Eldı eleŋ etkızgen
TÜRKİIа AQŞ-qa KEZEKTI SOQQY BERDI
Türkiia AQŞ-tyŋ memlekettık qaryzyndaǧy qarjylarynyŋ sanyn kürt azaityp, onyŋ ekonomikasyna taǧy bır soqqy berdı.
Ankara osylai Amerikanyŋ qazynaşylyq qaǧazdaryn ūstauşy ırı memleketter tızımınen şyǧyp keledı. Ol soŋǧy ailarda Ştattardyŋ memlekettık qaryzyna qosqan aqşasy kölemın 28,8 mlrd dollarǧa deiın tüsırdı. Mamyr aiynda ǧana būl mölşer 32,6 mlrd dollar bolatyn.
Türkiia mūndai şeşımge ötken jyldyŋ qaraşa aiynda keldı. Sol tūsta qaryz sany 61,2 mlrd dollardy qūraityn. Sodan berı ony ūdaiy kemıtu arqyly bügıngı küngı deŋgeige jettı.
AQŞ-qa qaryz elder köşın Qytai bastap keledı. Onyŋ bereşegı – 1,179 trillion dollar. Ekınşı oryndaǧy Japoniianyŋ ülesı – 1,03 trillion. Al üşınşı orynda 300,1 mlrd dollar qaryzy bar Braziliia tūr.
KADDAFİDIŊ JAQTASTARY ÖLIMGE KESILDI
Liviianyŋ qylmystyq ıster soty būrynǧy prezident Muammar Kaddafidıŋ jaqtasy sanalǧan 45 adamdy ölım jazasyna kestı.
Olarǧa 2011 jylǧy tamyzda eldıŋ astanasy – Tripoli qalasynda bolǧan köterılısşılerdı jappai qyruǧa qatystary bar degen aiyp taǧylyp otyr. Sottyŋ şeşımı tüpkılıktı, ol qaita qaralmaidy. Osy ıske qatysty taǧy 54 adam ärtürlı merzımge türmege otyru jazasyn aldy.
Būdan 7 jyl būryn oryn alǧan oqiǧa eldıŋ köp jyldar boiǧy liderı Muammar Kaddafidıŋ bilıgıne qarsy şyqqan ärtürlı «revoliusiialyq» küşterdıŋ köterılısın basuǧa arnalǧan edı. Olar ükımettıŋ äskeri bölımşelerıne şabuyl jasaǧan. Bülıkşılerdıŋ bır toby astana tübınde qorşauǧa alynyp, tügel joiylyp jıberılgen bolatyn. Köterılıs aqpan aiynda bastalyp, tamyzǧa deiın ūlasty. Oǧan qatysqandar Kaddafidıŋ bilık basynan ketuın talap ettı. Al eks-prezident öltırılgennen berı Liviia öte tereŋ daǧdarysty bastan keşıp keledı.
SARGSIаN TERGEUGE ŞAQYRYLDY
Armeniianyŋ eks-prezidentı Serj Sargsian respublika tergeu qyzmetıne jauap aluǧa şaqyryldy.
Būrynǧy basşy 2008 jylǧy 1 nauryzda ötken prezident sailauynan keiıngı memlekettık töŋkerıs jasauǧa äreket etu oqiǧasyna bailanysty tergeledı. «Is tolyq aşylǧanǧa deiın osyǧan qatysy bar sanalǧan tūlǧalardyŋ bärı tergeledı. Sonyŋ ışınde osy sailauda jeŋıp şyqqan Serj Sargsiannan da jauap alynady» dedı tergeu qyzmetınıŋ basşysy Sasun Hachatrian.
Ol sonymen bırge «şeşımdı tergeuşıler qabyldaitynyn» aitty. Olar tergeudı jürgızu taktikasyn da özderı taŋdauǧa tiıs. Bastysy – osy ısten nätije şyǧaru. Al jaqyn uaqyttarda eks-prezident eldegı talan-taraj oqiǧalary men jemqorlyq jaiy boiynşa da tergeu aldynda jauap beretın bolady.