Jürekke sūǧylǧan selebe

Astana qalasynyŋ qylmystyq ıster jönındegı audan­aralyq sotynyŋ sudiasy Aijan Şaiahmetova Qazaqstan Respublikasy Qylmystyq kodeksınıŋ 99-baby 1-tarmaǧy, 293-baby 2-tarmaǧy, 1-tarmaqşasy boiynşa aiyptalyp, 2017 jyldyŋ 27 tamyzynan qamauda otyrǧan Darhan Ahmetov­tı aiyptau­ǧa naqty däleldıŋ jetkılıksızdıgıne bailanysty sot zalynan bostandyqqa şyǧardy.
Endı osy qanqūily qylmysqa alyp kelgen jaǧdaidy basynan bastap baiandasaq, oqiǧa bylai örbidı.

Işımdık ışu janjalǧa ūlasty

Ötken jyldyŋ 26 tamyzy künı qūrylysta jūmys ısteitın Künsūlu Nūrkeeva, Jazira Mihailenko, Balym Habidullina jäne Polina Şmidt kün senbı bolǧandyqtan, jūmystan keiın Anar köşesındegı Polinanyŋ üiınde bas qosuǧa kelısedı. Şamamen, ekı saǧattan keiın boijetkender ekı bötelke araq, bırneşe şişa syra alyp, aitylǧan üide dastarqan basynda otyrady.
Bırazdan soŋ aşy sudyŋ uyty boilaryn qyzdyra bastaǧanda jıgıttersız otyrystyŋ sänı joq ekenın tüsıne bastaidy da, Balym eskı dosy Darhan Ahmetovke telefon soǧady. (Sodan keiın Balym būl jerden ketıp qalǧan).
Sol-aq eken, Darhan jiyrma minuttan keiın qasyna Quat Äşırbekov degen tanysyn ertıp jetıp keledı. Olar da qūr qol kelmei, bır şölmek araǧyn üs­teldıŋ üstıne qoiady.
Otyrys qyza tüsedı. Darhan, Quat, Jazira, Polina aşy sudy erkın sımırıp, al Künsūlu tek syra ışıp otyrady. Dauystary emen-jarqyn şyǧyp, külıp-­oinap otyrǧan köŋıldı toptyŋ üstıne, saǧat tüngı 1.00 şamasynda körşısı Roman Gorulko kelıp qosylady. Roman jai kelmeidı, bır jarym litr syrasyn qoltyqtai kıredı.
Alaida osy otyrysqa özı äkel­gen litrdan astam syra onyŋ soŋǧy tatar dämı ekenın ol, ärine, bılgen joq. Üstel basynda äŋgımege jiı-jiı aralasyp, barynşa köŋıldı otyrdy. Körşısı Polina Şmidtpen de äŋgımelerı jarasyp qalady.
Mıne, osy kezde (şamamen bır saǧattan keiın) Polinanyŋ üiı­ne onyŋ jürıp jürgen jıgıtı İgor Dragun keledı. Kütpegen otyrysty, onyŋ üstıne süiıktısınıŋ beitanys jıgıttermen köŋıl köterıp otyrǧanyn körıp, İgor nıldei būzylady. Söitıp, esıktı tarys jauyp, kölıkpen kelgen baǧytyna ketpek bolǧanda, Polina jügırıp şyǧyp, aldyŋǧy oryndyqqa otyryp alyp, mäselenıŋ män-jaiyn jıgıtıne tüsındırmek bolady.
Osy jerde myna säikestıktı qaraŋyz, ekı ǧaşyq maşinanyŋ ışınde bırı-bırımen jaǧa jyrtysyp, qarym-qatynas tü­sınısıp jatqanda, tüngı ekı ja­­rymnyŋ şamasynda, tap sol jerge Darhan Ahmetov pen Quat Äşırbekov­tı ızdep aǧaiyndy Quanyşbek pen Qalqabek Äşır­bekovter de kele qalady. Qoldarynda bır-bır şyny syrasy bar ekı jıgıt te osy kezde masaŋ küide edı.
«Izdegenge – sūraǧan», bır-bırımen tüsınese almai, özderı qyzylkeŋırdek bolyp jatqan ekeuge syrttan būlar kelıp qosylyp, aulanyŋ ışı yzy-qiqy bolyp ketedı. Tosynan şyqqan aiqai-şuǧa ışten Künsūlu Nūrekeeva men Roman Gorulko şyǧady. Araq pen syrany aralastyra sıltep, közı tūmandana bastaǧan R. Gorulko mäselenıŋ män-jaiyn onşa ūǧyŋqyramai, körşısı Polinaǧa syrttan kelgen jıgıtter tiısıp, renjıtıp jatyr dep oilap, qaita kırıp, ış­ten sabyna kök leikoplas­tyr oralǧan asüi pyşaǧyn alyp şyǧyp, «Qyzdardy nege ren­jı­­te­sıŋder? Ketıŋder, būl jerden…» ­degen maǧynada Quanyş­bekke doŋaibat körsetken.
Osy kezde Quanyşbek aşudan jarylardai bolyp, neşe türlı bylapyt sözdermen ınısın : « Äi, Quatbek, sen kımmen araq ışıp jürsıŋ? Menı jaŋa bır orystyŋ sūmyraiy pyşaqtap tastai jazdady»,- dep aiqailaǧan.
Işten Quat şyǧyp, Quanyşbek Romanǧa ūmtylǧanda, aralaryna Polina men Jazira araşa tüsıp, Polina Romandy ışke alyp ketken. Bölmesıne ketken Roman Gorulkony sodan qaityp eşkım körmeidı.

Qolymen ıstemegendı moinymen kötergen

2017 jyldyŋ 27 tamyzy künı tüngı 02.30-da, qalalyq jedel järdem stansasynyŋ pultıne «Maǧan bıreuler pyşaq sūqty» degen habarlama tüsken. «Kım pyşaqtady?» degen saualǧa telefon soǧyp tūrǧan Roman Gorulkonyŋ özı «bılmeimın» dep jauap bergen.
Oqiǧa ornyna sanauly minuttarda jetken «jedel järdem» brigadasy bölmenıŋ qaq ortasynda qanǧa bögıp, es-tüssız jatqan Roman Gorulkony köredı. Janynda sabyna leikoplastyr oralǧan kök tüstı selebege ūqsas asüi pyşaǧy. Şūǧyl därıgerlık kömek körsetılgenen keiın ol esın jiǧandai bolady. Alaida jartyp eşteŋe aita almaidy. Sözderı tüsınıksız şyǧady. Sol küiı ony «jedel jär­dem» därıgerlerı auruhanaǧa jetkızgenımen, sūǧylǧan pyşaq jürektı jaralaǧandyqtan, onyŋ ömırın qūtqaryp qalu mümkın bolmaidy.
«Jedel järdem» brigadasymen ılese kelgen polisiia Q.Äşırbekov, İ.Dragun, P.Şmidt, K.Nūrkeeva, J.Mihailenkony Almaty audannyŋ ışkı ıster bölımıne jetkızedı. Alaida qylmysty ızdestıru organy pyşaq sūqqan küdıktını aiqyndai almaidy. Osy kezde tergeuşı E.Qydyrbaiūlynyŋ oiyna bır qulyq sap ete tüsedı. Ol Darhan Ahmetov pen Quanyşbek jäne Quat Äşırbekovterdı bölektep alyp, «Roman Gorulko qazır auruhanada sauyǧyp keledı. Eger oǧan kım pyşaq ūrǧanyn moinyna alyp, emdeluge ketken 300000-500000 teŋge şamasyndaǧy şyǧyndy ötese, tuysqandarymen kelısıp, ıstı jabuǧa kömektesemın» dep köpe-körneu aldauǧa barady.
Mūny estıgen Quanyşbek pen Quat «Bız būǧan deiın de ıstı bolyp, türmenıŋ dämın tatqanbyz. Bızge «suyq qaru ūstadyq» deuge bolmaidy, tekke ketemız. Al senıŋ ömırbaianyŋ tap-taza, saǧan eşteŋe bolmaidy. Men senıŋ aǧaŋ Rauannyŋ jan dosymyn. Myna «folksvagen passat» maşinamdy satamyn da aqşasyn beremın. Tek moinyŋa al» dep Darhandy jalyna ügıtteidı.
«Roman Gorulko tırı, sauyǧyp keledı» degenge senıp qalǧan Darhan, älgı ūsynysqa kelıse ketedı.
Söitıp, yŋǧaiǧa kelgen ony jedel ökılettı qyzmetker dälızdegı baspaldaqtyŋ astyna alyp şyǧyp, «qazır hattama toltyryp, audiobeine jazba jasaimyz. Sen R.Gorulkony leikoplastyrmen oralǧan kök sapty asüi pyşaǧymen ūrdym dep ait» degen. Ol būǧan kelısıp, däl solai dep, qolymen ıstemegen aiypty moinyna alǧan.

Jūmbaq ölımnıŋ tüiını şeşıle me?

Sot Darhan Ahmetovtı aqtap şyqty. Öitkenı, tergeu barysynda Darhannyŋ R.Gorulkonyŋ jüregıne pyşaq ūratyndai eşqandai sebep-saldar körınbedı.
Bırınşıden, aulada şyqqan janjal kezınde Darhan Romannyŋ qasyna jaqyndamaǧan. Kuälardyŋ aituynşa, Roman Quanyşbekpen janjaldasyp, ony sol jerdegı adamdar aiyryp jıbergennen keiın ol bırden öz bölmesıne ketken de Darhan şarbaqtyŋ syrtynda qalyp qoiǧan.
Ekınşıden, Roman öltırıldı dep oqiǧa ornynan qylmys qaruy retınde tabylǧan pyşaqta Darhannyŋ ne qol taby, ne ter iısı joq.
Sot-medisinalyq saraptama qorytyndysy öltıruşı äuelı Romannyŋ sol qolyn qatty jaraqattaǧanyn, sosyn baryp jürek tūsyna pyşaq ūrǧanyn anyqtady. Iаǧni, ol bırınşı pyşaq sıltegende qolyn tosyp, qorǧanǧan. Mamandardyŋ aituynşa, mūndai kezde ne denege, ne kiımge qan jūqpai qaluy mümkın emes körınedı. Al Darhannyŋ ne denesınen, ne kiımınen eşqandai qan daǧy tabylmady.
Üşınşıden, ol ainalasyna jaily, mınezı salmaqty, dau-­damaidan ünemı aulaq jüretın adam retınde sipattalady. Al mūndai jannyŋ aiaq astynan būryn alty alasy, bes beresı joq, tanymaityn adamǧa pyşaq ūruy mümkın be?
Al moiyndauyna kelsek, tergeuşı sotta ony aldaǧandyǧyn özı de moiyndady. Tuǧan aǧasynyŋ dosy qiylyp, soŋǧy sözın aityp, jalynyp tūrǧanda senıp qalǧanyn aitady.
Sondyqtan Astana qalasynyŋ qylmystyq ıster jönındegı mamandandyrylǧan audanaralyq soty 1991 jyly tuǧan Ahmetov Darhan Jomartūlyn aqtap, qylmystyq jazadan bosatty.
Al 2018 jyldyŋ 12 mausymynda Astana qalasy sotynyŋ qylmystyq ıster jönındegı sot alqasy osy ükımdı özgerıssız qaldyrdy.
Endı sotqa deiıngı tergeu organy marqūmdy öltırgen naǧyz qylmyskerdıŋ kım ekendıgın anyqtau üşın, jan-jaqty sauatty tergeu amaldaryn jürgızuı qajet. Sondyqtan, bırınşı ins­tansiiadaǧy sot qylmysqa qa­tys­ty basqa adamdardy anyqtau üşın ıstı prokurorǧa qaitardy.