Künı keşe redaksiiamyzǧa Ūlbosyn esımdı oqyrmanymyzdan hat keldı. 2016 jyldyŋ tülegı pedagog-psiholog mamandyǧy boiynşa jūmys tappai jür eken. Barǧan jerı eŋbek ötılınıŋ joqtyǧyn alǧa tartyp, sypaiy türde şyǧaryp salady deidı. Sonda täjıribesı joq jastar qyzmetke qalai tūrady? Özektı mäselenıŋ şeşımın tarqatyp körelık…
Million tūrǧyny bar Astananyŋ şirek paiyzy jastar eken. Iаǧni, 14-29 jas aralyǧyndaǧy tūrǧyndar sany bügınde 250 myŋǧa juyqtaidy. Resmi derekterge süiensek, şamamen 20 myŋnan astam tülek jyl saiyn arnaiy orta, joǧary oqu oryndaryna qabyldanady. Olardyŋ teŋ jartysy – bas qalaǧa arman quyp, elımızdıŋ tükpır-tükpırınen kelgender. Al, joǧary oqu ornyn jylda şamamen 12 myŋ student aiaqtaidy. Qolyna diplom alǧan olardyŋ bärın jūmyssyz deu – orynsyz. Bıreu student bop jürıp te bılıktı mamandardyŋ nazaryna ılıgedı. Ekınşılerı magistraturaǧa tapsyryp, oquyn jalǧastyrady. Bılım jolynda şetel asyp jatqandary qanşama. Alaida köpten aŋsaǧan bır japyraq qaǧazyna qoly jetıp, eŋbek naryǧynda oryn tappai jürgender de barşylyq. Memleket olardyŋ mūŋyn mūŋdap, jaǧdaiyn jasaudan tartynǧan emes.
TÄJIRİBEGE AILYQ TÖLEIDI
Jūmys degende eŋ äuelı Astana qalasy äkımdıgınıŋ Jūmyspen qamtu ortalyǧy eske tüsedı. Būl mekeme «Jūmyspen qamtu jol kartasy 2020» – memlekettık baǧdarlamasyn jüzege asyratyndardyŋ bırı. Künıne mūnda 400-ge tarta adam keledı. Olardyŋ denı – jastar. Basynda bılımı, qaltasynda diplomy bar, bıraq täjıribesı joq olar «Jastar praktikasynan» ötuge asyq. Būl baǧdarlama joǧary oqu oryndary men kolledj tülekterıne mamandyǧy boiynşa alǧaşqy täjıribesın jinauǧa jaǧdai jasaidy. Ädette täjıribe barysynda eŋbekke degen erekşe qabıletımen jūmys beruşınıŋ közıne tüsken jas azamattar sol käsıporynǧa tūraqty türde jūmysqa ornalasyp jatady.
Soŋǧy bes jylda memleket tarapynan ülken qoldauǧa ie bolǧan serpındı jobanyŋ igılıgın 3746 astanalyq tülek sezındı. Täjıribeden keiın olardyŋ 60 paiyzy tūraqty jūmysqa ornalasypty. Al, biyl «Jastar praktikasyna» 572 adam jıberıldı. Baǧdarlamaǧa qatysuǧa niet bıldıruşılerdı qazan aiynyŋ soŋyna deiın qabyldaidy eken. Tek oǧan jasy jiyrma toǧyzǧa deiıngı, joǧary nemese arnaiy orta bılımı bar, oqyǧan mamandyǧy boiynşa eş jerde jūmys ıstemegender qatysa alady. Jūmyspen qamtu ortalyǧy tülektermen alty aiǧa eŋbek şartyn jasaǧan soŋ, olardy arada kelısım bar jūmys beruşı kompaniialardyŋ bırıne jūmys ısteuge jıberedı. Sondai-aq, memleket tarapynan baǧdarlama qatysuşylaryna ai saiyn 45 000 teŋge jalaqy tölenedı. Täjıribe kezınde jastardyŋ käsıbı jūmys beruşınıŋ köŋılınen şyqsa, alty aidan soŋ, tūraqty jūmysqa qabyldauǧa qūqyly. Baǧdarlamaǧa qatysu üşın bar bolǧany Astana qalasy Jūmyspen qamtu ortalyǧyna kelu kerek. Ümıtkerdıŋ özımen bırge jeke kuälıgı men diplomy boluy tiıs.
TÜIINDEME JIBERGEN JÖN
«Astana jastary» resurstyq ortalyǧy da käsıbi baǧyt-baǧdar beru men jastardy jūmyspen qamtu boiynşa bırqatar tūraqty ıs atqarady. Mäselen, 2015 jyldan berı ai saiyn jūmyssyz azamattardyŋ senımın arttyryp, äŋgımelesu kezındegı sūraqtarǧa ūtymdy jauap beruge üiretetın psihologiialyq treningter ötkızıledı. Osy künge deiın atalmyş treningterge 500-ge juyq adam qatysqan.
Sonymen bırge, biyl salalyq bos jūmys oryndary järmeŋkesı ūiymdastyrylatyn boldy. Jas mamanǧa degen taptyrmas kömektıŋ bırı – osy. Mäselen, nauryzda – tehnikalyq, säuırde – gumanitarlyq, şıldede sauda jäne ekonomika salasyndaǧy järmeŋkeler öttı. Ondaǧy jūmys beruşılerdıŋ talaptary da köp emes. Mamandyǧy boiynşa diplomy barlardyŋ eŋbek ötılınsız de jūmys tabuǧa mümkındıgı bar. Olarǧa köbıne ailyǧy jüretın taǧylymdamalar qarastyrylǧan. Bastysy, synaq merzımınen sürınbei ötse bolǧany.
– Jalpy, bızdıŋ ūiym jylyna şamamen 500 tülektı eŋbekpen qamtidy. 29 jasqa deiıngı azamattar elektrondy poştamyzǧa tüiındemelerın joldaidy. Ärı qarai olardy tıkelei jūmys beruşı kompaniialarǧa jıberemız. Mamyr aiynda elordanyŋ jetekşı 40 käsıpornymen serıktestık jaily memorandumǧa qol qoidyq. Endı olar bız baǧyttaǧan laiyqty kadrlardy jūmysqa alady, – deidı «Astana jastary» KMM Jūmyspen qamtu jäne käsıbi baǧdar beru bölımınıŋ basşysy Aidana Mūsataeva.
Bügınde «Astana jastary» resurstyq ortalyǧy qalanyŋ 319 käsıporny men kompaniialarymen serıktestık ornatqan. Jyl basynan berı mekeme 100-den asa jas azamatty jūmysqa tūrǧyzǧan. Būl jūmystar jyl boiyna jalǧasady. Eŋ bastysy, ūiymnyŋ resmi saity men äleumettık jelıdegı paraqşalaryn ūdaiy qadaǧalap otyrǧan jön.
TAǦYLYMDAMA MÜMKINDIKTERI
Jastar arasyndaǧy jūmyssyzdyq deŋgeiın tömendetu maqsatynda elımızde «Sättı qadam» jobasy da 2013 jyldan berı jüzege asyp keledı. «Nūr Otan» partiiasy alǧa qoiǧan jobaǧa JOO men arnaiy oqu oryndaryn tämamdaǧan jastar şaqyrylady. Būl arqyly oqu bıtırgen tülekter elımızdegı ūlttyq kompaniialary men memlekettık mekemelerde taǧylymdamadan öte alady. Joba qatysuşylardy ırıkteu, sūhbattasu, sondai-aq, treningter arqyly käsıbi bılıktılıkterı men jeke mümkındıkterın qalyptastyrudy közdeidı.
Bügınde «Sättı qadam» jobasyna qatysuşylar 350-den asa ırı jūmys beruşı mekemede taǧylymdamadan öte alady. Olardyŋ qatarynda «QazMūnaiGaz», «QTJ», «QazAgro», «Bäiterek» Ūlttyq basqaru holdingı», «Qazpoşta», «Qazaqtelekom», «KAZNEXInvest», «Qazatomönerkäsıp ŪAK» sekıldı kompaniialar men ministrlıkter jäne basqa da maŋyzdy memlekettık organdar bar.
Qūrmettı elordanyŋ jūmys beruşılerı!
Astana qalasy äkımdıgınıŋ «Jūmyspen qamtu ortalyǧy» KMM 2017 jyly jastar praktikasyn, qoǧamdyq jūmystardy jäne äleumettık jūmys oryndaryn ūiymdastyru üşın ötınışter qabyldau bastalǧanyn habarlaidy.
Ötınışterdı qabyldau merzımı – 2016 jyldyŋ 1 qaraşasyna deiın jürgızıledı.
Ötınışterdı myna mekenjaiǧa ūsynu kerek: Beibıtşılık k-sı, 25, «Örken» IO.
Anyqtama telefondary: 57-86-47, 57-89-35, 57-86-42.
«Qazır eŋbek ötılınsız jaqsy jūmysqa ornalasu öte qiyn. «Sättı qadam» siiaqty jobalar oqudy endı aiaqtaǧan studentterge bılımderın täjıribede qoldanuǧa jäne eŋbek naryǧynda bäsekege qabılettı boluǧa mol mümkındık beredı. 2015 jyly joba turaly estıp, öz baǧymdy synap köruge bel budym. Üş ailyq taǧylymdamany jemıstı ötkızıp, elımızdıŋ Ūlttyq ekonomika ministrlıgıne jūmysqa ornalastym» deidı «Sättı qadam» jobasynyŋ 2015 jylǧy qatysuşysy Dina Abdrahmet.
– «Sättı qadam» jobasy qazırgı künı üş baǧytta jūmys jasaidy. Bırınşısı – JOO men kolledj tämamdaǧan tülekterdı qalanyŋ jetekşı oryndarynan 1-3 ai aralyǧyndaǧy taǧylymdamadan ötkızu, ekınşısı – jetım balalardy jūmysqa tūrǧyzu jäne oquǧa tüse almai qalǧan ne bolmasa ŪBT-dan qūlaǧan jastarǧa järdemdesu. Biyl «Sättı qadam» jobasyna qatysu üşın qūjattar 20 şılde men 15 tamyz aralyǧynda qabyldanady. Astana qalasy boiynşa 200-den asa ötınış kelıp tüstı, – deidı «Jas Otan» JQ Astana qalalyq filialynyŋ töraǧasy Serǧazy Şaqabaev.
Onyŋ aituynşa, «Sättı qadam – Taǧylymdama» jobasy jastardyŋ jūmysqa tūruyna kepıldık emes, jaqsy mümkındık beredı. Qalǧany – jas azamattyŋ öz qolynda.
Mädina JAQYP
