsırese el öŋırlerınde därıgerlerdıŋ jetıspeuşılıgıne, sondai-aq emdeu mekemelerın bılıktı mamandarmen qamtamasyz etu mäselesıne erekşe toqtaldy.
AZ-KEM ANYQTAMA
Qazırgı uaqytta elordalyq emdeu mekemelerıne 2760 medisinalyq qyzmetker jetıspeidı, onyŋ ışınde 1115 därıger qajet körınedı. Biylǧy toǧyz aida Astanaǧa 1913 medisinalyq qyzmetker kelıp, 1376 maman ärtürlı jaǧdailarmen basqa öŋırlerge ketken. Sonyŋ 37,5 paiyzy därıger mamandar.
Halyqaralyq standarttarǧa sai
Adamdardyŋ ömır süru deŋgeiın jaqsartu, eŋ aldymen medisinalyq qyzmet körsetudıŋ qoljetımdılıgı men sapasyn arttyruǧa, sonymen bırge salamatty ömır saltyn qalyptastyruǧa bailanysty ekenı belgılı. Būl rette Astana qalasyndaǧy Densaulyq saqtau basqarmasyna baǧynysty medisinalyq ūiymdar igılıktı ıster atqaryp jür.
Bügıngı künde qalalyq densaulyq saqtau jüiesınde medisinalyq qyzmet körsetuge tört medisinalyq mekemenıŋ halyqaralyq ülgıdegı sertifikaty bar. Naqtyraq aitsaq, şaruaşylyq jürgızu qūqyǧyndaǧy №1 qalalyq auruhana keŋestık-diagnostikalyq qyzmetter jäne mamandandyrylǧan, joǧary mamandandyrylǧan medisinalyq kömek körsetuge qūqyq beretın ISO 9001-2008 №7500070505 halyqaralyq sertifikatty biyl aldy. Astana qalasy Densaulyq saqtau basqarmasynyŋ basşysy Aigül Segızbaevnyŋ aituynşa, ol üş jylǧa berılgen.
Şaruaşylyq jürgızu qūqyǧyndaǧy №1 qalalyq perzenthanaǧa Ūlybritaniiadaǧy «Randoks» dep atalatyn kompaniia 2012 jylǧy «Rikas» baǧdarlamasy boiynşa (merzımsız) laboratorlyq zertteuler sapasynyŋ ışkı baǧasy jönınde halyqaralyq sertifikat berse, şaruaşylyq jürgızu qūqyǧyndaǧy №1 perinataldy ortalyq närestelerge, ginekologiialyq nauqastarǧa, jaŋa bosanǧan, jüktı, jas bosanǧan äielderge medisinalyq kömek körsetuge mümkındıgı bar ISO 9001-2008 halyqaralyq sertifikatyna ie. Būl qūjat 2011 jyly tört jylǧa berılıptı.
Onkologiialyq dispanser ŞJQ MKK-ne «Randoks» kompaniiasy «Rikas» baǧdarlamasy boiynşa laboratorlyq zertteuler (biohimiialyq taldau) sapasynyŋ ışkı baǧasy jönınde halyqaralyq sertifikatyn tabystasa, № 8 qalalyq emhana ŞJQ MKK ambulatorialyq-emhanalyq: halyqqa alǧaşqy mediko-sanitarlyq, keŋestık-diagnostikalyq kömek körsetu qūqyǧy bar ISO 9001-2008 №011001334960 halyqaralyq sertifikatyn biyl üş jyldyq merzımge alǧan eken. Osy emdeu mekemelerınde medisinalyq qyzmettıŋ kez kelgen türı bügıngı zaman talabyna sai jürgızıledı. Demek, endıgı jerde joǧary mamandandyrylǧan medisinalyq kömek alu üşın būrynǧydai şetelge aǧyludyŋ qajetı şamaly. Sebebı, bügınde kez kelgen keseldı asqynbai tūrǧan alǧaşqy satysynda-aq anyqtauǧa mümkındık köp. Osyǧan orai, bas qaladaǧy medisinalyq mekemeler de şeteldegı klinikalar sekıldı zamanaui qūral-jabdyqtarmen tolyq jaraqtandyrylǧan ärı pasienttıŋ densaulyǧyn jaqsartyp, ömırın saqtap qalu üşın bızde barlyq mümkındıkter qarastyrylǧan.
Bılıktı mamandar tapşy
El ekonomikasynyŋ ösuımen qatar, tūrǧyndar densaulyq saqtau jüiesınıŋ nyǧaiuyn, al medisinalyq qyzmetterdıŋ meilınşe qoljetımdı ärı sapaly boluyn qalaidy. Jaqynda ǧana «Nūr Otan» partiiasynyŋ HÜ kezekten tys sezınde qabyldanǧan jaŋa saiasi doktorinada osy mäselege ülken jauapkerşılıkpen qarau közdeldı. Būl rette bılıktı mamandardyŋ atqarar rölı erekşe ekenın eskersek, bügıngı taŋda elordada zamanaui apparattarmen jūmys ısteitın bılıktı mamandar jetkılıksız.
Densaulyq saqtau basqarmasy basşysynyŋ mälımdeuınşe, 2013 jylǧa 1 qazandaǧy jaǧdaiy boiynşa basqarmaǧa baǧynysty 33 medisinalyq ūiymda 7928 medisinalyq qyzmetker jūmys ısteidı, onyŋ ışınde 36,86 paiyzy, iaǧni 2923-ı därıger jäne 63 paiyzy, iaǧni 5005-ı orta medisinalyq qyzmetker körınedı. Bıraq, kadrlardyŋ eleulı jetıspeuşılıgı saqtaluda.
– Basqarmanyŋ medisinalyq ūiymdarynyŋ kadrlaryn jinaqtau üşın «Astana medisinalyq universitetı» aksionerlık qoǧamymen, «Halyqaralyq baǧdarlamalar ortalyǧy» (Bolaşaq) aksionerlık qoǧamymen jäne İnnovasiialyq-bılımdık konsorsiumymen memorandumdar bekıtıldı. Seul ūlttyq universitetınıŋ gospitalımen, Kaunas qalasyndaǧy Litva densaulyq ǧylymynyŋ universitetımen, Mäskeudegı medisinalyq akademiiamen, Koreiadaǧy Tegu joǧary tehnologiialyq medisinalar departamentımen ärıptestık turaly memorandumdar jüzege asyrylyp, olarmen kelısım-şarttarǧa qol qoiyldy,- deidı A.Segızbaeva.
Üstımızdegı jyly qalanyŋ vedomstvaǧa baǧynysty medisinalyq ūiymdaryna Astana medisinalyq universitetınıŋ 148 tülegı därıger retınde jäne qaladaǧy medisinalyq kolledjderdıŋ 250 jas mamany medbike bolyp jūmysqa ornalasty.
Densaulyq saqtaudyŋ halyqaralyq standarttaryna kezeŋdık jüielık auysu jäne bılıktılıkterın joǧarylatu üşın 2013 jyly 165 444 800 teŋge, onyŋ ışınde jergılıktı biudjetten 72 paiyz jäne respublikalyq biudjetten 28 paiyz qarajat bölındı. Üstımızdegı jyldyŋ toǧyz aiynda 2587 adam elımızdıŋ ǧylymi ortalyqtarynda, alys jäne jaqyn şetelderde bılıktılıgın joǧarylatu kurstarynan jäne alǧaşqy mamandandyryludan ötse, onyŋ 1348-ı därıger, 1096-y orta buyn medisinalyq qyzmetker, al 143-ı äkımşılık personal. Sonymen bırge jedel jäne şūǧyl medisinalyq kömek körsetu, neonatologiia, reanimasiia jäne anesteziolgiia boiynşa 177 därıger alǧaşqy qaita daiarlau kursyna daiyndaldy.
Zamanaui jaŋa nysandar
Soŋǧy jyldary elımızde «Densaulyq poiyzynyŋ» ūiymdastyryluy jäne «Salamatty Qazaqstan» baǧdarlamasynyŋ qabyldanuy sekıldı ūzaq merzımdı şaralar jemısın bere bastady. Degenmen, elorda tūrǧyndarynyŋ sany jyl sanap artuymen Astanada älı de bolsa emhanalar men auruhanalardyŋ azdyq etıp otyrǧany anyq. Osyǧan orai, bas qalada jyl saiyn bırneşe jaŋa nysandar paidalanuǧa berılude. Biyl paidalanuǧa berıletın nysandar sany – ekeu. Bırınşısı, auysymna 500 adamdy qabyldauǧa arnalǧan ambulatorlyq-emhanalyq keşen. Jambyl köşesındegı №2 üide onalasatyn būl nysan osy jyldyŋ bırınşı jeltoqsanynda paidalanuǧa berıledı dep josparlanuda.
Ekınşı nysan – №1 perinataldyq ortalyq bazasyndaǧy «Otbasylyq densaulyq oralyǧy». Esıldıŋ sol jaǧalauyndaǧy «Şipager» ODA-ǧa qaraityn tūrǧyndar men Prigorodnyi tūrǧyn alabynyŋ halqyna medisinalyq qyzmet körsetetın būl nysan jaqynda köpşılıkke esıgın aiqara aşty. Mıne, osylaişa Ükımettıŋ keŋeitılgen otyrysynda Memleket basşysy Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ densaulyq saqtau salasyndaǧy kadr tapşylyǧy, äsırese el öŋırlerınde därıgerlerdıŋ jetıspeuşılıgı, sondai-aq emdeu mekemelerın bılıktı mamandarmen qamtamasyz etu mäselesı elordada bırtınden şeşılıp keledı.
Gülbarşyn ÖKEŞQYZY