مەيلى تەلەارنا تاماشالا, مەيلى كوشەگە شىق, مەيلى اۆتوبۋسقا ءمىن – كۇلكىڭدى كەلتىرەتىن قويىرتپاق ءتىل.
ءيا, سولاي, تەلەديداردى قوستىم. باياعى تۇتاس حاباردى جىرىم-جارىم ەتىپ ءبىر ساعاتتىق سەريال بىتكەنشە جەتى رەت جارناما بەرەتىن ادەتىنە باسىپ جاتىر ەكەن. قىسقا كۇندە قىرىق قايتالانىپ بەرىلىپ جاتاتىن «كازكوم» بانكتىڭ جارناماسىندا «وت» دەگەن ءسوزدى ايتا الماي, «ود باسىنان – ود باسىنا» («وتباسى» دەگەنى عوي) دەگەن سويلەمدى ەستىگەندە وتقا كۇيگەن ساقاۋ ءتىلىڭدى ۇرايىن دەگىم كەلدى. تەلەارنالار وسىنداي وراشولاق ءتىلدى جارناما بەرۋشىلەرگە «ەڭ الدىمەن ءتىلى دۇرىس بولسىن» دەپ نەگە تالاپ قويمايدى ەكەن؟!
سوسىن كۇن سايىن ەكى قايتارا بەرىلەتىن «عاشىقتىق دەرتى» دەگەن تۇرىك سەريالى باستالدى. جايلان دەيتىن قىز: «مەنىڭ ۇيلەنگىم كەلمەيدى!» دەپ باقىرىپ-شاقىرىپ تاعى ءبىر كۇلدىرىپ تاستادى. دۇرىس قوي, قىز بالانى «تۇرمىسقا شىعارۋدىڭ» ورنىنا «ۇيلەن» دەپ قىسىپ جۇرگەن شەشەسىندە ەس جوق. ارتىنشا (سول سەريالدا) بايرام شالدىڭ «سورپاعا قاقالىپ قالدىم عوي» دەپ كەسەك ەتكە ەمەس, سۇيىق سورپاعا «قاقالعان» كەمشىلىگىن كەمپىرى سۇقيلادان كورىپ كوزىن الارتتى (دۋبلياج جاساۋشىنىڭ دا, بايرامنىڭ دا جەلكەسىنەن ۇرعىم كەلدى). تەلەديدارىمدى ۇرۋعا ايادىم. سىنىپ قالسا, قاسقا كەدەيگە وڭاي ما؟!
كوڭىلىم قالىپ, «Qazaq» ارناسىنا اۋىستىردىم. ءتىلشى شىعىس قازاقستاننىڭ كاتونقاراعاي اۋدانىنداعى بۇعى شارۋاشىلىعىنان رەپورتاج جۇرگىزىپ جاتىر ەكەن. بۇل دا جىرعاتپادى. باستان- اياق بۇعى شارۋاشىلىعىن «مارال شارۋاشىلىعى» دەپ سوقتى. ءتىپتى «مارالدىڭ ۇرعاشىسى» دەپ قويادى. مارال دەپ ۇرعاشى بۇعىنى ايتاتىنىن قايدان ءبىلسىن. ەنەڭدى ۇرايىن, ماڭگۇرتتەر دەدىم دە, قولدى ءبىر-اق سىلتەپ, «حابار-24» ارناسىنا اۋىستىردىم. باياعى جىر بولعان اۆتوكولىك اپاتى. «جۇرگىزۋشى رۋلگە يە بولا الماي, قارسى بەتكە شىعىپ كەتۋ سالدارىنان ءۇش ادام قايتىس بولعان, ءبىر ادامنىڭ «باس ميى شايقالعان» (دارىگەر بولسا سوكپەس ەدىڭ, تەلەجۋرناليستىڭ ءتىلى). ميى جۇلىن بولىپ كەتكەن جۋرناليسكە نە ايتارسىز؟!
جارايدى, ۇيدە تەلەارنالارعا تەلمىرۋدەن وزگە ەرمەگى جوق قاريا بىراۋىق اۆتوبۋسقا وتىرعانىم بار. «كەلەسى ايالداما – ءسۇيىنباي باتىر كوشەسى» دەپ ساڭق ەتتى (№320 اۆتوبۋس). اقىن بابامىز باتىر دا بولعان ەكەن-اۋ! «ەستىمەگەن ەلدە كوپ» دەگەن وسى. تاعى ءبىر اۆتوبۋسقا وتىردىم. «جولاقى تولەۋدى ۇمىتپاڭىز. اقىسىز جول ءجۇرۋ ءۇشىن سالىناتىن ايىپپۇل كولەمى – ەكى ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىش نەمەسە 5840 تەڭگە». ءا-ءا, اقىسىز جول ءجۇرۋ ءۇشىن الدىن الا 5840 تەڭگە تولەپ, سوسىن الاڭسىز جۇرە بەرۋگە بولادى ەكەن-اۋ! ونى كىم بىلگەن؟ ەرتە كەزدىڭ ءبىر ومىردەن تۋعان انەكدوتى ەسىمە ءتۇستى. ومىرىندە ءبىرىنشى رەت ۇلكەن قالاعا بارعان قاريا كوشەدە كەلە جاتىپ دارەتكە قىسىلىپتى. تالدىڭ تاساسىندا «كىش ەتىپ» وتىرعاندا, پوليتسيا ۇستاپ الىپ: «اقساقال, كوشەدە دارەت سىندىرۋعا بولمايدى, ايىپپۇل تولەيسىز. بەس سوم اكەلىڭىز» دەسە, قاريا قالتاسىنان قىزىل وندىق كۋپيۋرا سۋىرىپ بەرىپتى. «اتا, ارتىق بەس سومىڭىزدى قايتارىپ بەرەتىن سداچا جوق, ءبىر دۇكەنگە بارايىق» دەسە, قاريا ايتادى دەيدى: «قاراعىم, اقشا قايتارىپ اۋرە بولما, ارتىعى سەندە تۇرا بەرسىن. قۋىعى بوس كارى ادام تاعى دا دارەت سىندىرامىن عوي» دەپتى. سول سياقتى اۆتوبۋستىڭ دا ايىپپۇلىن الدىن الا تولەپ تاستاۋعا بولاتىن سياقتى.
سوسىن سارايشىق كوشەسىنىڭ «دومالاق انا» ايالداماسىنان ءتۇستىم. كوزىمە كوشەدەگى كورنەكتى جارناما وتتاي باسىلدى. «جاقىندا قالامىز جازيرا الاپقا اينالادى». سۇمدىق قوي! سوندا كەشىكپەي استانامىزداعى اسپانمەن استاسقان ءزاۋلىم قۇرىلىستاردىڭ ءبارىن جەرمەن جەكسەن ەتەتىن بولعانى ما؟! «قايدا بارساڭ دا قورقىتتىڭ كورى» دەگەندەي, قايدا بارساڭ قويىرتپاق ءتىل..
بوداۋحان توقانۇلى, جۋرناليست
