El astanasy – Nūr-Sūltan
Nauryz aiynyŋ 23-ınşı jūldyzynda täuelsız Qazaqstan astanasynyŋ atauy Nūr-Sūltanǧa özgerdı. Mūnyŋ qarsaŋynda Parlament deputattary qos palatanyŋ bırlesken otyrysynda elorda atauynyŋ Nūr-Sūltanǧa özgeruın bırauyzdan jaqtap, dauys bergen edı.
Parlament zaŋ jobasyn bırauyzdan maqūldady
Eŋ aldymen Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev Konstitusiialyq Keŋes müşelerınıŋ, Joǧarǧy sot sudialarynyŋ, Qazaqstan Respublikasynyŋ Tūŋǧyş Prezidentı – Elbasynyŋ, Ükımet müşelerınıŋ qatysuymen ötken ekı palatanyŋ bırlesken otyrysynda Qazaqstan halqyna ant berdı. Memleket basşysy räsımge qatysuşylar aldynda söilegen sözınde Qazaqstan Respublikasynyŋ Tūŋǧyş Prezidentı – Elbasy Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ egemen elımızdı qalyptastyruǧa jäne örkendetuge, sondai-aq elordamyz – Astanany tūrǧyzuǧa sıŋırgen zor eŋbegıne airyqşa toqtaldy.
Qasym-Jomart Toqaev joǧary ärı jauapty qyzmettı atqara otyryp, Elbasynyŋ strategiialyq baǧytyn jalǧastyra beretının aitty. Räsım barysynda Qazaqstan Respublikasynyŋ Tūŋǧyş Prezidentı – Elbasyǧa «Halyq qaharmany» ataǧy berılıp, «Altyn jūldyz» airyqşa belgısı tabys etıldı. Qasym-Jomart Toqaev: «Bügınde Nūrsūltan Äbışūly Nazarbaev älem tarihyna asa körnektı reformator retınde endı. Ol Qazaqstandy dünie jüzındegı bäsekege qabılettı 50 eldıŋ qataryna qosylǧan zamanaui ärı ozyq memleketke ainaldyra bıldı. Elbasynyŋ halqymyzǧa jäne älem qauymdastyǧyna sıŋırgen eren eŋbegı men ūly esımın mäŋgı este saqtauymyz kerek» dei kele, elordamyzdyŋ atauyn Nūr-Sūltan dep özgertuge ūsynys jasady. Änūranymyz oryndalǧan soŋ, Q.Toqaevqa Prezident kuälıgı men ştandarty, keude belgısı jäne «Altyn qyran» ordenı tabys etıldı.
Sol künı Parlament elordanyŋ atauyn özgertu turaly zaŋdy ekı oqylymda maqūldady. «Qazaqstan Respublikasynyŋ Konstitusiiasyna säikes, el Ükımetı Prezidentke Astana atauyn özgertuge Konstitusiiaǧa tüzetu engızu üşın respublikalyq referendum ötkızu jönınde ūsynys jasady. Prezident būl ūsynysty referendumǧa şyǧarmai, Parlamenttıŋ qarauyna jıberu turaly şeşım qabyldady. Konstitusiialyq Keŋes būl mäselege orai oŋ qorytyndysyn jıberdı» dep mälımdedı bırlesken otyrysta Mäjılıs töraǧasy Nūrlan Nyǧmatulin. Otyrysqa qatysqan Senattyŋ 43 jäne Mäjılıstıŋ 101 deputaty atalǧan ūsynysty bırauyzdan maqūldady.
Ūsynysty elorda mäslihaty qoldady
Altynşy şaqyrylǧan Astana mäslihatynyŋ deputattary 46-nşy kezekten tys sessiia barysynda Astana atauyn Nūr-Sūltanǧa özgertu turaly ūsynysty qoldady. «Bügın Prezident Qasym-Jomart Toqaev Astanany Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ esımımen ataudy ūsyndy. Qala basşylyǧy elımızdıŋ Tūŋǧyş Prezidentı N.Nazarbaevtyŋ esımın mäŋgı este qaldyru turaly ūsynysty tolyq qoldaidy» dep mälımdedı sessiiada söz söilegen elorda äkımı Baqyt Sūltanov. Ol Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ Prezident ökılettıgın toqtatu turaly şeşımıne tarihi dep baǧa berıp, Astanany Elbasynyŋ perzentı jäne täuelsızdık jyldaryndaǧy elımızdıŋ äleumettık-ekonomikalyq jetıstıkterınıŋ körınısı dep atady. Äkımnıŋ paiymdauynşa, bas qala eldıŋ ösıp kele jatqan rölın, quatyn jäne odan ärı damuynyŋ joǧary äleuetın körsetedı. Sessiia qorytyndysynda deputattar elorda atauyn özgertu turaly ūsynysty qoldady. Astanany Nūr-Sūltan dep özgertu turaly ūsynys Qazaqstan Respublikasy Ükımetı janyndaǧy Respublikalyq onomastikalyq komissiianyŋ qarauyna jıberıledı.
Aita keterlık jaittyŋ bırı, elorda atauyn özgertu räsımın Ädılet ministrlıgı resmi tüsındırıp berdı. «Konstitusiiaǧa engızıletın tüzetuler respublikalyq referendumǧa (91-ınşı bap) şyǧarylady. Referendum ötkızu jönındegı ūsynysty Parlament nemese Ükımet beredı. Ony ötkızu nemese bas tartu turaly şeşımdı Prezident qabyldaidy. Eger Prezident būl ūsynysty Parlamenttıŋ qarauyna jıberetın bolsa, Konstitusiiaǧa özgerıster men tolyqtyrular engızu jobasy respublikalyq referendumǧa şyǧarylmaidy. Mūndai jaǧdaida Parlamenttıŋ şeşımı Konstitusiiada körsetılgendei, 53-ınşı bapqa säikes qabyldanady. Elordanyŋ atauyn özgertu turaly Konstitusiiaǧa engızılgen tüzetuler osy räsımge säikes engızıldı» delıngen resmi habarlamada.
23 nauryzda Prezident Qasym-Jomart Toqaev «QR Konstitusiiasyna özgerıster engızu turaly» zaŋǧa qol qoidy. Osy zaŋda: «1-bap. 1995 jylǧy 30 tamyzda respublikalyq referendumda qabyldanǧan Qazaqstan Respublikasynyŋ Konstitusiiasyna mynadai özgerıster engızılsın: 2-bapta: 3-tarmaq mynadai redaksiiada jazylsyn: «3. Respublikanyŋ äkımşılık-aumaqtyq qūrylysy, onyŋ astanasynyŋ märtebesı zaŋmen belgılenedı. Qazaqstannyŋ astanasy Nūr-Sūltan qalasy bolyp tabylady.»; 3-1-tarmaqtaǧy «Astana» degen söz «Nūr-Sūltan» degen sözben auystyrylsyn. 2-bap. Osy Zaŋ alǧaşqy resmi jariialanǧan künınen bastap qoldanysqa engızıledı» delıngen.
Sol künı respublika Prezidentınıŋ «Qazaqstan Respublikasynyŋ astanasy – Astana qalasyn Qazaqstan Respublikasynyŋ astanasy – Nūr-Sūltan qalasy dep qaita atau turaly» Jarlyǧy şyqty.