كورمە تورگە شىققان كەز
تورتكۇل دۇنيەگە ءتور كورسەتكەن 2017 جىلدىڭ 90 كۇنى «ەكسپو كۇندەرى» بولىپ ەسىمىزدە قالدى. ايشىقتى ءۇش ايدا 5,4 ميلليونعا جۋىق ادام كورمەنى تاماشالادى. الدىن الا جوبالاعانداي, 100 مەملەكەت جانە 10 حالىقارالىق ۇيىم ەمەس, 15 مەملەكەتكە ارتىق كەلىپ, 22 حالىقارالىق ۇيىم قاتىستى. الەمدىك دەڭگەيدەگى شارا ەلىمىزدىڭ دە ومىرىنە سەرپىلىس بەردى. شاعىن جانە ورتا بيزنەستەگى 1400-دەن استام كاسىپورىن قۇنى 640 ميلليارد تەڭگە بولاتىن تاۋارلاردى جەتكىزۋگە جانە قىزمەت كورسەتۋگە تاپسىرىس الدى. تۋريستىك سەكتور جاندانا ءتۇستى. تۋروپەراتورلاردىڭ قىزمەتىنە دەگەن سۇرانىس 1,8 ەسە ارتتى. استانادا كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەرىنىڭ سانى 10 پايىزدان اسا كوبەيدى. ەلوردا بيۋدجەتىنە قىزمەت كورسەتۋ سالاسىنان تۇسكەن سالىق 1,2 ەسە ءوستى. وسىلايشا, قازاقستاننىڭ استاناسى بۇكىل الەمنىڭ نازارىن وزىنە اۋداردى.
قازاقستاننىڭ نەگىزگى ءىرى جوبالارىنىڭ ءبىرى «ەكسپو-2017» حالىقارالىق مامانداندىرىلعان كورمەسىن استانادا وتكىزۋ ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ باتىل ءارى يگىلىكتى باستاماسى بولدى.
2011 جىلعى 10 ماۋسىمدا پاريجدەگى حالىقارالىق كورمەلەر بيۋروسىنىڭ باس حاتشىسى ۆيسەنتە گونسالەس لوسسەرتالەسكە رەسمي تۇردە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءوتىنىمى تاپسىرىلدى. ءبىر جىل وتكەن سوڭ پاريجدەگى حالىقارالىق كورمەلەر بيۋروسىنىڭ باس اسسامبلەياسىنىڭ 151-ءىنشى وتىرىسىندا استانانىڭ رەسمي تانىستىرىلىمى بولىپ ءوتتى. جيىننىڭ باسىندا دەلەگاتتارعا قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ ارنايى بەينەۇندەۋى جولداندى. نۇرسۇلتان نازارباەۆ ءوز سوزىندە استانا جەڭىپ شىققان جاعدايدا, جوبانىڭ تابىستى جۇزەگە اسىرىلۋى ءۇشىن بارىنشا كۇش-جىگەرىن جۇمسايتىنىنا كەپىلدىك بەردى. 2012 جىلعى 22 قاراشادا حكب-گە مۇشە 161 ەلدىڭ وكىلدەرىنىڭ جاسىرىن داۋىس بەرۋ بارىسىندا استانا جەڭىسكە جەتىپ, «ەكسپو-2017» حالىقارالىق مامانداندىرىلعان كورمەسى وتەتىن ورىن رەتىندە تاڭدالدى. استانانىڭ ءوتىنىمىن 103 ەل قولدادى. قازاقستان «ەكسپو-2017» تمد جانە شىعىس ەۋروپا ەلدەرى اراسىندا ءبىرىنشى بولىپ وتكىزىپ, تاريحقا ەندى.
– استاناداعى ەكسپو حالىقارالىق كورمەسى – جاھاندىق كەڭىستىكتە ەلىمىزدى تانىتۋدىڭ جانە «قازاقستان» ۇلتتىق برەندىن ىلگەرىلەتۋدىڭ جاڭا بەلەسى. ءبىز «بولاشاقتىڭ ەنەرگياسى» تاقىرىبىن ۇسىنا وتىرىپ, عىلىمي پروگرەستىڭ بەل ورتاسىندا بولۋدى قالايمىز. بۇل – الەمنىڭ ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىك جىلدارىنداعى تابىستارى مەن قول جەتكىزگەن بيىكتەرىن مويىنداعاندىعىنىڭ بەلگىسى. سوندىقتان ول – جالپى ەلىمىزدىڭ جارقىن تابىسى. بۇل – جالعىز استانانىڭ ەمەس, جالپى قازاقستاننىڭ جەڭىسى, – دەدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.
«ەكسپو-2017» حالىقارالىق مامانداندىرىلعان كورمەسى ەلىمىزدىڭ بەدەلىن الەمدىك ارەنادا بەكىتكەنى ءسوزسىز. تاۋەلسىز ەلىمىزگە دەگەن سەنىم دەڭگەيىن بيىكتەتىپ, مەملەكەتتىك اشىقتىعى مەن العا ۇمتىلعان اسىل مۇراتىن ايشىقتادى.
كورمە اشىلعان كۇنى ەلوردادا باس قوسقان شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى سامميتىنە قاتىسۋشىلارى قوناقتاردىڭ العاشقى لەگىن باستادى. ال كورمە شىمىلدىعىن جاپقان كۇنى يسلام ىنتىماقتاستىعى ۇيىمىنىڭ عىلىم جانە تەحنولوگيالار جونىندەگى سامميتىمەن تۇستاس كەلدى. وسى نىسانالى ەكى سامميت اراسىندا دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ قۇرىلتايى ءوتتى, سپورت ساڭلاقتارى كوكپار تارتىپ, قازاق پالۋاندارى كۇرەس شارشىسىنا كۇش سىناستى. الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن كەلگەن ءتۇرلى مادەنيەتتەردىڭ ۇندەسكەن ورنىنا اينالعان كورمەدە ونەر جۇلدىزدارىنا ءتانتى بولدىق. كورمەنىڭ 90 كۇنىندە كۇن سايىن كونتسەرتتەر, شوۋ, ۇلتتىق كۇندەر جانە وزگە دە ويىن-ساۋىق ءىس-شارالارى ءوتتى. الىس-جاقىن ەلدەردەن كەلگەن ءارتۇرلى عىلىم سالاسىنداعى ءتۇرلى سەمينارلار مەن شەبەرلىك ساباقتارى كەزدەسۋلەر كورمە كۇندەرىن ءماندى ەتتى. استانا ەكونوميكالىق فورۋمى, شەتەل ينۆەستورلارىنىڭ كەڭەسى بيزنەس كورىگىن قىزدىردى.
«ەتنواۋىل» بوي كوتەرىپ, قازاقتىڭ قولونەرشىلەرى تۋىندىلارىن قوناقتارعا ۇسىندى. «ەكسپو-2017» حالىقارالىق كورمەسى وتكەن ۋاقىتتا «ءبايتەرەك» مونۋمەنتىنە 287 مىڭ ادام كەلىپ, قۇستىڭ ۇشار ءبيىگىندە تۇرىپ قالا كوركىن تاماشالادى.
ايگۇل ۋايسوۆا