Ailardyŋ sūltany atanǧan Ramazan – sauap, keşırım, qūlşylyq aiy. Būl aida alǧaş auyz bekıtken jandardyŋ kökeiınde köptegen saualdar tuyndaidy. Endeşe, orazamyz qabyl bolyp, paidasy tiiuı üşın on kerek keŋestı äzırledık. Äzırge tört keŋestı nazarlaryŋyzǧa ūsynamyz.
Bırınşı keŋes
Körkem mınez-qūlyq ūstanu
Küpırlıkten, dınge, dılge tıl tigızuden, oraza ekenımızdı mındet qylyp, ainalamyzdaǧy adamdarmen jaman qarym-qatynas jasaudan saqtanuymyz kerek. Oraza mınez-qūlyǧymyzdy būzbaidy, kerısınşe, ony tüzeidı, al küpırlık adamdy dınnen şyǧarady. Allanyŋ ūlyq elşısı (sallalahu aleihi uä sälläm): «Kımde-kım ötırık söz ben oǧan amal qyludan tyiylmasa, Allaǧa onyŋ ışıp-jeuden tyiyluynyŋ qajetı joq» dep aitqan (Äl Būhari).
Ekınşı keŋes
Jaman sözden aulaq bolu
Äitpese tūtqan orazamyz zaia ketedı. Allanyŋ elşısı (s.a.u.): «Qaisybırıŋnıŋ oraza tūtatyn künı bolsa, onda būzyqtyq ıstemesın, aiǧai-şu şyǧarmasyn, al bıreu ony balaǧattasa nemese oǧan soqtyqsa: «Men oraza tūtqan adammyn!» desın, – dep aitqanyn ärdaiym este ūstau qajet (Äl Būhari, Muslim).
Üşınşı keŋes
Auyzaşarda şekten tys tamaqtanbau
Auyzaşarda tamaqty şekten tys qarpymau kerek. Būl – orazanyŋ paidasyn kemıtedı, ärı densaulyqqa ziianyn tigızedı.
Paiǧambarymyzdyŋ (s.a.u.) sünnetıne sai auyz aşqan abzal. Allanyŋ elşısı (s.a.u): «Qaisybırıŋ auyz aşatyn bolsa, kepken qūrmamen auyz aşsyn, öitkenı onda bereke bar. Eger qūrma tappasa, sumen aşsyn, öitkenı ol – taza» (Ät-Tirmizi) degen. Kün bata salysymen tez auyz aşuǧa asyǧu kerek. Allanyŋ elşısı (s.a.u.): «Adamdar auyzaşardy asyqtyrǧan saiyn igılıkte bolady» (Äl Būhari, Muslim) degen.
Törtınşı keŋes
Säresın ışu kerek
Orazany alǧaş ūstaǧandar: «Säresıge tūrmai-aq oraza ūstasam bola ma?» degen saualdy jiı qoiady. Säresı – taŋ älı atpai tūryp, tünnıŋ soŋǧy mezgılınde ışıletın as. Allanyŋ elşısı (s.a.s.) bır hadisınde säresıde berekettıŋ bar ekenın, säresıge tūrǧandar üşın perıştelerdıŋ dūǧa etetının: «Säresıde bereket bar. Bır jūtym su ışseŋ de, ony üzbe. Öitkenı Alla Taǧala men perışteler säresıge tūrǧandarǧa jaqsylyq tıleidı» dep jetkızgen.
Säresı – eŋ berekelı uaqyt. Ol – dūǧa, namaz oqylyp, Qūran qabyl bolatyn sät. Būǧan qosa säresı asyn ışu künı boiy ūstaityn orazanyŋ qiyndyǧyn jeŋıldetıp, basqa da qūlşylyqtardy oryndauǧa küş beredı. Säresınıŋ uaqytyn keşıktırıp, taŋ namazynyŋ uaqytynyŋ kıruıne az qalǧanda jegen abzal.
Äzırlegen Tölen TILEUBAI
